4.5G’yi tam kapasite kullanmak için 22.5 milyar TL’lik fiber yatırım şart

SERCAN AKINCI - İSTANBUL

Türkiye’nin teknoloji dönüşümünde önemli bir adım olarak görülen 4.5G için ihale sonunda yapıldı, ancak söz konusu teknolojinin kurulum maliyetiyle ilgili tartışmalar devam ediyor. Tartışmalar özellikle, Türkiye’deki mevcut fiber altyapının 4.5G teknolojisinin tam kapasiteyle kullanılması konusunda yetersiz olacağı noktasında yapılıyor. Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER) Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Ata Arıak, 4.5G teknolojisini tam anlamıyla kullanabilmek için mevcut fiber altyapısının 5-6 kat artırılması gerektiğini, mevcut açığın kısa sürede kapatılmasının çok zor olduğunu dile getirdi. Bu tartışmalar beraberinde, fiber şebeke döşeme yatırımının maliyetinin ne kadar olacağı sorusunu akıllara getiriyor. 

Fiber döşemenin 1 metresi 5 dolar 
TELKODER Genel Sekreteri Rıdvan Uğurlu, bu yatırımda kablo maliyeti ile kablo maliyetinin yaklaşık 4 katına varan kazma-yerleştirme- kapama yani döşeme maliyeti olduğunu söyledi. Buna göre, 1 metre kablonun 1 dolar olduğu düşünülürse, kabloyu döşeme maliyeti de ortalama 4 dolara denk geliyor. Bu da fiber altyapı kurma maliyetinin 1 metrede 5 dolara denk gelmesi demek. BTK’dan alınan rakamlara göre, şu an Türkiye’de yaklaşık 250 bin kilometrelik bir fiber şebeke mevcut. 4.5G için bunun 6 kat artırılması gerektiği varsayılırsa ihtiyaç duyulan mevcut fiber ağ uzunluğu 1.5 milyon kilometre. 1 metrelik fiber ağ yerleştirmenin maliyeti ortalama 5 dolar olduğu için, 1.5 milyon metrekare için yaklaşık 7.5 milyar TL, yani 22.5 milyar TL’lik bir yatırım gerekiyor. 4.5G teknolojisini DÜNYA’ya değerlendiren TELKODER Genel Sekreteri Rıdvan Uğurlu, birçok iş alanının yüksek hız gerektirdiğini, bunu sağlamanın da ancak fiber altyapıyla mümkün olabileceğini ifade etti. Bugün Türkiye’de 65 bin civarı baz istasyonu var. Uğurlu’ya göre, 4.5G ihalesinin ardından bu sayı daha da artacak. “Bu baz istasyonlarındaki verinin fiber kablolar aracılığıyla taşınması gerekiyor” diyen Uğurlu, şöyle devam etti: “Fakat fiber altyapı konusunda bizde işler rayına girmedi. Fiber şebekenin yaygınlaşması mümkün olmadı. Bilgi Teknoloji Kurulu (BTK) eski Başkanı Tayfun Acarer’in sıkça söylediği fiber darboğazı, radikal bir şekilde bakış açısı değişmediği sürece devam edecek. Şimdi 4.5G’ye geçtiğimizde mevcut alt yapıyla çökme gibi riskler de olacak.” 

Altyapının yıllık artış hızı %23 
TELKODER Başkanı Yusuf Ata Arıak da yaptığı açıklamada, 4.5G teknolojisi için fiber altyapının olmazsa olmaz olduğunu belirtti. Arıak, sözlerini şöyle sürdürdü: “4.5G için fiber altyapının tahminen 5-6 kat artırılması gerekiyor. BTK raporlarını incelediğimizde son beş yılda fiber altyapının yıllık artış hızının yaklaşık yüzde 23 olduğunu görüyoruz. Yani beş yılda ancak iki katına çıkabilmiş. Aynı artış hızıyla devam edilirse fiber altyapı açığının bu kadar kısa sürede kapatılamayacağı açıkça görülüyor.” Arıak’a göre, sektörün önündeki engellerin bir an önce kaldırılması gerekiyor.

Kullanılan telefonların %7 ila 10’u 4G ile uyumlu
4.5G ile ilgili DÜNYA’ya konuşan bir diğer isim Mobil İletişim Araçları ve Bilgi Teknolojileri İşadamları Derneği (MOBİSAD) Genel Sekreteri Ömer Kavas oldu. Yeni teknolojinin mobil pazara yönelik olası etkilerinden bahseden Ömer Kavas, şu ifadeleri kullandı: “4G’ye uyumlu telefonlar 2014’ün ikinci yarısından itibaren Türkiye’de satışa çıktı. Kullanılan akıllı telefonların yüzde 7- 10’u 4G’ye uyumlu. Bu zaman içinde artacak ama ihalenin ardından olumlu yönde gelişmeler olabilir. Zam gelecek beklentisiyle yeni telefon alımlarında bir artış yaşanmıştı, bu devam edecek. Kur nedeniyle fiyatlardaki yükselme ise talebi bir nebze frenleyebilir. Bundan sonraki süreçte akıllı telefon alanlar 4G’ye uyumlu olan modelleri tercih edecek. Yıllık 14-17 milyon adet telefon tüketiyoruz.”