Ziraat odalarından 'Devlet patates-soğanı alıp dağıtsın' önerisi

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Niğde Ziraat Odası'nı ziyaret ederek, Başkan Veli Kenar ve çiftçilerle bir araya geldi.

Daha sonra merkeze bağlı kırsal Hüyük Mahallesi'nde patates ve soğan hasadına katılan Bayraktar, tarlada patates toplayarak çiftçilerle sohbet etti.

Bayraktar, burada yaptığı açıklamada, hemen hemen her ilde patates üretildiğini, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2023'te 5 milyon 700 bin ton üretim yapıldığını söyledi.

Patates üretiminde bu yıl yüzde 9,5, ekim alanında ise yüzde 8,5 artış olduğunu belirten Bayraktar, TÜİK'in açıkladığı 2024 Yılı Bitkisel Üretim 1. Tahmin Verilerine göre, patates üretiminin geçen yıla göre yüzde 14 artarak 6,5 milyon tona ulaşacağının tahmin edildiğini aktardı.

Üretim artacak, fiyat düşebilir

Patatesin yurt içi kullanımının geçen yıl 4 milyon 934 bin ton ve ülkede yeterlilik derecesinin yüzde 103,5 olduğuna işaret eden Bayraktar, şöyle konuştu:

"Odalarımızdan edindiğimiz bilgiye göre, üretim artışının daha da fazla olacağını, geçen yıla göre yaklaşık 1,5 milyon ton fazla patates üretimi gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. Üreticilerimiz, arzda yaşanacak artış sonucu fiyatların düşmesi endişesini yaşıyor. Ülkemizde 67 ilimizde kuru soğan üretimi de yapılıyor. TÜİK verilerine göre, 2023'te 2 milyon 600 bin ton üretim gerçekleşti. Kuru soğan üretiminde bir önceki yıla göre yüzde 10,5, ekim alanında ise yüzde 5 oranında artış meydana geldi. Bitkisel Üretim 1. Tahmin Verilerine göre, kuru soğan üretim miktarının 2023 yılına göre, yüzde 8 oranında artarak 2 milyon 800 bin tona ulaşacağı tahmin ediliyor."

'Doğru tarım politikalarıyla kısır döngüye bir son verilmelidir'

Bayraktar, kuru soğanın yurt içi kullanımının 2 milyon 188 ton ve ülkedeki yeterlilik derecesinin ise yüzde 103 olduğunu vurguladı.

Halen patates fiyatlarının maliyetinin altında seyrettiğini savunan Bayraktar, şöyle devam etti:

"Geçen yıl ortalama 9,5 lira olan üretici fiyatı, bu yıl yüzde 50,5 oranında düşüşle 4 lira 70 kuruşa satılıyor. Kışlık patateste depo ve işçilik giderleri maliyetleri daha da artırıyor. Çiftçilerimizin buna tahammül etmesi mümkün değildir. Bir sonraki senede üretimden vazgeçtiği için fiyatlar patlıyor. Üreticilerimiz tekrar ekmeye başlıyor, üretim artıyor ve fiyatlar dip yapıyor. Bu durum sürdürülebilir değildir. Bunun doğal sonucu olarak üretimden vazgeçen özellikle gençlerimiz şehirlere göç ediyor. Tarımda çalışacak insan bulamıyoruz. Doğru tarım politikalarıyla kısır döngüye bir son verilmelidir."

'Devlet alıp dağıtsın'

Bayraktar, 2025 yılı desteklerinde patates ve kuru soğanın üretim planlamasında yer almasının çiftçiler için olumlu bir adım olduğuna dikkati çekerek, sorunların kalıcı olarak çözülmesi, üreticilerin girdi yükünün hafifletilmesi ve borçlarını ödemekte zorlanan çiftçilerin kredi borçlarının ertelenmesi gerektiğini aktardı.

Önceki yıllarda olduğu gibi Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO) patates ve kuru soğana müdahale etmesi gerektiğini savunan Bayraktar, şunları kaydetti:

"Devlet eliyle yapılacak patates alımlarında ve üreticilere verilecek her türlü hizmette ziraat odaları görev yapmaya hazırdır. Nitekim 2021'de TMO alımlarında ziraat odaları devreye girerek çürümüş ve filizlenmiş ürünleri ayıklamış, çuvallamış ve TMO ile bu konuda işbirliği yapmıştır. Alımı yapılan ürünlerin ülkemizde sosyal yardımlar kapsamında olan kişilere, yurt dışında da ihtiyacı olan ülkelere gönderilmesi sağlanmalıdır. Belediyelerimiz de bu konuda inisiyatif almalı, sosyal yardım programlarına patates ve kuru soğan dağıtımını da eklemelidir. Unutmayalım ki üreticilerimizin tarımdan kopması halinde yaşanacak sorunların faturası daha ağır olacaktır."