Turunçgilin Ar-Ge merkezi Mersin’de kuruluyor
Mersin’de 6 milyon yatırımla Ar-Ge merklezi kuruluyor. Hasat sonrasının bütün işlemlerinin küçük birimler halinde yer alacağı Ar-Ge merkezinde ürünün tarladan fabrikaya oradan tüketiciye kadar olan bütün süreçlerin Ar-Ge’si yapılacak.
İbrahim EKİNCİ
MERSİN - Turunçgiller için 6 milyonluk yatırımla Ar–Ge merkezi kuruluyor. Mersin’de faaliyette olan Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Merkezi ile birlikte çalışması planlanan merkez kurulduğunda, Mersin, tarım Ar-Ge’sinde önemli merkezlerden biri haline gelecek. Bütün üniversitelerden hocalar, asistanlar, araştırma görevlileri merkezde araştırma yapabilecek, uzun süre konaklayabilecek.
Global Connection’un organizasyonuyla düzenlenen toplantıda Türk ve Rus gazetecilere bilgi veren Narenciye Tanıtım Grubu (NTG) Başkanı Ali Kavak, bu merkezin kuruluşunu Mersin Valiliği’nin çok desteklediğini, maliyetinin %75’inin Çukurova Kalkınma Ajansı, %25’inin de MTSO, Mersin BB ve NTG bütçelerinden karşılanacağını söyledi.
Kavak, şöyle konuştu: “Bu Türkiye’nin projesi. Çok önemli bir merkez kurulacak. Turunçgilde bilgi bankası olacak. Alata, Tarım Bakanlığı’nın kurumu. Sözleşme ile bir bölümü bize ayrılacak. Burada hasat sonrasının bütün işlemleri yapılacak. Depolar, işleme makineleri, boylama… 3–5 tonluk portatif soğuk hava depoları olabilecek. Paketleme işletmesi olacak. Makastan kovadan, kamyondan fabrikaya kadar. Makas doğru makas mı? Kamyonların taşıması sağlıklı mı? Sarartma odaları ve makineler uygun mu? Yeni ambalaj yöntemleri bulacağız.”
Projeye birçok üniversite destek veriyor. Kurulacak sisteme göre üniversiteler çalışmalarını burada yapacak. Stüdyo daireler olacak ve burada kalabilecekler. İşletme giderleri ilk yıllar için yatırım maliyetinin içinde. Sonra şirket kurulacak. Hizmet satışından geliri olacak. Yüzlerce işleme paketleme tesisinin üretim süreci ile ilgili ihtiyaçlarına dönük araştırmalar olacak. ‘Limonlar kararıyor. Bunu çalışın’ denilecek. Bu bilgiyi satarak gelir sağlayacak. Merkezde araştırma ekibi büyütülecek. Daha sonra hasat öncesi de araştırmalara dahil edilecek. Budama eğitimleri verilecek. Akademi bölümü olacak belgeli çiftçiler yetiştirilecek. Makinistlere, kontrolcülere eğitim verilecek.
Yeni çeşit de çıkabilir
Narenciyede mevsimin eylül– aralık arasında bittiğini ve bunu 9 aya çıkarmak için yeni çeşitlere ihtiyaç olduğunu belirten Kavak, “Bu konuda Çukurova Üniversitesi ile işbirliği halindeyiz. Protokolümüz var. Burada birçok yeni ürün üzerinde çalışıldı. Umut veren ürünler de çıktı, sonuca yaklaşıyoruz. Aslında çok geç kaldık. Çeşit ıslahına 30 yıl önce başlamalıydı” dedi.
Tek pazara bağlılık dersi
Uçak krizi sonrası Rusya ile ilişkiler gerildi. Ekonomik yaptırımlar oldu. Tek pazara bağımlılığın tehlikesi anlaşıldı. AB hedef pazar olarak belirlendi, Ortadoğu’da pazarı büyütme çabaları başladı. NTG Başkanı Kavak, “Tarife dışı engeller var. Nedeni bazı AB üyelerinin rakibimiz olması. Onların yolunu açmak istiyorlar. 300 milyon dolarlık ihracatımız var. İlk üç büyük pazarlarımız (Rusya, Irak, Ukrayna) arasında Avrupa ülkesi yok. Almanya dördüncü sırada. Oysaki Almanya’nın 1 milyar dolarlık narenciye ithalatı var” dedi. Sebze meyveye teşvik tartışmasına dikkat çeken Kavak, “Bu sektör eğitimsizlere iş veriyor. 2–3 milyon kişi geçiniyor. 2.5 milyar dolarlık ihracat 5 milyon insana dağılıyor. İthalatımız yok, DİR’imiz yok. 2.5 milyar dolar net döviz girişi” diye konuştu.
Akdeniz meyve sineği engeli
Narenciyenin bir önemli sıkıntısı da önemli pazarlardan Çin, Güney Kore ve Japonya’ya girememesi… Çünkü bu ülkelerle karantina anlaşması yok. “Akdeniz meyve sineği belası var” dedi Ali Kavak; “Bulaşsın istemiyorlar. Türkiye önce bu sineği bitirsin, diyorlar. Bu sineği öldürmek için ürünü belli sürelerde soğuk depolarda bekletmem mümkün ama o zaman ürün de ölüyor. Devletin bu sineği bitirmesi ve taahhüt etmesi gerekiyor. Uzakdoğu bu kriteri arıyor. Greyfurt için proje geliştirdik, 12 yıl sürdü. Başarılı olamadı. Mısır 6 ayda halletti. Bu konuda daha aktif çalışılmalı. Şimdi Prof. Dr. Metin Türen ve Doç. Dr. Okan Özkaya ile çalışacağız. Bir 12 yıl daha beklemeye tahammülümüz yok. Akdeniz meyve sineği konusunda ne yapabiliriz. Yatak limonda difenilli ambalaj kağıdından kalıntı oluyor deniliyor. Yeni bir ambalaj kağıdı geliştirmemiz gerekiyor” dedi.
RUS GAZETECİLER ADANA VE ANTAKYA’DAYDI
Narenciye Tanıtım Grubu, 2009’da faaliyete geçtiğinde ilk kampanyasını Rusya’da yaptı ve iyi sonuç aldı. Bu ülkeye ihracat %37 arttı. Sonra Türk dizileriyle tanıtım da başarılı oldu. İhracat her yıl %15–20 büyümelerle gitti. Rusya ile ilişkilerin gergin olduğu dönemde de büyük düşüş yaşamadı. NTG, yeni pazarlar konusunda çalışma yapmakla birlikte bu pazarda tanıtıma önem veriyor. Rus basınında haberler çıkıyor. Rus heyetler Türkiye’de bahçe ve işletmeleri incelemeye getiriliyor. Geçtiğimiz günlerde de Global Connection organizasyonuyla Rusya’dan 9 önemli basın kuruluşunun temsilcileri Antakya ve Adana’yı kapsayan bir gezi yaptı.
TANITIMDA HOLLYWOOD ATAĞI
Global Connection, tanıtım içerikli yayınlarına ilgiyi artırmak amacıyla, iki Oscar Ödüllü Denzel Washington ve son Batman olan Oscar Ödüllü Ben Affleck’le Golden Globe (Altın Küre) Ödül Töreni için bulundukları Los Angeles’ta bir araya geldi. Denzel Washington, güne portakal veya greyfurt suyu içerek başladığını söyledi. Narenciye ürünleri tüketmekten oldukça büyük zevk aldığını belirten Washington, sofrasından eksik etmediğini dile getirdi. Affleck, taze meyve ve sebzenin hayatında vazgeçilmez bir yeri olduğunu kaydetti. Global Connection, Narenciye Tanıtım Grubu için hazırladığı bu röportajlara, 5 ülkede 8 yayında yer verecek.