‘Şap, denetim yetersizliğinden hızla yayılıyor’
DÜNYA’nın dün manşetten verdiği haber hayvancılık sektöründe büyük yankı uyandırdı. Haber üzerine gazetemizi arayan sektör temsilcileri çok önemli bilgiler verdi.En çok dile getirilen konu ise, hayvan nakillerindeki denetimsizlik oldu.
Ali Ekber YILDIRIM
İZMİR - Şap hastalığı denetim yetersizliğinden hızla yayılıyor. Türkiye’de ilk kez görülen ve A-1 tipi virüsü veya Nepal Şap’ı olarak bilinen şap hastalığı ülke geneline denetim yetersizliği ve aşı üretimindeki gecikme nedeniyle hızla yayıldığı iddia ediliyor.
Gazeteniz DÜNYA’nın dün manşetten verdiği haber hayvancılık sektöründe büyük yankı uyandırdı. Haber üzerine gazetemizi arayan sektör temsilcileri çok önemli bilgiler verdi.En çok dile getirilen konu ise, hayvan nakillerindeki denetimsizlik oldu. Sektör temsilcilerinin verdiği bilgiye göre hayvan nakillerinde hiçbir denetim yok. İsteyen istediği yere hayvanları serbestçe götürüyor.
DÜNYA’nın Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yetkililerinden edindiği bilgilere göre, şap hastalığı 4 yıl aradan sonra ilk olarak eylülde Van’da tespit edildi. Sonbahar dönemi şap aşı kampanyası devam ettiği için “nasıl olsa aşılama programı devam ediyor” diye başlangıçta önemsenmedi. Ancak görülen hastalığının daha önce Türkiye’de rastlanmayan bir tür olduğu anlaşılınca, Şap Enstitüsü hızla bu yeni virüse karşı şap aşısı üretti. Aşılar, Gıda,Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlükleri’nin talebi üzerine illere gönderildi. Bu aşamada yine ciddi ihmaller oldu. “Nasıl olsa bizde hastalık yok” diye birçok il müdürlüğü ilk aşamada aşı talebinde bile bulunmadı. Hastalık yayıldıkça aşı talebi arttı. Şap Enstitüsü başlangıçta talepleri 1-2 gün içinde karşılarken şu anda 3-5 günde ancak karşılayabiliyor.
Hayvan pazarı kapatmak çözüm değil
Şap hastalığı görülen il ve ilçelerde hayvan pazarlarının kapatılmasının çözüm olmadığını belirten Uzmanlar şu bilgileri verdi: “Hastalık nedeniyle hayvan pazarının kapatılması önemli. Ancak yeterli bir önlem değil. Pazarı kapatırsanız hayvan alım satımını durdurmuş olursunuz. Doğru olan hayvan hareketlerini durdurmanızdır. Bunun için tüm yollarda denetim yapılması gerekir. Yolları tutarak hayvan nakilleri önlenmeli. Ayrıca aşılama çok önemli. İlk kez görülen bir virüs hayvancılığın sonunu getirebilir. Ama 3 ay önce görülen bir virüs için neden bugüne kadar yeterli önlem alınmadı. Önlem alınsa bu kadar yayılmazdı.”
Hayvanlar 15 kentten geçti, soran olmadı
DÜNYA’nın edindiği bilgi, uzmanların görüşünü doğruluyor. İzmir’in Menderes ilçesinde görülen şap hastalığı geriye dönük takip edildiğinde bu ilçeye Kars ve Ağrı’dan getirilen iki grup hayvanla bulaştığı anlaşıldı. Ağrı’dan ve Kars’tan yola çıkarılan büyükbaş hayvanlar tam 15 ili geçirilerek İzmir’e getirildi. Yol boyunca 15 ilden geçmesine rağmen kimse hayvanların nereye götürüldüğünü, hayvanların nakil belgesi olup olmadığını sormadı.
Aşılama İl Müdürlükleri’nce yapılıyor
Aşılama çalışmalarını Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlükleri yapıyor. Büyük işletmeler İl Müdürlüklerinden izin ve aşı alarak hayvanlarını özel veterinerlere aşılatabilir. Ancak, İl Müdürlükleri hem aşı yetersizliği hem de öncelikleri dikkate alarak şimdilik buna izin vermek istemiyor. Bazı il müdürlükleri aşılama çalışmalarını hızla tamamlamak için “acil durum” ilan ederek çalışan veterinerlerin izinlerini kaldırdı.