"Yok yılı" zeytinyağına zam olarak yansıdı
Zeytinyağı fiyatlarındaki artış, stokların en alt seviyeye düşmesi, talebin artması ve geçtiğimiz sezon dünya üretiminin beklenenin altında gerçekleşmesinden kaynaklanıyor
İZMİR - Zeytinyağında düşük rekolte üreticinin yüzünü güldürürken, tüketiciye zam olarak yansıdı.
Geçen sezon 205 bin ton olan zeytinyağı rekoltesinin içinde bulunduğumuz sezonda 130-140 bin tonlara kadar düşmesi, yaklaşık 10 yıldır artmayan zeytinyağı fiyatlarını yüzde 60 yükseltti.
Geçen yıl eylül ayında üreticide kilogramı 5.5-6 lira seviyesinde olan sızma zeytinyağı, şu anda 8.5-9 liradan satılıyor. Yüzde 60'a yaklaşan fiyat artışı rekoltenin düşük olması ve stoklarda zeytinyağının kalmamasından kaynaklanıyor. Üretici fiyatlarındaki bu artış market satışlarına da yansıdı. Aynı sızma zeytinyağının fiyatı bazı marketlerde 18 liraya kadar çıktı.
Zeytinyağında 2012-2013 sezonunda yüksek rekoltenin etkisiyle ihracatta rekor kırarken, üretici fiyatları da gerilemişti.
Fiyat artışının nedeni
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Davut Er, içinde bulunduğumuz sezonda düşük rekolteyle birlikte stoklarda ürün bulunmamasının fiyatları tetiklediğini söyledi.
Er, "Bu artış, stokların en alt seviyeye düşmesi, talebin artması ve geçtiğimiz sezon dünya üretiminin beklenenin altında gerçekleşmesinden kaynaklanıyor. Fiyatlar zirve yaptı" bilgisini verdi. Er, en fazla fiyat artışının sızma zeytinyağında yaşandığını kaydetti.
Geçen yıl bu dönemlerde üreticilerde kilogramı 5,5-6 lira civarında olan fiyatın şu anda 8.5-9 liraya çıktığını belirten Er, "Önümüzdeki kasım-aralık aylarında yeni ürün hasadıyla birlikte bir miktar düşüş olabilir ancak bu gerilemenin çok büyük seviyede beklemek yanlış olur. Dünya fiyatları da arttığı için Türkiye'de fiyatların gerilemesi beklenmiyor. Özellikle İspanya'da fiyatlarının yüksek olması tüm dünyayı etkiler" diye konuştu.
Zeytinyağı fiyatlarının dünya genelinde yükseldiğini anlatan Er, en büyük üretici ülke olan İspanya'da fiyatların son iki ayda yüzde 30-40 artığını kaydetti.
Rekolte arttı
Rekolte tahmin heyetinin önümüzdeki sezon için Türkiye zeytinyağı rekoltesini 190 bin ton olacağını öngördüğünü hatırlatan Er, hava şartlarının iyi gitmesi ve zeytin tane iriliğinin verimliliği artıracağını söyledi. Erken yağışlarla birlikte rekoltenin 220 bin tona çıkabileceğini dile getiren Er, ilk sıkım üründen alınan verimin yüksek olduğuna işaret etti.
Normalde yüzde 15-20 olan verimin, ilk sıkımlarda yüzde 25 olduğu bilgisini aldıklarını anlatan Er, zeytin tanelerinin iri olmasının verimi de artırdığını bildirdi.
Zeytinyağında üretici, ihracatçı ve sanayicinin bir birine entegre çalıştığına değinen Er, üreticinin para kazanması durumunda üretime devam edeceğini dile getirdi. İhracatçının da dünya fiyatlarından ürün bulması halinde yurtdışına mal satabileceğini vurgulayan Davut Er, zeytinyağında kilo başına verilen desteğin 70 kuruştan 2 lira seviyesine çıktığı zaman hem üretici hem de ihracatçının hiç bir sorunun kalmayacağını kaydetti.
AB üyesi üretici ülkelerinde bu desteğin kilo başına 1.3 euro seviyesinde olduğunu anımsatan eden Er, pirim oranının yükseltilmesinin hem üreticiyi hem de ihracatçıyı rahatlatacağını söyledi.