Pamuk fiyatları düşüyor, üretim dengeleri değişiyor
Pamuk fiyatları son altı yılın en düşük seviyesine inerken, kalıcı olması beklenen fiyatlardaki düşüş trendinin küresel üretimi aşağı çekmesi bekleniyor. Uluslararası Pamuk Danışma Komitesi’ne göre düşük fiyatlar pamuğun cazibesini azaltıyor
EVRİM KÜÇÜK
DIŞ HABERLER - Uluslararası piyasalarda 2014/15 sezonunda pamuk fiyatlarındaki düşüşün kalıcı olması, bunun sonucu olarak da Kuzey Yarımküre’de üretimin azalması bekleniyor.
Uluslararası piyasalarda pamuk fiyatları 2009 yılından bu yana en düşük seviyede. Uluslararası Pamuk Danışma Komitesi (ICAC), ‘düşük’ pamuk fiyatlarının uzun soluklu olacağını bildirdi. ABD’de mart vadeli pamuğun fiyatı 62.30-65.0 pound/ sent aralığında işlem görüyor. ICAC Cotlook A Endeksi ile ölçülen sezon içindeki ortalama fiyat beklentisini 68 sente çekti. Vadeli işlemlere göre daha primli seyreden bu endekste pamuk fiyatı şu sıralara 67 sent civarında. Son altı yılın en düşük seviyesinde olan fiyatlar pamuk üretiminin cazibesini azaltacak.
Yüzde 6 düşüş bekleniyor
Dünyada pamuk yetiştirilen alanın büyüklüğünün 2015/16 döneminde yüzde 6 azalarak 31.6 milyon hektara gerileyeceği tahmin ediliyor. Dünyada ortalama üretimin 777 kg/hektar olduğu düşünüldüğünde, dünya genelinde üretimin %6 düşüşle 24.6 milyon tona ineceği hesaplanıyor. Bu pamuk üretim hacminin 2009/10 sezonundan bu yana en düşük seviyeye gerileyeceği anlamına geliyor.
Ucuz polyester fiyat artışını engelleyecek
Diğer yandan küresel tüketim %2 artarak 24.7 milyon tona yükselecek. Bu, 2015/16 yıllarında son beş sezonda ilk kez tüketimin üretimi aşması demek. Ancak polyester fiyatlarındaki düşüş nedeniyle, tüketimdeki artışa rağmen pamuğun fiyatında önemli bir artış meydana gelmesi beklenmiyor. Dünya pamuk ticaretinin ise, özellikle ithalata bağımlı ülkelerin tüketimdeki artışla birlikte %4 büyüyeceği öngörülüyor. Ancak tüketim, üretimin önüne geçse de, bunun oldukça büyük boyutlardaki küresel pamuk stokunda sadece bir çentik olacağı yorumu yapılıyor. Komite, 2014/2015 sonunda Çin dışındaki stokun büyüklüğünün 9 milyon tonla 2004/05 sezonu dışında son 30 yılın en büyük rakamına ulaşacağı tahmini yapıyor.
En sert düşüş Çin’de meydana gelecek
Pamuk üretiminde en büyük düşüş gösterecek ülkelerin başında Çin geliyor. Çin’in üretiminin 700 bin ton azalarak 5.7 milyon tona ineceği yani 26.2 milyon balyaya gerileyeceği tahmin ediliyor. Böylelikle Çin’in üretimi son 12 yılın en düşük seviyesine inecek. ICAC’a göre ülkede pamuk üretimi yapılan alanının büyüklüğünün %10 azalarak 3.8 milyon hektara gerileyecek. Komite’nin tahminleri Çin’in pamuk fiyatında %60 düşüşe yol açan sübvansiyon reformlarının ardından geldi. Çin’de stokların satışı nedeniyle ithalatta da gerileme yaşanıyor. Çin’in pamuk ithalatı ocakta yıl bazında %45 azaldı. Çin Pamuk Birliği tarafından açıklanan verilere göre, pamuk ithalatı ocakta161 bin 200 ton oldu. 2014-15 sezonunun ilk beş ayında %49 düşüşle 722 bin 600 ton pamuk ithalatı gerçekleşti. Çin’in, üretimin art arda ikinci sezon düşüyor olması nedeniyle en büyük üreticiler tablosunda Hindistan’ın arkasından ikinciliğe gerileyeceği tahmin ediliyor. Hindistan’ın üretiminin 300 bin ton azalarak 6.5 milyon tona düşecek olmasına karşın Çin’den daha büyük miktarda ürün alması bekleniyor. Bu arada dünyanın en büyük pamuk ithalatçısı ABD’de pamuk alanlarının %10 azalarak 3.6 milyon hektara ineceği ve ülkedeki çiftçilerin başka ürünlere yöneleceği de tahminler arasında. ICAC, ABD’de pamuk üretiminin %7 düşüşle 3.3 milyon ton, bir başka ifadeyle 15.2 milyon balya olacağı öngörüsünde bulundu. Aynı şekilde Brezilya’da 2014/15 sezonunda %10 düşüş ile 1.5 milyon ton ürün alınması bekleniyor.
