İzmir'in ünlü Sakız koyunu üretici elinde 'ıslah' edilecek

 

 

İZMİR - Türkiye'nin birçok bölgesinde yerli ırk küçükbaş hayvancılığın korunması ve verim artırımında uygulanan 'halk elinde ıslah çalışmaları' kapsamında İzmir'in yerli ırkı Sakız koyunu, yatırımcıların yeni gözdesi olacak. Hem süt hem de et üretimi bakımından dünya literatürüne girmiş önemli yerli ırk olan Sakız koyunu, Tarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı'nın destekleriyle yetiştirici elinde ıslahı sağlanacak. Yürüttüğü projelerle Saanen keçisini öne çıkaran İzmir ili Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği, bu kez Çeşme Yarımadası'nın ünlü Sakız koyunu ile ilgili hazırladığı 'Sakız Koyunu Islah Projesi' ile adını duyurmaya hazırlanıyor. Geçtiğimiz ay Tarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı'nın "Halk Elinde Hayvan Islahı Ülkesel Projesi' kapsamında 'Sakız Koyunu Islah Projesi' sözleşmesinin imzalanması ile çalışmalar başladı. Üreticilerin ellerinde bulunan Sakız koyunlarının takibiyle, genetik çeşitliliğin korunması ve evcil hayvan kaynaklarının yok olmasının önlenmesi amaçlanıyor. Projede İzmir'e özgü bir ırk olan Sakız koyununun saflık oranının artırılarak veriminin yükseltilmesi hedeflenirken, aynı zamanda hayvan genetik kaynaklarının yerinde korunması da sağlanacak. Proje için seçilen üreticiler, damızlık yetiştirici birlikleri, üniversiteler ve bakanlık araştırma enstitüleri işbirliği içerisinde gerçekleşecek proje sonunda Sakız koyununun yaygınlaştırılması ve yetiştiricilerin gelirlerinin artması hedefleniyor. İzmir'de 11 ilçede 62 işletmede 6 bin 47 adet sakız koyunu ve 252 adet sakız koçu çalışma materyali olarak kullanılırken, proje kapsamındaki sürülerde anaç başına 35 TL, yavru başına ise 20-40 arası hibe desteklemesi yapılacak. Bu proje kapsamında yetiştiricilere toplam 212 bin 220 TL hibe ödemesi planlanıyor.

 

İzmir ili Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Özer Türer, Sakız koyununun dünyada kendini ispatlamış, süt ve döl verimi yüksek bir hayvan ırkı olduğunu söyledi. İzmir'in yarımadasına özgü bir ırk olan Sakız koyununun yok olmaması için 'Sakız Koyunu Islah Projesi'ni geçtiğimiz ay başlattıklarını aktaran Türer, 5 yıllık proje kapsamında sakız koyunlarını tek tek toplayarak saflaştırmaya gideceklerini, elde ettikleri yavruların üreticilerin elinde çoğalmasını sağlayacaklarını anlattı.

 

 

Koyun sütüne giderek artan bir talep olduğuna dikkat çeken Türer, koyun sütünün litresinin 2 liranın üstüne çıktığını belirterek, "Türkiye'de varolanın 10 katı talep var. Koyunculuğumuzu geliştirmek adına Sakız koyunu hem süt hem de döl verimini açısından çok büyük avantaj sağlıyor. Doğu Anadolu'nun İvesi ile birlikte Türkiye'nin süt verimi yüksek iki ırkından biri olan Sakız koyunu İzmir'in yarımadasına has bir koyun. Doğurganlığı da çok yüksek. Öyle ki ikiz, üçüz, hatta beşiz, altız doğuranlar var. Dünyada bilinen süt ve yüksek döl verimine sahip Romanov Koyunu'ndan daha fazla

verime sahip bir koyun var elimizde" dedi. Türer, proje kapsamında sürülerde anaç başına 35 TL, yavru başına ise 20-40 TL arası hibe desteklemesi yapacağını hatırlatarak, tıpkı Saanen keçisi gibi Sakız koyununun da yatırımcıların gözdesi olacağını savundu.

 

 

Türkiye'degeçtiğimiz yıllarda koyun, keçi sütünün soğuk zincir kapsamında satılmadığını hatırlatan Türer, "3 yıl önce ilk başlattığımız dönemde Tarım Bakanlığı'nın hiçbir desteği yoktu ve sütün litresi 85-90 kuruş idi. Soğuk zincire girmesiyle 3 yılda litresi 1.80 TL olan keçi sütüne devletin 15 kuruş desteğiyle sütün değeri 2 lirayı aştı. Üretici sütten para kazanmaya başladı. Sakız koyununun süt verimi yıllık 250 kilogram. Dolayısıyla hem süt verimi ve hem de döl verimi koyunculuğun gelişmesinde sakız koyununu öne çıkacak. 2 yılda 3 doğum yapabiliyor. Üstelik her mevsim gebe kalabilmesi sayesinde sürdürülebilirliği artırabilir" diye konuştu. Türer, Türkiye'nin ithalata hiç gerek olmadığını, dünyada kendini kanıtlamış hayvan ırklarına sahip çıkılması ve yaygınlaştırılması gerektiğini savundu. Sakız koyununun hem et, hem süt hayvanı olması, hızla büyümesi açısından koyunculuğun geliştirilmesi konusunda üreticilere yeni bir açılım sağlayacağını vurgulayan Türer, üreticilerin hem etinden hem sütünden yüksek fiyata para kazanacağını sözlerine ekledi.