Düveye destek var uygulanacak il yok

Ali Ekber YILDIRIM

İZMİR - Hayvancılık desteklerinde “Böylesi ancak Türkiye’de olur” dedirtecek bir gelişme yaşanıyor. Bakanlar Kurulu 27 Haziran 2016 tarihli kararı ile damızlık düve yetiştiriciliğinin desteklenmesi amacıyla %50 hibe desteği verilmesini kararlaştırdı. Karardan 3 ay sonra Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı uygulama tebliğini hazırladı ve dünkü Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Ancak, bakanlık bu desteğin hangi illerde uygulanacağını belirleyemediği için destek şimdilik uygulanamayacak. Sektör temsilcileri, projenin uygulanacağı illerin belirlenmemesine tepki göstererek, “projesini erken getirene mi hibe verilecek” yorumunu yaptı.

Damızlık düve yetiştiriciliği yapan büyükbaş hayvancılık işletmelerinin kurulması, ülkenin ihtiyaç duyduğu damızlık gebe düvelerin yurt içinden karşılanması, et ve süt üretiminde verimlilik ile kalitenin artırılması, sermayenin ülkede kalmasını sağlayacak yatırımların desteklenmesini amaçlayan %50 hibe desteği 3 yıl süreyle uygulanacak. Dün yürürlüğe giren “Damızlık Düve Yetiştiriciliğinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama Esasları Tebliği” ne göre, Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği’ne üye, TÜRKVET sistemine en az 3 yıl kayıtlı aktif sığır işletmesi olan gerçek ve tüzel kişi üreticilerin, bireysel veya bir arada yapacakları, 500 baş kapasiteye sahip, projeli sütçü, etçi veya kombine saf ırk damızlık düve üretimi ve ticari gebe düve satışı için sağlık sertifikasına sahip yeni işletme kurulması veya mevcut işletmelerin kapasitelerinin 500 baş üzeri olacak şekilde artırılması ve bu işletmelerin rehabilitasyon yatırımlarını kapsayacak.

Hibe verilecek iller belirlenmedi

Tebliğ’de düve yetiştiriciliğine verilecek %50 hibe desteğinin “Bakanlıkça belirlenecek olan illerde 2016-2018 yılları arasında uygulanacak” deniliyor. Ancak, bugüne kadar iller belirlenemediği için destekleme şimdilik uygulanamayacak. Hayvancılık sektörü temsilcileri, gebe düve yetiştirme programının damızlık sığır yetiştirici birlikleri ile yürütülmesi gerektiğini belirterek, şu değerlendirmeyi yaptı:”Damızlık yetiştiriciliği yapılan veya yapılabilecek iller az çok biliniyor. Fakat bu tür desteklerde ekonomik gerçeklerden çok siyasi kararlar öne çıkıyor. Her bakan ve milletvekili kendi ilinin bu kapsama alınmasını istiyor. Bu nedenle iller belirlenemiyor. Oysa, bu desteğin vakit kaybedilmeden uygulanması gerekir.”

Desteğin kapsamı ve tutarı

Uygulama Tebliği’ne göre, düve desteği kapsamında bakanlıkça belirlenecek illerde ahır inşaatı, damızlık amaçlı dişi buzağı alımı ve makine alet ve ekipman alımları ile ilgili olarak yatırımcılara yüzde 50 oranında karşılıksız (hibe) destek sağlanacak. Hibe desteğinden yeni yatırım projelerinde inşaat yapımı, hayvan alımı ile makine alet ve ekipman alımı olarak belirlenen projelerin üçü ile birlikte başvuran yatırımcılar, rehabilitasyon veya kapasite artırımı projelerinde ise yatırım konularından en az birini ihtiva eden bir proje ile başvuran yatırımcılar yararlanabilecek. Destekten, Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine üye, TÜRKVET sistemine en az 3 yıl kayıtlı aktif sığır işletmesi olan gerçek veya tüzel kişilerden bireysel veya bir arada yatırım yapacak yatırımcılar, yararlandırılacak.

Başvuru yeri, istenecek belge

Bu desteklemeden yararlanmak isteyen yatırımcılar her yıl bakanlıkça belirlenen ve internet sayfasında duyurulan süre içinde yatırımı yapacağı yerdeki il müdürlüğüne müracaat etmeleri gerekiyor. Ancak, bu iller henüz belirlenmediği için şimdilik başvuru yapılamayacak. Hibe desteği 2016-2017 ve 2018 olmak üzere 3 yıl süreyle uygulanacağı için yapılacak başvurular, yapıldığı yıl için geçerli olacak. Diğer kamu kurum ve kuruluşlarının aynı konudaki faiz indirimi ve hibe desteği niteliğindeki desteklerinden faydalanan yatırımcıların başvuruları kabul edilmeyecek. Ayrıca, başvuru sahibi, aynı yatırım konusunda Bakanlık veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca uygulanan faiz indirimi veya hibe desteği programlarından yararlanmadığına, yararlanmış ise bu karar kapsamındaki hibe desteğinin iptal edileceğini kabul ettiğine dair noter tasdikli taahhütname vermesi gerekiyor. Başvuru için istenecek belgeler, Hayvancılık Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanacak Uygulama Rehberi’nde yer verilecek.

Yatırım konuları ve hibe oranları

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, damızlık düve yetiştiriciliğinin desteklenmesine ilişkin uygulama esaslarını belirledi. Buna göre, tebliğ kapsamında kurulacak işletmelere yüzde 50 oranında hibe desteği sağlanacak. Destekten yeni inşaat yapımı veya kapasite artırımı konusunu kapsayan inşaat yatırımı, damızlık dişi buzağı alımı, yem karma makinesi ve gübre sıyırıcı alımı konusunda yapılan harcamalar için yararlanılabilecek. Karar kapsamında, gerçek veya tüzel kişiler, hibe desteğinden bir kez yararlanabilecek. Hibeye esas yatırım konularına ait tutarların üst sınırı, bütçe imkanları dikkate alınarak Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bünyesindeki proje değerlendirme komisyonu tarafından belirlenecek. Bu yatırımcılar aynı zamanda, kredi ve vergi teşviklerinden de yararlanabilecek. Satın alınacak damızlık dişi buzağılar için en üz 3 aylık gebe düve olmadan satılamayacağına ilişkin taahhüt alınacak.