Besilik ithalatı için özel sektöre davet
Bakanlar Kurulu kararı ile ESK’ya yıl sonuna kadar sıfır gümrükle 500 bin baş damızlık olmayan besi ve kasaplık hayvan ithalatına yetki verilirken, özel sektörün besilik hayvan ithalatına da kapı aralandı.
Ali EKBER YILDIRIM
İZMİR - Besilik hayvan ithalatında gümrük vergisi yüzde 60’tan yüzde 10’a düşürülerek özel sektörün ithalat yapmasına kapı aralandı. Geçen yıl gümrük vergisinin yüksek olması nedeniyle ithalat yapamayan büyük besi işletmeleri yüzde 10 gümrük vergisi ile ithalat yapacak. Et ve Süt Kurumu (ESK) ise sıfır gümrükle besilik ve kasaplık hayvan ithalatı yapacak.
Bakanlar Kurulu kararı ile ESK’ya 31 Aralık 2017 tarihine kadar 500 bin baş damızlık olmayan canlı büyükbaş hayvan ithalatı için yetki verildi. ESK’ya sıfır gümrükle ithalat yetkisi verilirken, besilik canlı hayvan ithalatında gümrük vergisi oranı yüzde 60’tan yüzde 10’a düşürüldü. Özel sektör devlete göre besilik hayvanı yüzde 10 daha pahallıya getirecek.
Haksız rekabet olacak
Besiciler gümrük vergisinin yüzde 60’tan yüzde 10’a düşürülmesinin olumlu ancak eksik bir adım olduğunu belirterek, devletin sıfır gümrükle ithalat yapmasının haksız rekabete neden olacağını ifade ediyor.
Türkiye’nin en büyük besi işletmelerinden biri olan Adana’daki Şahbazlar Besi Çiftliğinin sahibi Mehmet Şahbaz, besilik hayvan ithalatında gümrük vergisinin yüzde 60’tan yüzde 10’a düşürülmesinin bakanlığın duyarlılığını gösterdiğini belirterek DÜNYA’ya şu bilgileri verdi: “Besiciler olarak sayın bakanımıza durumu anlattık. Duyarlılık gösterip gümrük vergisini yüzde 10’a düşürdüler. Fakat ESK sıfır gümrükle canlı hayvan ve et ithal edip piyasaya kilosu 21 liradan karkas et satıyor. Bizim besiciler olarak maliyetimiz 24 lira. Nasıl rekabet edeceğiz? Yıllardır söylüyoruz.
Besilik hayvan ithal ettiğimizde 8-10 ay bu hayvanı Türkiye’de besliyoruz. Yem veriyoruz. İstihdam yaratıyoruz. Hayvanın derisi iç organları, her şeyi değerlendiriliyor. Et ithal edilince, derisi ve iç organları orada kalıyor. Eti tüketiyoruz hiçbir katma değeri yok. Buna rağmen et ve kasaplık ithal ediliyor. Bu yanlıştır. Eğer ithalata mecbur isek, devlet sıfır gümrükle, büyük besici yüzde 10 gümrükle olmamalı. ” Besilik hayvan ithalatında gümrük vergisini yüzde 60’tan yüzde 10’a indiren Bakanlar Kurulu kararı Resmi Gazete’nin 31 Aralık 2016 tarihli Mükerrer 1. sayısında yayımlandı. Bu karar ile geçen yıl ithalat yapamayan besicilerin besilik hayvan ithal etmeleri bekleniyor. Ancak hangi ülkelerden ve hangi koşullarda ithalat yapılacağı henüz belli değil. Kararnameye ilişkin uygulama tebliği ile bu şartlar belirlenecek.
"Yem fiyatına yetişemiyoruz"
Besicilerin iki önemli girdisi olduğunu belirten Mehmet Şahbaz: “Bu girdilerimizden birisi besi materyali diğeri yem. Besi materyali şimdi yüzde 10 gümrük vergisi ile ithal edilecek. Ama nerden nasıl ithal edileceğinin koşulları henüz belli değil. İkincisi yem. Yemde de bazı hammaddeler dışarıdan geliyor. Dövizdeki artış yüzde 15-20’yi buldu. Bu artış yem fiyatlarına doğrudan yansıyor. İthal edilmeyen ürünlerde de ciddi artışlar oldu. Kepeğin tonu eylülde 500 liraydı, bugün 700 lira. Arpanın tonu 900 liraya çıktı. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) 770 liradan satış yaparak dengelemeye çalışıyor. Mısırın tonu devlet tarafından 775 liradan satılıyor. Eylülde 690 liraydı. Yem fiyatı son 3 ayda o kadar yükseldi ki hızına yetişemiyoruz. Ama et fiyatı artmıyor. Bizim maliyetlerimiz karkas ette 24 lira. Et ve Süt Kurumu 23 lira 30 kuruştan alıyor. Taahhüdümüz olduğu için mecburen veriyoruz.”