Ateş pahası, kimse yiyemiyor
Fındık fiyatı 100 liraya dayandı.
Çifte kavrulmuş fındığın kilogramı 100 liradan satılırken, piyasa paydaşları fiyatların gerileyeceği görüşünde.
AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Fındık Tanıtım Grubu (FTG) Başkanı İlyas Edip Sevinç, geçen yıl yaşanan don olayının rekolteyi yarıya düşürdüğünü, fiyatların yükselmesinin normal olduğunu söyledi. Fındığın kilogramının piyasada 100 liraya dayanmasına ilişkin Sevinç, "Piyasa kendi içinde dengesini bulur. Kavrulmuş fındığın 2012 yılında 12 liraya da satıldığını gördük, arz-talep dengesi bu... Rekolte geçen yıl yarıya yakın düşünce spekülatörler devreye girdi. Her üründe spekülatör vardır tabii ama şimdi 70 liraya 100 liraya kimse fındık yiyemediğine göre fiyatlar düşecektir. Bu fiyatların devam etme şansı yok" değerlendirmesini yaptı.
Yüzde 15'i iç piyasaya
Türkiye'nin, fındık üretiminin yüzde 15'inin iç piyasaya sürüldüğünü aktaran Sevinç, "İhracatta fiyatlar arttığı için iç piyasada da bu kadar yükseldi. Fındık şu an ihracatta bu yıl sonunda 3 milyar dolara kadar ulaşacak. Tüm zamanların rekoru bekleniyor fındık ihracatında... Orası artmasa iç piyasa da artmaz bu kadar. Bu kuru yemiş piyasasıyla alakalı değil, dünyadaki fındık endüstrisindeki arz-taleple ilgili. 'Dünyada ucuz fındık var da Türkiye'de yok' gibi bir durum kesinlikle yoktur" diye konuştu.
Mahsül elden çıktı
İstanbul Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İFMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Haydar Gören ise, geçen yılki don nedeniyle rekoltenin 850 bin tondan 450 bin tona gerilediğini hatırlatarak, "Fındıkta şu an görülen fiyatlar tabiat şartlarıyla ilgilidir. Fındık bu sene için sorun olmazsa fiyat dengesini yeniden toparlayacak, ülke ekonomisine rekor oranda getiriler sağlamayı sürdürecektir" dedi. Türkiye'deki tüketicilere "fındıktan vazgeçmeyin" çağrısında bulunan Gören, iç piyasada işlem gören fındığın yüzde 85'inin çikolata sanayisinde kullanıldığını hatırlatarak, yüksek fiyatın sadece kuru yemiş tüketicisine değil, çikolata sanayisine de ağır bir maliyet yükü getirdiğine dikkati çekti. Gören, İtalyan devi çikolata şirketi Nutella'nın sadece geçen yıl Türkiye'den yaklaşık 800 milyon dolarlık fındık satın aldığını da anımsattı. Yüksek seyreden fiyatlarda fındık üreticisinin bir kazanç elde etmediğini de sözlerine ekleyen Gören, köylünün yüzde 95'inin 2014 mahsulünü hali hazırda elden çıkarmış durumda olduğunu bildirdi.
Çarşı'da 60 lira
Mısır Çarşısı'nda kuru yemiş satan İbrahim Fidan da orta kalite kavrulmuş fındığın kilosunu ortalama 60 liradan sattıklarını belirterek, yüksek fiyatlardan dolayı müşterilerine karşı mahcup olduklarını söyledi. Yüksek kalite kavrulmuş fındığı 90-100 lira aralığında satmak zorunda kaldıklarını ifade eden Fidan, "Biz de bu durumdan memnun değiliz, böyle fiyat mı olur? 100 liraya fındık mı satılırmış... Ama yapacak bir şeyimiz yok. Geçen sene de Antep fıstığında böyle dev bir artış olmuştu ama fındık onu ikiye katladı" ifadelerini kullandı.
