Anadolu'nun kayıp buğdayları gün yüzüne çıkıyor

Üniversitedeki görevinin yanı sıra memleketi Sivas’ın Karacalar köyünde çiftçilikle uğraşan Erciyes Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdullah Çoban, Anadolu’nun kayıp buğdaylarının peşine düştü. 

Günümüzde kullanılan buğday tohumlarının en fazla 3 yıl kullanabildiğini, ardından verim ve kalitenin düştüğünü belirten Prof. Dr. Çoban, "Anadolu’da binlerce yıldır kullanılan buğday tohumlarında ise böyle bir sorun yok. Ancak, bu tohumları da kaybetmek üzereyiz. Bizim yöremizde de binlerce yıldır bilinen ‘zeron’, ‘şahman’, ‘kırmızı’ ve ‘beyaz’ gibi buğday çeşitleri var, ama bu çeşitler de yok olmaya yüz tuttuğu için kolay kolay bulunamıyor” dedi. 

"Üniversitedeki görevimden dolayı 3,5 yıl Türkiye’yi adeta karış karış gezdim ve aynı zamanda bu buğday tohumlarını aradım" diyen Çoban, aradığı türlerden şahmanı Kırşehir’in Karacaören köyünde, zeronu ise Sivas’ın Gemerek ilçesindeki bir dağ köyünde buldu.

KÖMÜRDEN GÜBRE, SARMISAKTAN BÖCEK KOVUCU ÜRETTİ

Çoban, bulduğu tohumları geçen yıl köyünde ekti ve 53 dönüm araziden 20 ton buğday elde etti. Tohumların bir kısmını bu yıl 700 dönüm araziye ektiğini bir kısmını da köydeki çiftçilere dağıttığını anlatan Çoban, buğdaydan bölgedeki üreticilere oranla yüzde 25-30 daha fazla verim aldığını söyledi. 

Kimya profesörü olan Çoban, buğdaydaki verim artışı için gübre ve tarım ilacı da geliştirdi: 
“Verim artışında yıllar önce kömürden ürettiğim organik gübrenin de faydası oldu. Ayrıca sarımsak ekstrasından geliştirdiğim böcek kovucu ilacı da kullandım. Tohumları ekmeden sıvı haldeki gübre ve sarımsak ilacıyla yıkayıp kuruttuktan sonra ektim. Ayrıca bu gübreyi pancara da kullandım. Onda da yaklaşık yüzde 30 verim artışı oldu.” 

Çoban, kırmızı ve beyaz buğday tohumlarını da hala aradığını, elinde bu tohumlardan bulunan çiftçilerle kendisindeki tohumları takas edebileceğini söyledi.