Hasar prim oranında düşüş dikkat çekiyor

Serhat ALİGİL

Sigorta sektörünün en önemli performans göstergelerinden biri olan hasar prim oranlarında, son dönemde başlayan iyileşme; düşüş devam ediyor. Bunu ilk 9 aylık verilerde görmek mümkün. Sonuçlarla ilgili temel detaylar şöyle:

14,8 milyar liralık hasar

• Reasürans şirketleri dahil sigorta sektöründe, yılın ilk 9 ayında geçen yılın aynı dönemine göre 29,9 artışla 20,4 milyar liralık net kazanılmış prim tutarı elde edildi. Aynı dönemde net gerçekleşen hasar ise yüzde 20,3 artışla 14,8 milyar lirayı buldu. Böylece yılın ilk 9 ayında net hasar prim oranı yüzde 72,4 olarak gerçekleşti. Bu oranı 2015’in aynı döneminde yüzde 78,2, 2015’in tümünde yüzde 79,4’tü.

• Yine ilk 9 ayda ‘hayat dışı’ şirketler yüzde 34 artışla 15,9 milyar liralık net kazanılmış prim elde etti. Net gerçekleşen hasar ise yüzde 23,8 artışla 12,2 milyar lira oldu. Bu branşlarda net hasar prim oranı yüzde 76,3’e geriledi. Bu oranı geçen yılın ilk 9 ayında yüzde 82,6 ve 2015’in tümünde yüzde 84,3 idi.

• ’Hayat ve emeklilik’ sigortaları branşındaki şirketler de yılın ilk 9 ayında yüzde 19,9 artışla 3,8 milyar liralık net kazanılmış prime ulaştı. Bu branşlarda net gerçekleşen hasar ise yüzde 13,1 artışla 2,1 milyar liraya yükseldi. Böylece ilk 9 ayda net hasar prim oranı yüzde 55,8’e geriledi. Bu oranı geçen yılın aynı döneminde yüzde 59,1 ve 2015 yılının tümünde yüzde 59,4’tü.

Trafikte yüzde 93,4

Bilindiği gibi hasar prim oranları, geçen yıl başlayan ve bu yıl da devam zorunlu trafik sigortalarındaki prim artışları tartışmasının da önemli unsurlarından biri oldu. Zorunlu trafik sigortalarında özellikle bedensel hasarlar konusunda yaşanan yasal belirsizlikler ve yüksek bedensel hasar ödemeleri sık sık gündemde yer aldı. Ancak geçen nisan ayında yürürlüğe giren bir yasal düzenleme bu konudaki hukuki altyapı önemli ölçüde değiştirdi. Bu düzenlemenin sonuçları her prim fiyatlarında hem hasar ödemelerinde görülmeye başlandı. Verilere göre sigorta sektöründe en çok prim üretilen branş olan zorunlu trafik sigortasında yılın ilk 9 ayındaki hasar prim oranı yüzde 93,4’e geriledi. Bu oran geçen yılın aynı döneminde yüzde 132,6, 2015’in tümünde yüzde 135,6 idi. Zorunlu trafikte yılın ilk 9 ayında net kazanılmış prim yüzde 100 artışla 6,2 milyar lira olurken, net gerçekleşen hasar ise yüzde 38 artışla 5,8 milyar liraya çıktı.

Sigorta sektöründe, hayat dışı şirketler kapsamında diğer belli başlı alt branşlardaki net hasar prim oranları ise şöyle:

Hastalık-sağlıkta arttı

• İlk 9 ayda kasko sigortasında hasar prim oranı yüzde 68,7 oldu. Bu oran geçen yılın aynı döneminde yüzde 71,5’ti.

• Yangın ve doğal afet sigortalarında hasar prim oranı yüzde 68,9’a çıktı. Bu oran geçen yıl yüzde 60,9’du.

• Nakliyat sigortalarında oran yüzde 29,6’ya düştü. Geçen yıl yüzde 39,5’ti.

• Kredi sigortalarında hasar prim oranı yüzde 288,7’ye yükseldi. Bu oran geçen yılın ilk 9 ayında yüzde 117,6 düzeyindeydi.

•Devlet destekli tarım sigortalarında hasar prim oranı yüzde 70,7’ye indi. Geçen yıl oran yüzde 93,5 düzeyindeydi.

Öte yandan kaza alt branşında hasar prim oranı hayat dışı şirketler kapsamında yüzde 19’a (%17,4) çıkarken, hayat ve emeklilik şirketleri kapsamında yüzde 19,4’e (%19,9) indi. Yine hastalık-sağlık alt branşında hasar prim oranı hayat dışı şirketler kapsamında yüzde 73,3’e (%72,5), hayat ve emeklilik şirketleri kapsamında yüzde 88,8’e (%87,5) çıktı.

Tutanaklar için yeni düzenleme

Hazine Müsteşarlığı, 2 Kasım’da bir genelge yayınlayarak 28 Aralık 2007 tarihli “Yalnız Maddi Hasarla Sonuçlanan Trafik Kazalarında Taraflarca Doldurulacak Kaza Tespit Tutanaklarına İlişkin Genelge’nin 16’ncı maddesinin ‘d’ fıkrasını yürürlükten kaldırdı. Genelgeye göre ilgili madde belli hallerde trafik kazası tespit tutanağının trafik zabıtası tarafından düzenlenmesini öngörüyordu. Yürürlükten kaldırılan ‘d’ fıkrası ise “Kazaya karışan araçlardan birinin veya daha fazlasının kamu kurumlarına ait olması” şeklindeydi.

Tarımda 2016 tahmini 900 milyon lira

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in 2017 yılı bütçe konuşmasına göre devlet destekli tarım sigortalarında toplam poliçe sayısı 1 Kasım itibarıyla 1 milyon 370 bin, sağlanan teminat da yüzde 24 artışla 20,1 milyar liraya ulaştı. 2006-2016 arasında sistemden sigortalı çiftçilere, 2016 yılına ait muallak hasarlar dahil, toplam 3 milyar 151 milyon liralık tazminat ödemesi yapıldı. 2016 yılında Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde yaşanan doğal afetler nedeniyle sigortalı çiftçilere ödenen tazminat tutarı ise 527 milyon lira oldu. İncelemesi devam eden hasarlar ve 2016 sonuna kadar yaşanabilecek olası afetler nedeniyle meydana gelebilecek diğer hasarların da dahil edilmesiyle bu tutarın 900 milyon liraya ulaşması bekleniyor.