Perakende sektörü ‘park’larda büyüyor

İSTANBUL - Avrupa’da son dönemlerde artan tüketici güveni, perakende sektörünü yatırım için cesaretlendirirken yatırımda ibrenin perakende parklarına doğru döndüğü görülüyor. Perakende parkları AVM’lere göre çok daha az kiracılara sahip ve genelde 15 bin ile 50 bin metrekare ile sınırlı bir alanda kuruluyorlar. Avrupa’da çoğu zaman şehrin dış semtlerinde bulunan perakende parkları büyük mağazacılık ile biliniyorlar. Birçok perakende parkı bir market, bir yapı marketi, 2-5 arası büyük mağazalı giyim markası, kısıtlı çapta yeme-içme alanı ve bu büyük mağazaları destekleyen diğer küçük mağazalardan oluşuyor. Genelde kapalı otoparkları yok ama geniş dış alan otoparkına sahipler. İşte Avrupalı perakendeciler bu yıl ve gelecek yıl, en önemli özellikleri rahat ve hızlı bir şekilde alışveriş imkanları sağlamak olan bu perakende parklarına yatırımı artırmayı planlıyor.

Toplam alan büyüyor

Cushman Wakefield’ın araştırmasına göre, 2015’te Avrupa’da toplam 863 bin metrekare yeni perakende parkı stoku pazara girdi ve toplam alan 37.3 milyon metrekareye ulaştı. 2015’te devreye giren perakende parkı alanı, 2014 yılına göre yüzde 12 daha azdı. Ancak bu yıl ve gelecek sırasıyla 1.3 milyon metrekare ve 1.1 milyon metrekare yeni arz ile gelecekte geliştirme faaliyetlerinin önemli oranda artması bekleniyor. Bu öngörüler de sektörün, perakende parklarında büyümesini hızlandıracağını ortaya koyuyor. Cushman Wakefield’ın araştırmasının sonuç raporunda şu bilgiler veriliyor:

Yüksek doluluk var

“Perakende parkları birçok perakendeci tarafından tercih edilirken bu perakendecilerin yapısı da değişiyor. Çok sayıda geleneksel ana cadde ve AVM perakendecisi bu lokasyonlar için nabız yokluyor, perakende parklarının geçmişten günümüze yerleştikleri geleneksel lokasyonlara ek olarak portföyleri için geçerli bir seçenek olup olmadığını belirlemeye çalışıyorlar (örn. H&M, Zara, Célio, C&A, CCC, Vision Express). Nispeten düşük maliyetler, esnek yerleşim planları, mağaza tedariki için daha iyi bir lojistik altyapısı, tıkla ve topla hizmetleri ile yeni format ve konseptleri test etme fırsatı sunması kullanıcı talebindeki artışın ana lokomotifleri... Perakende parklarında genellikle yüksek doluluk oranları görülüyor. Tek noktadan alışveriş, kolay erişim, ücretsiz otopark ve çok çeşitli perakendecilerin varlığı müşterileri bu perakende formatına çeken temel faktörler. Ayrıca, son eğilimler deneyimin rahatlık kadar önemli olduğunu gösteriyor. Daha iyi tasarım ve tarzın yanı sıra eğlence işletmecilerinin varlığı ziyaretçi sayısını olumlu yönde etkiliyor.”

Yenileri hazırlanıyor

Raporda, geçen yıl 863 bin metrekare yeni perakende parkı arzının tamamlanan Avrupa pazarına ilişkin rakamsal veriler de paylaşıldı: “2014 yılında 36.4 milyon metrekare olan toplam Avrupa stoku yüzde 2.4 artarak 37.3 milyon metrekareye ulaştı. En yoğun geliştirme faaliyetleri, 2015 yılında pazara giren toplam perakende parkı arzının yüzde 60’ından fazlasının yer aldığı Fransa, Belçika ve İngiltere’de görüldü. İnşa halinde ve tamamlanması beklenen 2.4 milyon metrekare yeni arz ile birlikte geliştirme faaliyetlerinin 2016 ve 2017 yıllarında da artması bekleniyor.”
Parkları büyüten eğilimler

► Yeniden geliştirme ve yenileme faaliyetleri ile artan arz kalitesi.

► İyi konumlanmış ve erişilebilir perakendeye artan tüketici ve perakendeci talebi.
► Önemli başarı faktörleri; genişleyen perakendeci yelpazesi ve eğlence alanlarının varlığı.

► Daha yerel hizmet alanına sahip küçük ölçekli projelerin artması.

► Daha önce sadece ana caddelerde veya alışveriş merkezlerinde mağaza açan markaların perakende parkı pazarına artarak girmesi ile kiracı karmasında görülen değişim.

►Üst sınıf müşteri pazarına hitap eden yeme-içme markalarının katılımı.

► Yeni format riskleri sınırlamak için moda, beyaz eşya perakendecileri ve eğlence işletmecileri dahil çeşitli alt sektörlerde artan bayilik (franchising) faaliyetleri.

► Artan ziyaretçi sayısı ve boşluk oranlarında azalma.

İstihdamdaki iyileşme piyasaya yansıyor

Cushman Wakefield’ın raporunda ülkelere ilişkin düşülen notlar şöyle:

✔ İngiltere’de düşük enflasyon ile düşük faiz oranları ve güçlenen istihdam pazarının satın alma üstündeki olumlu etkisiyle hane halkı tüketiminde yüzde 2.8 artış görüldü. Bu rakam 2007’den beri kaydedilen en iyi oran.

✔ Tüketici harcamalarında yüzde 3.1 ve GSYİH’da yüzde 3.2 büyüme kaydeden İspanya ekonomisi 2015 yılında Avrupa’nın en iyi performans gösteren ekonomilerinden biri oldu.

✔ Portekiz’de 2010 yılından beri görülen en güçlü büyüme kaydedildi (%1.5). Harcanabilir gelirlerdeki artış tüketici harcamalarını olumlu etkiledi.

✔ Almanya ve Fransa’da düşük enfl asyon, destekleyici para politikası ile istihdamdaki ılmlı artış reel hane gelirlerini güçlendiriyor, tüketici harcamalarını artırıyor (Almanya’da yıllık %1.9 ve Fransa’da yıllık %1.4).

✔ Orta Avrupa’da Çek Cumhuriyeti düşük işsizlik (%5.1) ve yüksek tüketici güveniyle, Polonya sağladığı yatırım artışıyla ve Romanya ise perakende satışlardaki çift haneli büyümeyle dikkat çekiyor.