“Parçalamaya izin verin yüzde 30 daha ucuz satalım”

Mehmet Hanifi GÜLEL

Kasap esnafı, tavuk par­çalama yasağının kal­dırılması halinde be­yaz et fiyatlarının yüzde 30 daha ucuz satabileceklerini savunuyor. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 2015 yı­lında salmonella hastalığının bulaşma riskine karşı kasap­ların tavuk parçalanın yasak­landığına dikkat çeken kasap­lar, yasağın kalkması halinde vatandaşların daha ucuza be­yaz et tüketeceğini, bunun da gıda enflasyonunu düşüreceği etki yapacağını anlattı.

DÜN­YA’ya konuşan piyasa uzman­ları kasapların yeniden tavuk parçalayabilmesinin tüketi­ci açısından da ucuz proteine ulaşması anlamında önemli bir adım olacağını, ayrıca bu­nun esnafa da can simidi ola­cağını belirtti.

Tavuk parçala­ma izninin verilmesi halinde fiyatlarda yüzde 30 indirimin mümkün olacağını belirten İs­tanbul Perakendeci Kasaplar Esnaf Odası Yönetim Kurulu Üyesi Fatih Tavukçu, bugün bütün tavuğun kilogram fiya­tının 65 lira, tavuk göğsünün ise 200 lira seviyesinden baş­ladığını aktardı.

Fiyat dalgalanmaların önüne geçilecek

Kasaplarda tavuk parçala­ma yasağının sebebi hijyen ve salmonella bakterisinin yayıl­masına karşı alınan bir önlem olduğunu ifade eden Tavukçu, söz konusu bakterinin çiftlik­te tavukların üretildiği alan­dan geçen bir bakteri olduğunu bilgisini verdi.

Bakterinin hay­vanın midesinde ve bağırsa­ğında oluştuğuna vurgu yapan Tavukçu, “Bağırsağında ve mi­desinde olan bu bakteri kesim­hanelerde hayvan etine yayılır. Bu danada da olabilir, tavuk­ta da olabilir. Hayvanın bağır­sağını düzgün çıkarmazsanız kesimhanede hayvanın etine bulaşır. Hayvanın etine bula­şıldıktan sonra düzgün şekilde sevkiyatı yapılmadan kasaba gelirse de yayılabilir” dedi.

Tavuk parçalamaya izin ve­rilmesi halinde bir dizi olum­lu gelişmelerin olacağını ileten Tavukçu, birincisinin tüketi­cilerin kırmızı ete ulaşamadı­ğını, ucuz tavuk eti yemesinin kolaylaşacağını ve protein ih­tiyacını karşılayacağını aktar­dı. Eğer bütün tavuğu kendileri parçaladıkları halinde fiyatını da yüzde 30 düşeceklerini ta­ahhüt ettiklerini bildiren Ta­vukçu, “Biz kendimiz karkas olarak tavuğu ala­cağız.

Bunun kana­dını, göğsünü, bu­dunu ve pirzola ola­rak ayıracağız. Bir diğer olumlu yanı ise mevsimsel ola­rak değişen kanat ve göğüs fiyatı geçiş­lerinin önüne geçe­ceğiz. Biz fiyatı dal­galanma olmayacak şekilde satacağız. Çünkü bizim mali­yetlerimiz hepsin­de aynı olacak. Bir başka olumlu etken ise kasap­lar olarak oluşturacaklarımız sistem ile beraber tavuk par­çalama daha hijyenik bir or­tamda yapacağız.

Çıkaracağı­mız yönetmeliğe uyan kasap­lar bunu yapacak. Ayrı bıçak, ayrı tezgah kullanacak ve ayrı dolap kullanacak. Biz günlük 100 kilo veya 50 kilo arası bir sınır istiyoruz. Sırf halka da­ha ucuz tavuk eti yedirmek açı­sından talep ediyoruz. Biz pe­rakendeci kasap esnaf olarak bütün mahallelere nüfuz etmiş durumdayız. İstanbul’da oda­mıza bağlı yaklaşık bin 500 ka­sap var. Tüm kasaplarla birlik­te yaklaşık 3 bin tane kasap var. Sadece aralık ayında 16 kasap kapattı” diye konuştu.

“Tavuk göğsü 150 liraya kadar iner”

Kırmızı ette zincir market­lerle rekabet edemediklerini söyleyen Tavukçu, bunun ne­denini de zincir marketlerin yurt dışından ithal et satışı ol­duğunu belirtti. Ayrıca iki sa­tış noktası arasında 150 - 200 liraya yakın fiyat farkı oluş­tuğunu bildirdi.

Tavuk par­çalama işinin sadece entegre işletmelerin elinde olmasın­dan dolayı şu an esnafın, ke­penk kapatma ve bir mesleğin yok ol­ma tehlikesi altın­da olduğunu ifade eden Tavukçu, “Bi­ze 350 kiloluk bir karkası parçalama­mıza izin veriyor­lar. Ama bize 2 kilo­luk bir tavuğu par­çalamamıza izin vermiyorlar” diye konuştu.

‘Mahalle Kasabımı Geri İstiyorum’

Tavukçu, çözüm önerilerini ve kampanyalarını şöyle anlat­tı: “Biz diyoruz ki; ‘tavuğu par­çalayıp, paketleyeceğiz’. İzle­nebilirlik açısından bize gelen faturalı tavuk irsaliye numara­sını sattığımız tavuğun etiketi­ne de yapıştıracağız. Bakanlık da bunu görecek. Şu an bütün tavuğun fiyatı 65 liraya kadar düştü. Bunun üzerine yüzde 25 kemik firesi. Yüzde 30 ile 40 arasında kâr marjı koyarsak ta­vuk göğsünün fiyatı 150 lira­ya kadar düşer. Projemizin adı ‘Mahalle Kasabımı Geri İstiyo­rum’. Tavuk parçalama onayını alan kasaplara güvenilir et lo­gosu vereceğiz.”

“Salmonella kesimhanelerde hayvanın bağırsağından gelir”

 Kasap esnafının tavuk parçalamak istediklerini ve et fiyatlarının oldukça yüksek olduğuna değinen İstanbul Üniversitesi- Cerrahpaşa Veteriner Fakültesi, Besin Gıda Hijyeni ve Teknolojisi Bölümü, Veterinerlik Besin Gıda Hijyeni ve Teknolojisi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serkan Kemal Büyükünal, kasapların tavuk etini parçalayamadığı için entegrelerin hazır paketlenmiş ürünlerini satan bayi haline geldiğini aktardı.

Büyükünal, “Entegrede paketlere koyuluyor, getirip kasabın rafına bırakıyor. Fiyatını da onlar belirliyor. Yani bugün perakendede bütün tavuğun kilogramı yaklaşık 70 lira civarında satılıyor.

2 kilogram bir tavuk 140 liraya satılması lazım. Dolayısıyla bunun parçaları da aşağı yukarı topladığınız zaman bu fiyata yakın olması lazım. Fakat kasap salmonella bulaştıramaz, bakterinin kaynağı entegrelerin kesimhanelerinde hayvanın bağırsağından gelir. Sonuç olarak tüketici hak etmediği şekilde pahalı bir ürünle karşı karşıya” dedi.

İhracatta kilogram birim fiyatı 1.65 dolar

Türkiye’de 2023’te 2 milyon 376 bin ton beyaz et üretildi, bunun yaklaşık 400 bin tonu ihraç edildi. 2023 ve 2024 ortalama ihracat birim fiyatı 1 dolar 65 sentken, horoz, tavuk eti ve sakatatı, parça halinde, kemiksiz dondurulmuş göğüs ve göğüs parçaların ortalama kilogram ihracat birimi ise 3 dolar 30 sent oldu. Türkiye’de kişi başı tavuk eti tüketimi 2022’de yüzde 20,6 kilo olarak gerçekleşti.