Kur baskısı ve rekabet ihracattan soğuttu
Kur baskısı ve üretim maliyetlerindeki sert artış nedeniyle rekabet gücünü kaybeden ihracatçıların ilk çeyrek kaybı geçen yıla göre 3 milyar doları buldu. İhracata ilk kez katılan şirketler de 2022’yte göre yüzde 20 azaldı. Birçok ihracatçı, iç pazara döndü. AB'de daralan pazar ihracatçı için ayrıca baskı oluşturuyor.
Genel Ticaret Sistemi (GTS) kayıtlarına göre ihracat Nisan’da geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17.2 düşerek 19,3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Son 12 aylık ihracat yüzde 4,9 artışla 251,7 milyar dolara ulaşırken, Ocak-Nisan dönemini ise yüzde 3 kayıpla 80,9 milyar dolarla kapandı.
Geçen ay ihracata son 4 aydır olduğu gibi en yüksek katkıyı 2,7 milyar dolarla otomotiv sektörü verdi. İlk beşteki diğer sektörlerimiz 2,4 milyar dolarla kimya, 1,5 milyar dolarla hazır giyim, 1,2 milyar dolarla elektrik elektronik ve 1,1 milyar dolarla çelik şeklinde sıralandı. Hububat, zeytin ve zeytinyağı, savunma ve havacılık, yaş meyve-sebze, tütün ve fındık ihracatımızda geçen ay artış kaydettik. 14 il ihracatını artırdı.
En çok ihracat yapan ilk beş ilimiz İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir ve Ankara oldu. Geçen ay bin 449 firmamız ihracat ailesine katıldı. 2022 yılında ihracata her ay katılan şirketsayısı 1900’ün üzerindeyken yılın ilk çeyreğinde yeni katılımda yüzde 20’lik bir düşüş gözlendi. Kur ve maliyet artışı ihracatçıları iç pazara yönlendirdi.
100. yılda frene bastı
2022 yılını 254 milyar dolarla kapatan ihracat 2023’te frene bastı. Küresel resesyon endişesi gölgesi altında kur ve maliyet avantajını yitiren Türk ihracatçısı dünya pazarında Asya ülkelerine karşı gücünü kaybediyor.
Avrupa’da etkili olan enflasyon ve yaşanan talep daralmasına bağlı olarak Ocak-Nisan döneminde genel ihracat yüzde 3’lük kayıpla 80.8 milyar dolar olarak gerçekleşti. İlk çeyrek sonuçlarına göre son 12 aylık ihracat verisi de düşüşe geçerek 254 milyar dolardan 251 milyar dolara düştü.
2023 yılı beklentisini tutturmak için her geçen yılın aynı ayına göre 1.5 milyar dolar üstüne koyması gerekirken, ihracat Ocak, Şubat, Mart ve Nisan’da ortalama 600 milyon dolar kayıpla kapattı. Düşüşte etkili olan ise sanayi grubu oldu. 26 Sektör içinde ilk çeyreği 11 sektör artıda kapattı.
Son ayların lider sektörü olan otomotiv yüzde 10 artış sağlayarak ilk çeyreği 11 milyar dolarla kapattı. Makine, savunma, elektrik ve elektronik, iklimlendirme ve deri sanayi grubundan ihracata artı destek sağlayan sektörler oldu. İlk çeyreğin dikkat çeken artışları ise mücevher ve tarım ürünleri oldu. Zeytin ve zeytinyağı yüzde 161’lik artışla ilk çeyrekte en çok artış sağlayan sektör olurken, onu yüzde 24 ile tütün izledi.
Kayıp yaşayan 15 sektörlerin başında yüzde 40 kayıp yaşayan gemi ve yat sektörü yer alırken onu yüzde 39’luk kayıplarla su ürünleri ve Çelik sektörü oldu. Demir ve demir dışı, Kimya, maden ve mobilya ilk çeyrekte genel ihracata artı destek sağlayamayan sektörler oldu. Sanayi grubu ihracatı Ocak – Nisan döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 62.8 milyar dolardan 58 milyar dolara geriledi.