Ekonomiyi otomotiv taşıyor

OTOMOTİV (DÜNYA) - Türkiye’nin ihracat lideri otomotiv sanayi, istihdam, üretimden satışlar, katma değer yaratımı gibi konularda da diğer sektörleri geride bırakmayı başardı. Yaklaşık 15 gün önce yayınlanan ve Türkiye’nin en kapsamlı sanayi araştırması olarak gösterilen İstanbul Sanayi Odası’nın yaptığı, İSO 500 araştırmasının detay raporları gelmeye başladı. 

Ülkemizdeki en büyük 500 sanayi şirketinin açıklandığı araştırma sonuçlarını, otomotiv penceresinden değerlendiren Otomotiv Sanayi Derneği (OSD) raporuna göre ilk 500 sanayi şirketi arasında otomotiv ana ve yan sanayinde faaliyet gösteren 37 firma bulunuyor. 

Söz konusu firmaların, araştırmanın temel unsuru konumundaki üretimden satışlar kaleminde toplamdan aldıkları pay yüzde 13 olarak dikkat çekiyor. Otomotiv sektörü ile aynı oranda pay alan bir diğer sektör gıda olarak dikkat çekse de söz konusu sektörden toplamda 95 firma bulunuyor. “Üretimden Satış lar” kaleminde 1982 yılında yüzde 6 paya sahip otomotiv sanayiinin payı 2013’de yüzde 13’e yükselmesi dikkat çekici. Bu oran en yüksek seviyesine 2004 yılında, en düş ük paya da ekonomik kriz yılı olan 2008’de ulaş mış durumda. 

Otomotiv firmalarının toplam sanayi içinde satış hasılatından aldığı pay ise yüzde 14 düzeyinde. 
Bununla birlikte en çarpıcı sonuç ise ihracat verileri incelendiğinde ortaya çıkıyor. 37 otomotiv firması, 500 şirketin yaptığı toplam ihracatın yüzde 25’ini gerçekleştiriyor. Bir başka deyişle her 4 birim ihracatın 1 birimin otomotiv sanayi gerçekleştiriyor. 

Araştırmanın yapıldığı ilk sene olan 1982 yılında ihracatı olmayan sanayimiz gerçekleştirdiği yatırımlar ile önemli oranda dış satım yapmaya başlaması ve ülkenin bir numarası olması önemli bir detay. Veriler incelendiğinde otomotiv ihracatının ekonomik kriz yılları haricinde istikrarlı bir büyüme yakaladığı görülüyor. 

OSD üyesi tüm firmaların girmeyi başardığı İSO 500 listesinde ana sanayicilerin yeri 2 ile 188’inci sıralar arasında değişiyor. İSO 500 listesinde 19 tane de yan sanayi firması bulunuyor. 

Araştırma istihdam açısından incelendiğinde ise İ SO en büyük 500 sanayi kuruluşları arasında yer alan otomotiv sanayii firmalarında 74 bin 340 kişinin çalıştığı görülüyor. İ SO sıralamasındaki firmalarda istihdam edilen personelin yüzde 12’si otomotiv sanayiinde bulunmaktadır. 

İSO 500’ün içinde ilk 10’da ise Ford Otosan (2), Oyak-Renault Otomobil Fabrikaları A.Ş (3), Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.S (4), Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye A.Ş (6) olmak üzere dört adet üretici bulunuyor.

İhracatın da lokomotifi 
Otomotiv sektörü iç pazarda sıkıntılı günler yaşasa da Avrupa pazarlarında yaşanan toparlanmaya parallel ihracatında önemli artışlar yakaladı ve Türkiye’nin bir numarası olma istikrarını sürdürdü. Haziran ayında en fazla ihracatı, 2 milyar 31 milyon dolarla otomotiv sektörü yaparken, hazır giyim ve konfeksiyon sektörü, 1 milyar 601 milyon dolar ihracat ile ikinci sırada, kimyevi maddeler sektörü ise 1 milyar dolar 524 milyon dolar ihracat ile üçüncü sırada yer aldı.