Bir haftalık üretim kaybı 30 bin aracı bulacak

ESRA ÖZARFAT

BURSA - Otomotiv sektöründe ihracatı durma noktasına getiren eylemler devam ederken, bir haftalık üretim kaybının 30 bin aracı bulabileceği, kaybın 3 yıldan önce telafi edilemeyeceği ifade ediliyor. Öte yandan, iş yerlerinde mevcut sendikalarla anlaşmak istemeyen işçiler kendi sendikalarını kurmak istiyor.

İhracatın lokomotifi otomotiv sektörü son bir haftadır devam eden eylemler nedeniyle tam anlamıyla durdu. Geçen yılki üretim rakamlarına göre 5 günde Oyak Renault ve Tofaş’ta 8 bin 500 adet otomobil üretilemedi. Oyak Renault'da vardiya başına 290 araç, Tofaş’ta ise 203 araç üretiliyordu. Geçen yıl 318 bin 246 adet otomobil üreten Oyak Renault, 239 bin 922 motor, 251 bin 093 adet vites kutusu, 332 bin 849 ön takım ve 354 bin 145 arka takım şasi üretimi yapmıştı. 2014 yılında 142 bin 281 adetlik araç ihracatı gerçekleştiren Tofaş ise 353 milyon dolarlık dış ticaret fazlası yaratmıştı. Ford Otosan da önceki gün işçilere gönderdiği SMS ile ikinci bir duyuruya kadar Gölcük ve Yeniköy fabrikalarında üretim çalışması yaplmayacağını duyurmuştu.

Sektörden alınan bilgiye göre ise bir haftada yaşanacak üretim kaybının yan sanayilerin üretimleri de göz önüne alınarak 30 bin aracı bulacağı yönünde. Üretimde ve ihracatta yaşanmaya devam eden kaybın ise 3 yıldan önce düzeltilemeyeceği ifade ediliyor. Özellikle yurt dışındaki ana sanayilere üretim yapan yan sanayilerin üretimlerin farklı ülkelere kaydırılması neticesinde kapısına kilit vurabileceği de konuşuluyor. İstihdam kaybı olmaması için fabrikalardaki eylemlerin 2 gün içinde durdurulması gerektiği de alınan duyumlar arasında. İhracat ve üretimde yaşanan kayıplar nedeniyle Türkiye’nin yabancı sermaye tarafından yatırım yapılabilir ülkeler çemberinden çıkarılacağı riskinin oluşabileceği de dile getiriliyor.

İşçi kendi sendikasını istiyor

Türkiye’de metal iş kolunda 1.4 milyon işçi bulunuyor. Bu işçilerin 227 bin 500’ü sendika üyesi. Metal iş kolunda en etkin sendika olan Türk Metal’in ülke genelinde 177 bin 100 bin üyesi bulunurken, Çelik –İş’in 28,8 bin, Birleşik Metal’in ise 25 bin 500 bin üyesi bulunuyor. Türk Metal’de çalışan işçilerin ücretlerine toplu iş sözleşmesiyle yüzde 9.7 oranında zam yapılırken, işçiler aylık ücretlerinin yüzde 3.3’ünü sendikaya aidat olarak ödüyor. Birleşik Metal’de aylık sendika aidatı yüzde 3, Çelik-İş’te ise yüzde 3.3. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre Bursa’da çalışan sayısı 593 bin. Bu çalışanların 136 bin 600 bini metal iş kolunda. 43 bine yakını ise sendikalı. Gelinen noktada bağlı oldukları Türk Metal sendikasına tepkilerini artıran işçiler sendikadan istifa etmeye devam ediyor. Öte yandan bir araya gelerek Fabrikalar Arası Kurul oluşturan işçiler, düzenledikleri toplantıda fabrikalardaki gelişmeler, Oyak Renault, Tofaş, Coşkunöz ve Mako'daki son durumu değerlendirdi. İşçiler ayrıca mevcut sendikaları dışarıda tutarak yeni bir sendika kurma fikrini de dillendirmeye başladı.

TOFAŞ CEO’sundan işçilere çağrı

Tofaş CEO’su Cengiz Eroldu işçilere gönderdiği mesajda işe dönüş çağrısını yineledi. Eroldu mesajında; “Dün sizlerle yaptığım görüşmede, bugün vardiyanızda olmanızı beklediğimizi, eylemlerin sona ermesi ve üretime başlanması durumunda hiçbir TOFAŞ işçisinin yasal bir işleme tabi tutulmayacağını, kimsenin işten çıkarılmayacağını belirtmiştim. Ayrıca işçilerimize ilave maddi imkân sağlanması konusunda çalışmalarımızı 1 ay içinde tamamlayarak sizlerle paylaşacağımızı açıklamıştım. Bugün de sözümüzün arkasındayım. Biz elimizden gelen çabayı gösterirken; durumun, işçilerimiz, aileleri, Tofaş, otomotiv sanayimiz ve ülkemize zarar veren bir noktaya ulaştığını üzülerek görmekteyiz. Gelin sektörümüzde bugüne kadar olduğu gibi işçi - işveren barışını sürdürelim. Hepinize tekrar çağrıda bulunmak istiyorum. Lütfen tek bir işçimiz dahi bu süreçten zarar görmeden, işinize, şirketimize, sanayimize ve ülkemize sahip çıkın, işinize dönün” dedi. Ayrıca Bursa’da Vali Münir Karaloğlu’nun üretimin yeniden başlaması için yaptığı arabuluculuk girişimleri de sonuç vermedi.

Akademik odalardan destek

Türkiye’nin çeşitli üniversitelerinde görev yapan 176 akademisyen, Bursa’da düzenledikleri basın toplantısı ile metal iş kolunda devam eden eylemlere destek verdiğini açıkladı. Kocaeli Üniversitesi'nden Prof. Dr. Nilay Etiler, hazırladıkları bildiriyi okuyarak, metal işçilerinin eyleminin hukuka uygun olduğunu ILO ve İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi kararlarına göre, barışçıl toplu eylem ve iş bırakmanın hak olduğunu vurguladı.

OİB sessizliğini bozdu

Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB), yaptığı açılamada ihracatın durma noktasına geldiğine dikkat çekerek, mevcut siparişlerin kaybedileceği riski vurgusunu yaptı.

Zeytinoğlu'ndan itidal çağrısı

Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu ise yaptığı açıklamada, taraflara itidal çağrısında bulunarak sorunun çözülememesi halinde ülke ekonomisinin çok büyük zarar göreceğini söyledi. Zeytinoğlu, “Halen yürürlükte olan toplu iş sözleşmelerinin 2017 yılına kadar yürürlükte kalacak olması da dikkate alınarak, tarafları uzlaşmaya davet ediyoruz” diye konuştu.