Memiş: Cumhuriyetimizin 100’üncü yılında 2 milyar 700 milyon dolarlık ihracat hedefliyoruz

Akdeniz Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (AHBİB) Yönetim Kurulu Başkanı Veysel Memiş, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100'üncü yıl dönümü olan 2023'te yüzde 28 artışla 2 milyar 700 milyon dolarlık ihracat hedeflediklerini açıkladı.

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

Yılın ilk 6 ayında 913,5 milyon dolarlık ihracata imza attıklarını belirten Başkan Veysel Memiş, ilkbahar yağışlarının mevsim normallerinde gerçekleşmesiyle hububat, bakliyat ve yağlı tohumlarda yaşanan ürün bolluğunun yılın ikinci yarısında ihracat performansına yansıyacağını ve uluslararası pazarlarda yeni başarı hikâyeleri yazacaklarını vurguladı.

“Hükümetten beklentimiz, kısıtlama ve kotaların tamamen kaldırılması, bakliyat ekiminin teşvik edilmesidir”

Türk hububat, bakliyat ve yağlı tohumlar sektörünün ürün işleme kapasitesi ve pazarlama kabiliyetinin çok yüksek olduğunu, ancak arz tarafında sorunlar yaşandığını ifade eden Başkan Veysel Memiş, hükümetten en büyük beklentilerinin ihracatta kısıtlama ve kota uygulamalarına son verilmesi ile nadasa bırakılan alanlarda bakliyat ekimini teşvik edecek politikaların genişletilmesi olduğunu söyledi.

Bol ve bereketli bir sezon yaşandığını kaydeden AHBİB Başkanı Veysel Memiş, hububat, bakliyat ve yağlı tohum ürünlerinde ciddi oranlarda rekolte artışı olacağını, Türk çiftçisinin yurt içi ihtiyaçları fazlasıyla karşılayacak üretimi yaptığını, geçen yıldan devreden stoklarla birlikte değerlendirildiğinde herhangi bir ihracat kısıtlamasına gerek olmadığını vurguladı.

Kırmızı mercimek ve nohutta yüzde 30’lar civarında rekolte artışı yaşandığını kaydeden Başkan Memiş, Güneydoğu illerinde hasat edilen nohut ve kırmızı mercimeğin Mersin başta olmak üzere bölgedeki fabrikalara sevkiyatının hızlandığını belirtti. Başkan Veysel Memiş, “Mersin'de işleme kapasitesi yüksek firmaların mevcut stoklarını da dikkate aldığımızda, nohut ihracatına uygulanan kotanın kaldırılmasını bekliyoruz. Kırmızı mercimekte Dahilde İşleme Rejimi (DİR) üzerinden ihracat gerçekleştirebiliyor.

Yaşanan ürün bolluğundan dolayı kırmızı mercimek ihracatının da önünün açılmasını istiyoruz. Bu konuda hem Tarım ve Orman Bakanlığı hem de Ticaret Bakanlığı yetkilileriyle görüşmelerimizi başlattık. Bakanlık yetkililerinin pozitif yaklaşım sergilemeleri bizleri sevindirdi. Yakın zamanda nohut ve kırmızı mercimek ihracatındaki engellerin kaldırılmasını bekliyoruz.” diye konuştu.

“Nadas alanlarına bakliyat ekimini yaygınlaştırarak üretimi üç katına çıkartabiliriz”

 Binlerce yıldır insanlığı doyuran bakliyat ürünlerinin yüksek protein değeri, üretiminde az suya ihtiyaç duyulması, toprak verimliliği ve çevreye katkıları avantajlarıyla geleceğin gıdası olacağını, küresel iklim değişikliğiyle mücadelede stratejik rol oynayabileceğini dile getiren Başkan Veysel Memiş, “Protein, vitamin ve lif yönünden zengin gıdalar arasında bulunan bakliyat çeşitleri protein kaynağı olduğu kadar çevreci özelliğiyle de büyük değer taşıyor. Dünyada en az su isteyen ürünlerden olan bakliyat çeşitleri, iklim değişikliği ve kuraklıkla mücadelede ve karbon salımının azaltılmasında büyük rol oynayabilir. Bu farkındalık yıldan yıla artıyor.

Artık çiftçiler, önce bakliyat ekip, rotasyonlarında da bakliyatı bulundurarak daha sonra elde edecekleri ürünlerdeki verimin artışını göz önüne alıyor. Çünkü bakliyat çeşitleri havadaki azotu fotosentez yoluyla alıyor ve toprağın altındaki yumrularına yüklüyor. Ürün biçildiğinde, toprak altında kalan yumrular bir süre sonra çürüyor ve gübre oluyor. Ülkemizde ekim deseninde bakliyatın mutlaka değerlendirilmesi gerekiyor.

Bu tercih, tarımsal gübre ihtiyacını da önemli ölçüde azaltacaktır. Aynı tarlada üç yılda bir bakliyat ekiminin teşvik edilmesi, hatta zorunlu hâle getirilmesi büyük fayda sağlayacaktır. Tarım arazilerimizi nadasa bırakmak yerine bakliyat ekimiyle değerlendirirsek yaklaşık 1,3 milyon ton olan yıllık üretim miktarını 4,5 milyon tona kadar yükseltebiliriz.

Ülkemiz genelinde yıllık 4 milyon ton bakliyat işleme kapasitesine sahip tesislerimizin hammadde sıkıntısı yaşadığı dikkate alındığında, arz açığının kapatılması için nadasa bırakılan tarım arazilerinin bakliyat ekimiyle değerlendirilmesi elzemdir.” dedi.

“Mersin, dünya bakliyat ticaretine yön veren merkezler arasında”

Dünya bakliyat piyasasında Mersin’in çok büyük rol oynadığını, küresel ölçekte sektöre yön veren ilk 5 kentten biri konumunda bulunduğunu aktaran Başkan Veysel Memiş, şunları söyledi: “Limanı, serbest bölgesi, demir yolu ve kara yolu ağı, lojistik kültürü ve donanımlı insan kaynaklarıyla dış ticaretteki stratejik rolü yıldan yıla artan Mersin ilimiz, tarımsal ürün çeşitliliğini yüksek katma değere dönüştürerek ihracat pazarlarında etkinliğini sürekli artırıyor. Gıda ihracatında Türkiye’nin itici gücü konumunda bulunan Mersin’in dış satımında hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektörü lider konumda bulunuyor.

Ülkemizde yıllık 4 milyon ton ürün işleme kapasitesine sahip tesislerimiz var. Fakat, ülkemizde bu kadar ürün üretilemiyor. İhracatçı firmalarımız zengin bir müşteri portföyüne sahip. Ürün kalitemizle, işleme teknolojilerimizle ve tedarik kabiliyetlerimizle dünya klasmanında güçlü bir konumdayız. Yapmamız gereken üretimi artıracak tedbirlerin hızla devreye alınması olacaktır.

“Bulgur tanıtım hamlemizde hedef pazarlar İran, Rusya ve Endonezya”

Başkan Veysel Memiş, Türk mutfağında ayrı bir yeri olan bulgurun dünyanın dört bir yanında tüketimini yaygınlaştırmak ve ihracatını artırmak amacıyla başlattıkları tanıtım hamlesinde yol haritasının belirginleştiğini belirtti.

AHBİB olarak bulgur tanıtım faaliyetlerinde hedef ülke olarak İran, Rusya ve Endonezya’yı seçtiklerini açıklayan Başkan Veysel Memiş, “Anadolu’nun mirası olan bulgur, bizim için çok kıymetli ve bu ürünün dünya pazarlarında pirince alternatif olarak talep görmesi için çalışacağız. Uzun vadeli eylem planımızda tanıtım videoları, sosyal medya tanıtımları, tadım etkinlikleri, alım heyetleri faaliyetlerimiz olacak.

Örneğin, Endonezya’da pirinç pişirme makineleri var. Bu ülke insanlarının damak zevkine uygun şekilde bulgur pişirme makinelerinin geliştirilmesi, sevdikleri sebzeler ve baharatlarla birlikte yeni lezzetler ortaya çıkarılması için çalışmalar yapacağız.

Bu konuda aşçılarımızla görüşüyoruz. Hedef pazar olarak belirlediğimiz ülkelerde sivil toplum kuruluşlarıyla da iş birliği yürüteceğiz. Bulgurumuzun lezzetine güveniyoruz. Güçlü bir tanıtım kampanyası ile Türk bulgurunun dünyanın dört bir yanından çok fazla talep göreceğine inanıyorum.“ diye konuştu.

“İngiltere, Fransa, Almanya ve ABD pazarlarında etkinliğimizi artırmaya çalışacağız”

AHBİB olarak geleneksel pazarlarda daha etkin hâle gelmek ve pazar çeşitliliğini artırmaya yönelik faaliyetlerde de tempo yükselttiklerini belirten Başkan Veysel Memiş, UR-GE projesi kapsamında eylül ayında İngiltere pazarına yönelik sektörel ticaret heyeti etkinliği düzenleyeceklerini, benzer faaliyeti ekim ayında Fransa’da gerçekleştirmeyi planladıklarını duyurdu.

Yine ekim ayında Fransa’daki SIAL Paris Fuarı’na info stant ile katılım sağlayacaklarını aktaran Başkan Veysel Memiş, Almanya’daki Anuga Fuarı’nda da tanıtımlar yapacaklarını, kasım ayında ise ABD’deki PLMA Fuarı’nda yeni ticaret köprüleri kurmak için çalışmalar gerçekleştireceklerini sözlerine ekledi.

“2023’ün ilk 6 ayında sektör ihracatına yüzde 16,6 oranında destek verdik”

AHBİB’in 2023 yılı Ocak-Haziran ayları arasındaki ihracatını değerlendiren Başkan Veysel Memiş, haziran ayında 100,4 milyon dolarlık dış satım gerçekleştiren Birliğin 6 aylık süreçte 913,5 milyon dolar döviz kazandırdığını bildirdi.

AHBİB olarak 2023 yılı Ocak-Haziran döneminde 5 milyar 510 milyon dolarlık sektör ihracatına yüzde 16,6 oranında destek verdiklerini dile getiren Başkan Veysel Memiş, şöyle konuştu: “2023 yılı Ocak-Haziran ayları arasında 1 milyon 2 bin 61 ton ürünü uluslararası pazarlarda değerlendiren Birliğimiz, en yüksek değerlere bakliyat, pastacılık ürünleri ve bitkisel yağlarda ulaştı.

Bakliyatta yüzde 9 artışla 292,8 milyon dolarlık, pastacılık ürünlerinde yüzde 6 artışla 197,4 milyon dolarlık, bitkisel yağlarda 101,6 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdik. Bu dönemde bölge ihracatımızın yüzde 19’unu oluşturan kırmızı mercimek ihracatından ülkemize 177,4 milyon dolar döviz kazandırdık. Yılın 6 ayında 171 ülkeye ihracat yapan Birliğimiz, en yüksek değerlere Irak, Suriye ve Almanya pazarlarında ulaştı.

Bölge ihracatımızın yüzde 27’sini oluşturan Irak’a 248,5 milyon dolarlık, Suriye’ye 61,2 milyon dolarlık, Almanya’ya 32,7 milyon dolarlık ihracat yaptık. Söz konusu dönemde ihracat hacminde 50’ye yakın ülkede anlamlı artışlar yakaladık. İhracat hacminde en güçlü artışları Suudi Arabistan, Somali, İran, Cibuti, Benin, Kenya, Avusturya, Senegal, Togo ve Tanzanya pazarlarında elde ettik.”