"Dorper" cinsiyle et verimi artacak

Arzu ALP

İZMİR - Küçükbaş hayvancılıkta et verimini artıracak  "500 Başlık Dorper Koyunu Yetiştiricilik Projesi" İzmir'de hayata geçirilecek. İzmir'in Urla ilçesinde tesis edilen Dorper damızlık üretim çiftliğiyle münavebeli mera sistemi ve otlama temelinde üretim yapılması planlanıyor. E-G Mimarlık tarafından temmuz ayında başlayacak projenin maliyeti 600 bin TL olacak. Avustralya'dan ithal edilen damızlık Dorper koyunlarla üretim çiftliğinde elit bir çekirdek sürü elde edilecek. Yerli ırklara göre daha üstün performans gösteren Dorper cinsi koyunlar mera koşullarında daha hızlı canlı ağırlık artışı sağlayarak üreticiye avantaj sağlayacak.

Projeye Dorper sürüsünün kurulması ve üretim konusunda danışmanlık yapan Yrd. Doç. Dr. Sezen Ocak, Türkiye küçükbaş hayvancılık sektörüne önemli katkılar sağlayacak projeyi İzmir'de de hayata geçireceklerini belirterek, bölgede "elit bir çekirdek sürü" kuracaklarını söyledi.

Özellikle yılın hemen hemen her ayında kızgınlık gösterebilen ve erken çağda (8 aylık) damızlıkta kullanılan Dorper ırkının yerli ırklara göre gösterdikleri üstünlükler bakımından Türkiye küçükbaş hayvancılık sektörüne önemli katkılar sağlayacağını vurgulayan Ocak, diğer taraftan bu ırkın siyah ve beyaz başlı olmak üzere iki varyetesinin olduğunu belirtti.

Türkiye'de et koyunculuğu gelişmiş ülkelerin altında

Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan bu yana tarım ve hayvancılık ülkesi olmakla birlikte, özellikle hayvancılık açısından son derece önemli bir ülke vasfını taşıdığını hatırlatan Ocak, şunları kaydetti: "O dönemlerden  itibaren tarım ve hayvancılık uğraşları ciddi destekler ve düzenlemelerle teşvik edildi ve kimi konularda önemli ölçüde ilerleme kaydetti.  Ancak bu durum koyun yetiştiriciliği açısından hızlı nüfus artışı ve endüstriyel düzene geçiş aşamalarında benzer gelişme trendini gösterememiş, aksine kırsal kesimin gelişememesi, endüstriyel hayvancılığa sıcak bakmayı sağlayacak gerekli alt yapı ve donanımların sağlanamamış olması, mevcut yerli ırkların performanslarının düşük olması ve biyoteknoloji gibi modern üretim tekniklerinin kullanılmaması koyun yetiştiriciliğinin ekstansif düzeyde kalmasına neden oldu.  Yıllar itibariyle et verimi yönünde ıslah çalışmaları yapılmasına rağmen elde edilen genotipler sürdürülebilir bir şekilde sahaya aktarılamadı, yetiştiriciler adeta düşük verimli yerli ırklar ile üretime mahkum edildi. Bu süreç ülke bazında et koyunculuğunun gelişmiş ülkelerin altında kalmasına ve sonuç olarak da hayvan ithaline yol açtı."

Yüksek genetik yapılı hayvan geliştiren ülkeler

[PAGE]

Yüksek genetik yapılı hayvan geliştiren ülkeler

Ocak, koyun potansiyelinin bu denli yüksek olduğu Türkiye'de hayvan başına verimlilikte pozitif bir ivme sağlanamamasının oldukça dramatik olduğunu dile getirdi.  Genelde çiftlik hayvancılığı konusunda uğraş veren işletmelerin bünyelerinde rantabiliteyi yükseltecek nitelikli genetiksel yapıların varolması veya geliştirilmesi ile karlı bir üretim yapabildiğini vurgulayan Ocak, bu düşünce ile yola çıkan kimi ülkelerin son 50 yılda teknolojinin diğer olanaklarını da kullanarak çok yüksek genetiksel yapılı hayvanlar geliştirdiğine, bunun sonucunda üretim bazında lider konumuna geldiklerine dikkat çekti.

Dorper et kalitesi de yüksek

Ticari anlamda koyun eti üretimi için gerekli olan en önemli faktörün genetik yapı olduğuna işaret eden Ocak,şunları kaydetti: "Tarafımızdan yapılan etüt ve araştırmalar Dorper ırkından yararlanarak sonuca gidilebileceğini gösteriyor. Dorper koyunu 1900'lü yılların başında Güney Afrika Cumhuriyeti'nde özellikle mera koşullarında üretim için geliştirilmiş yüksek et verim performansı olan bir ırk. Değişik iklim ve fiziksel koşullara karşı dayanıklılığı ve hızlı büyüme ve gelişme özelliği ile de tanınıyor. Söz konusu ırk ince kıllı ve mevsime bağlı olarak (yaz başında) yapağısını kendi kendine döküyor. Böylece kırkım maliyeti de olmayan bir ırk. Yapağı dökümü karnın altında başlayarak sırt bölgesine kadar devam ediyor. Dorper ırkının bir diğer önemli özelliği ise karkas kalitesi bakımından Güney Afrika Cumhuriyeti gibi hayvancılığın son derece ileri olduğu bir ülkede karkas derecelendirmesinde birinci sırada yer alması. Etin mermerleşme özelliği yüksek düzeyde, rengi koyu kırmızı, adeta sığır eti rengi görünümünde. Hayvansal üretimde karlılık ancak amaca uygun genetik potansiyeli yüksek ırkların mera koşullarında yetiştirilmesi ile mümkün. Dorper ırkı da özellikle bu yönde (ekstansif) geliştirilmiş bir ırk konumunda."

Ocak, konu bu açıdan ele alındığı zaman Türkiye gibi kesif yemin son derece pahalı olduğu ülkelerde Dorper koyununun son derece karlı bir şekilde yetiştirildiğini ifade etti.