Pegasus’un gözü kuzeyde Bişkek, yeni merkez oluyor

İbrahim EKİNCİ

İSTANBUL - Pegasus, Barselona uçuşlarına da başladı. Böylece 29 ülkede 71 noktaya gerçekleştirdiği seferlere bir yenisi daha eklendi. Şirketin CEO'su Sertaç Haybat'ın verdiği bilgiye göre, Barselona'ya her gün 1 sefer gerçekleştirilecek. Bu uçuşlar yurt içinde 21, yurtdışında 13 noktaya bağlantılı olacak. İspanya'da ikinci uçuş noktası olarak Madrid planlanıyor. Doha satışları başladı. 29 Haziran'da Atina uçuşları başlayacak.

Bunlar önemli. Şirketin gündemini yansıtıyor ancak benim asıl üzerinde durmak istediğim, Pegasus'un hızı... Bu konuda ödüller de aldı. Performansı 'vaka' düzeyinde. 2006 -2012 rakamları var. Bu dönemde Pegasus'un yurt içi yolcu sayısı yıllık ortalama yüzde 38 artmış! Sektör ortalaması yüzde 14. Charter uçuşları dahil yurtdışı yolcu sayısı yıllık ortalama yüzde 24 artmış. Sektörün ortalaması 12. Yani yurtiçinde sektörün yaklaşık 3 katı, yurtdışında iki takı yüksek büyümeler gerçekleştirmiş.

Pegasus'un bu performansının bir de uluslararası tescili var. Official Airline Guide (OAG) Raporu'na göre 2011 yılında olduğu gibi 2012 yılında da koltuk kapasitesi açısından Avrupa'nın en büyük 25 hava yolu arasında "Avrupa'nın En Hızlı Büyüyen Havayolu" olarak gösteriliyor.

Olayın başka bir boyutu var. Daha önce patronu Ali Sabancı da birçok vesileyle dile getirmişti. Bu seyehatte de CEO Sertaç Haybat üzerinde durdu; Pegasus, THY' - nin uçuş otoritesi tarafından kollandığı görüşünde. Bazı ikili hava anlaşmalarının önlerini kestiğini savunuyor. Haybat, Barselona'da toplantısında da bu eleştirilerini Kiev, Odesa örneğiyle dile getirdi:

"Tarifeli taşıyıcı olarak tain edildik. 'Bekleyin ilave frekans olursa sizin', dediler. İlave frekans geldi ama bize vermediler. 'Bütün uçuşlar AHL'den olsun diye size veremedik. Siz Sabiha Gökçen'den (İSG) uçuyorsunuz' dediler. Atlas'a verdiler, o uçmayınca yine biz istedik ama bu kez THY'ye verdiler. Üstelik İSG'den uçmak üzere verildi...
Böyle konular oldu. Rekabet Kurulu'na da şikayet ettik, bizi haklı buldular ama ceza vermediler. Yazı yazarak tavsiyede bulundular.

Şimdi haberini aldık, Türkiye - Rusya için ilave 7 frekans alınmış. İstanbul - Moskova çoklu tarifeye açılmış. Umarız bu da THY'ye verilmez. Moskova hattında büyük talep var. Pegasus kimseden yolcu kapmıyor, pazarı büyütüyor. Çünkü daha rekabetçi fiyatlarla çıkıyor.

THY'nin Barselona uçuşları 800 eurolardan nerelere indi? Şimdi 249 euro fiyat var."
Atlas'ın 22 bin yolcusu THY'nin korunmasını eleştirdiklerini belirten Sertaç Haybat, "Bu şirketin yüzde 48'i niye halka satılmıyor. Milli havayolu gerekçesiyle korunuyor. Niye AHL'den Ankara'ya sadece THY uçabiliyor? Atlas, 22 bin bilet satmışken malesef uçuşları iptal edildi" dedi. Haybat, Kırgızistan'da aldıkları şirket üzerinden, Bişkek'i yeni bir operasyon merkezi haline getirmek istediklerini, İzair'de Pegasus payının yüzde 70'e çıktığını, bu şirkete 2 uçak daha gelmekte olduğunu söyledi. Haybat, "5 uçak olacak.

Tarifeli uçuş müracaatı yapacağız. İzair, Pegasus'a kapasite sağlayacak" diye konuştu. Sertaç Haybat'a, daha yeni halka açılan Pegasus'un borsa performansının iyi gittiği, 18 liradan halka açılan şirket hissesinin 23 - 24 lira düzeyinde olduğu hatırlatıldı... Haybat, "Performanstan memnunuz. Demek ki ucuz açmışız" dedi.

'Eşi görülmemiş transit ücreti'

Haybat'a yeni havaalanı konusu da soruldu. Bu konuda şunları söyledi: "İhtiyaç var ancak AHL'yi kapatmak yanlış. Yeni havaalanı için 27 milyarı neticede tüketici ödeyecek. Mevcutlar içinde en pahalısı olacak, fiyat 20 euro! İSG'de 15 euro, AHL'de 15 dolardır. İhale öncesi Sabiha Gökçen'de 12 euroydu. 3 euro arttı, 1.5 eurosu işletici firmaya, 1.5 eurosu fona... AHL'de eşi benzeri görülmemiş bir transit ücreti yaratıldı. 5 dolar ücret alınıyor. 2.5'i TAV'a, 2.5'i DHMİ'ye gidiyor." Şirketten birkaç rakam verelim: 2012'de yurtiçinde tarifeli 8.3 milyon, uluslararası hatlarda 490 bini charter olmak üzere 5 milyon 280 bin yolcu taşıdı. Nisan 2013 itibarıyla 44 uçağı var. Cirosu 1.9 milyar TL. Zamanında kalkış oranı 2012'de yüzde 92.1.

Suyu az koyduk, 100 bin lira tasarruf oldu

[PAGE]

Suyu az koyduk, 100 bin lira tasarruf oldu

Pegasus, hızlı büyümesini karşılayan bir filo planlaması yapıyor. Aralık 2012'de Airbus'la 12 miyar dolar değerinde toplam 100 uçağı kapsayan Airbus A320neo ve A321neo tipi yeni uçak siparişi verdi. Bu işin bir tarafı... Diğer tarafında siparişin, Pegasus'un rekabetçi fiyatlarla uçma politikasını destekleyen niteliği var. Bu siparişte yakıt tüketimi açısından daha ekonomik uçaklar tercih edildi. Yeni uçaklar, klasik Airbus A320'e göre uçak başına yıllık yüzde 15'lik bir yakıt tasarrufu sağlayabiliyor.

Pegasus, 2005 - 2012 arasında yaklaşık 52.4 milyon yolcusunun yüzde 27'sini 50 TL altı fiyatlara, yüzde 74'ünü ise 100 TL altı fiyatlarla uçurmuş. Şirketin Ticaretten Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Güliz Öztürk'ün verdiği bilgiye göre, şirketin yolcu başına maliyetleri THY'nin çok çok altında. Öztürk, "Ucuz uçurmanın yolu, ucuz maliyet. Bu konuda sürekli projeler geliştiriyoruz. Basit bir örnek, uzak - yakın ayırmadan bütün hatlarda su tanklarını tam dolduruyorduk. Baktık yakın hatlarda o kadar kullanılmıyor. Daha tasarruflu dolumlar yaptık. 100 bin lira maliyet tasarrufu oldu" dedi.
Havadavirajlarkalkarsa...

Uçuş ve İşletmeden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Nadir Kabaş da uçuş hatlarını daha direkt hale getirmek ve böylece yakıt tasarrufu sağlamak üzere havacılık otoritesinden talepleri olduğunu anlattı. "Havada virajları kaldırmak istiyoruz. En büyük engel TSK'ydı. Hiç bir aciliyeti olmadığı halde TSK uçakları öncelikli, yerde onları bekleme büyük yakıt kaybı! Şimdi ikna oldular. Eğer yeni hava koridorları açılırsa tahminimiz 650 milyon dolar tasarruf olacak" dedi.

2 önemli İspanyol yatırımı konuşuluyor

İspanya'da Barselona Başkonsolosu Emir Salim Yüksel, Ticaret Ateşeleri Bekir Aslaner ve Ayfer Çomoğlu'nun yanı sıra,  Yatırım Destek Ajansı'nın İspanya Temsilcisi Yasemen Körükçü ile de görüşme fırsatımız oldu. Ateşeler, İspanya'da gündemin ekonomik kriz olduğunu ve emlak piyasasından başladığını anlattı.
"Taksitlerini ödeyemediği için evi elinden alınanlardan intihar edenler oldu. 15 civarında intihar vakası yaşandı. Emlak durunca inşaat durdu, ekonominin yüzde 12'si olan bu sektördeki gelişmeler geneli çok etkiliyor" dedi. Ateşelerin verdiği bilgiye göre İspanya'da 10'a yakın Türk markası var. Sarar, Damat, Beko, Adopen. Barsan pazarda. Beko'nun çok iyi bir konumda olduğu söylendi. Ateşe Bekir Aslaner, "Her gün kapımızı çalan İspanyol firmaları oluyor. Yatırım yapmak istiyorlar. Türk markaları da geliyor. Geçen bir markamız franchise vermek istedi, talipli çıkmadı. Çünkü ülke zor günler geçiriyor. Onlar da dışarıda fırsat arıyorlar" dedi. Yatırım Destek Ajansı Temsilcisi Yasemen Körükçü, şu sıralar iki önemli yatırım üzerinde durduklarını söyledi. Körükçü, "İsimlerini
veremem. Bunlar henüz kesinleşmiş şeyler değil. Ancak çok önemli iki yatırım konuştuğumuzu söyleyebilirim" dedi.