Koster teşvikine yerli üretim şartı getirildi

CANAN SAKARYA

ANKARA - Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun duyurduğu koster filosunun yenilenmesine ilişkin teşvik düzenlemesi Meclis Plan Bütçe Komisyonu’nda yapılan değişikliklerle kabul edildi. Komisyonda, ekonomik ömrünü tamamlamış gemilerin hurdaya ayrılmasının teşvik edilmesi durumunda bunların yerine alınacak gemilerin Türkiye’de inşa edilmesi şartı getirildi. Yapılan diğer bir değişikliğe göre, teşvik sonrası 3 yıl içinde geminin inşa edilmemesi veya inşasını takiben 5 yıldan önce satılması durumunda verilen teşvik geri alınacak. 

Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan, koster filosunun yenilenmesine dönük teşvikin 50 milyon lira civarında bir yükü olacağını belirterek, “Ama aşağı yukarı 700 milyon liralık bir yatırım gerçekleştirilecek. Bu da tersanelerimizde ciddi bir canlanma sağlayacak” dedi. 

Elvan, denizcilerin finansman sorununun çözümüne ilişkin Kredi Garanti Fonu (KGF) yoluyla destek sağlanmasına dönük Hazine Müsteşarlığı ile yaptıkları çalışmanın da tamamlandığını belirterek, kısa sürede Meclis’e sunulacağını açıkladı. Koster filosunun yaş ortalamasının ortalama 28-30 arasında olduğunu Akdeniz ve Ege’de rekabet gücünü kaybetmeye başladığını belirten Elvan, “Mevcut yasamıza göre hurda araçları alıp belirli bir bedel ödeyebiliyoruz. Şimdi bu uygulamaya koster filomuzdaki deniz ticaret araçlarını da ekleyeceğiz. Ömrünü tamamlamış koster filosuna hurda teşviki sağlayarak, filonun yenilenmesini sağlayacağız” şeklinde konuştu. 

İnşa edilecek gemilerde yerli katkı oranı belirlenecek 

Komisyondaki görüşmeler sırasında CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, yapılan her gemide yüzde 50’nin üzerinde yerli katkı kullanılması şartı getirilerek yan sanayinin desteklenmesine yönelik bir düzenleme yapılmasını önerdi. Bunun üzerine Elvan, yerlilik oranı konusuna sıcak baktığını ancak bu konunun teknik bir çalışma gerektiridiğini belirterek, “Yüzde 40-60 gibi bir yerlilik oranı konulabilir ancak bu teknik bir konu, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile yapacağımız bir çalışma sonucu bu oranı belirleyelim ve teklifin Genel Kurul’daki görüşmeleri sırasında ekleyelim” dedi. 

Son bir yıldır açtıkları ihalelerde bakanlık olarak yerlilik oranları koyduklarını anlatan Elvan, “Önümüzdeki günlerde yüksek hızlı tren ihalesine çıkıyoruz. Minimum yüzde 51 yerlilik şartı getiriyoruz. Artı Türkiye’de imal etme ve yerli ortak şartı getiriyoruz. Bu kadar katı kuralları koyuyoruz, bundan sonraki süreçte de koymaya devam edeceğiz” diye konuştu. 

Komisyonda kabul edilen düzenlemeye göre Milli Gemi Sicili veya Türk Uluslararası Gemi Sicili’ne kayıtlı ticari yük taşımalarında kullanılan gemilerden cins ve nitelikleri bakanlıkça belirlenenler hurdaya ayrılacak. Bunlar Türkiye’de inşa edilen gemilerle ikame edilecek. Teşvik sonrası gemilerin 3 yıl içinde inşa edilmemesi veya inşasını takiben 5 yıldan önce satılması durumunda verilen teşvik geri alınacak.

KGF çalışması tamamlandı 

Ulaştırma Bakanı Lütfi Elvan, denizcilerin yaşadığı finansman sorununu çözmeye dönük Hazine Müsteşarlığı ile yaptıkları çalışmayı tamamladıklarını açıkladı. Finansman sorunun çözümünde KGF’yi kullanacaklarını kaydeden Elvan, sistemin işleyişine ilişkin şu bilgileri verdi: “Bir tersanemiz yurtdışından 50 milyon dolarlık bir sipariş aldı biz bunun yüzde 80’lik bir oranına bir anlamda KGF vasıtasıyla kefil olacağız. Bununla ilgili bizim herhangi bir finansman kaybımız olmayacak, özellikle gemi yapımı ve gemi ihracatında ciddi bir canlanma olacak. Çalışma tamamlandı önümüzdeki günlerde komisyonun önüne gelecek.” Bu arada Elvan, 8 milyar dolar civarında bir navlun açığı bulunduğunu bunun ülkeye kazanımının sağlanması konusunda da çok kapsamlı bir çalışma başlattıklarını açıkladı. Elvan, sivil toplum kuruluşları, deniz ticaret odalarının katılımıyla navlun açığının kapatılması konusunda neler yapılabileceği konusunda çalıştıklarını söyledi.