"Kooperatifleşme modelini özel sektör sırtlamalı”

Mehmet H. GÜLEL

Lojistikten teknoloji­ye tarımdan gayrimen­kule kadar çok sayıda sektörde faaliyet gösteren İs­tanbul Holding, tarım sektö­ründeki şirketi Big Tarım ile Türkiye’de tarımsal kalkınma­yı desteklemeye yönelik kap­samlı bir girişim başlattı.

Ba­demi daha katma değerli hale getirmek için 5 milyon dolar tesis yatırımı yapacak olan şir­ket, 2025’te faaliyete geçecek yeni tesisiyle badem yağı, ba­dem sütü ve badem unu üreti­mine de başlamaya hazırlanı­yor. Sürdürülebilir tarım uy­gulamalarını genişleterek su kaynaklarının etkin yöneti­mi ve karbon emisyonlarının azaltılmasına yönelik projeler geliştirdiklerini kaydeden İs­tanbul Holding Yönetim Ku­rulu Başkanı Murat Kalsın, “Türk tarımını dünyaya duyur­mak ve kalıcı bir süreklilik sağ­lamak adına attığımız adımla­ra sözleşmeli tarım modelimi­zi de ekledik.

Bu model ile yerli üreticimizi dünya ile rekabete hazırlayacağız. Ağaç sayımızı hızla artırarak ülkemizin ba­dem üretiminde hakkettiği ra­kamlarına ulaşmasına katkı sağlayacağız” dedi. Kalsın, ay­rıca Big Tarım’ı aldıktan sonra yaptıkları yatırımlar sonucun­da şirket değerinin 1 milyar li­raya ulaştığını bildirdi.

“Sanayici ile çiftçiyi bir araya getirilmeli"

Tarımda üretim modellerin­de kurumsallaşmanın önemi­ne değinen Murat Kalsın, ta­rımda her şeyin devlete bıra­kıldığını, devletin geliştirdiği kooperatifleşme modelini özel sektörün sırtlaması gerektiğini söyledi. “Sanayici ile çiftçi­yi bir araya getiren oluşumla­ra ihtiyacımız var” diyen Kal­sın, “Tüm işletmelerin bir ara­da hareket etmesiyle 10 yıl gibi kısa bir sürede Türkiye tarım­da kendi kendine yetebilir hale dönecektir. Big Tarım üretim modeliyle fark ortaya koyacak.

Badem çok verimli bir ağaç ve 1 ağaçtan 10 kilogram ürün alıyorsunuz. Ancak bizim mo­delimizde bademin yetiştiril­mesi en son aşama. Öncesinde tarımda özel sektörün kurum­sal sürdürülebilirliğini sağla­mamız gerekiyor. Ekip, yöne­tim, sermaye şart. Ondan son­ra geriye markalaşma kalıyor. Global marka olmak istiyor­sak markalaşmaya, pazarla­maya yatırım yapmak gereki­yor” diye konuştu.

Uşak’ta katma değerli üretim için tesis kuracak

Big Tarım olarak Uşak’ta 2 milyon metrekare alan üzerin­de yer alan 85 bin ağacı ile sür­dürülebilir badem üretimi ger­çekleştirdiklerini aktaran Kal­sın, yapay zekâ destekli sensör teknolojileri ve bilimsel yön­temleri kullanarak, tarımda su, enerji ve gübre tasarrufu ile verim artışı elde etmeyi başar­dıklarını belirtti.

Yine Uşak’ta 5 milyon dolarlık yatırımla en yeni teknolojilere sahip kırma, işleme ve paketleme tesisi kur­maya hazırlandıklarını ileten Kalsın, “Türk tarımına sürdü­rülebilir bir değer kazandır­mak hedefiyle de Ar-Ge ça­lışmalarımızı hızlandırdık. 2025’te faaliyete geçecek ye­ni tesisimizle badem yağı, ba­dem sütü, badem unu üretimi­ne de başlamaya hazırlanıyo­ruz. Badem üretiminde dünya çapında bir marka olma hede­fiyle sürdürülebilir üretim ile yerli üreticiyi desteklemeye yönelik kapsamlı bir girişim başlattık” dedi.

Tarımsal kalkınmaya topyekûn destek

Türkiye’nin tarımsal üre­timde yeniden kendi kendi­ne yeten bir ülke konumuna erişebilmesi için üreticilerin desteklendiği, sürdürülebilir yöntemler ve global pazarla­ma stratejileriyle şekillenen kapsamlı bir yol haritası belir­lediklerine dikkat çeken Kal­sın, şöyle devam etti: “Toprak­tan sahaya uzanan değer zin­cirimizde sürdürülebilirliği merkeze alarak geliştirdiğimiz sözleşmeli tarım modeli ile üreticileri doğa dostu üretim yöntemleriyle tanıştırıyoruz.

Çevresel etkileri en aza indir­mek amacıyla su kaynakları­nın etkin yönetimini sağlıyor, karbonsuz tarım ve biyo çeşit­liliğin desteklenmesini sağ­layan yenilikçi ve çevre dostu yöntemleri kullanıyoruz. Ye­nilenebilir enerji kullanımı ile karbon ayak izimizi azaltıyo­ruz. Yapay zekâ ve ileri tekno­loji kullanarak verimliliği ar­tırıyoruz. Bu sayede 1 ağaçtan aldığımız verimi 10 kilograma çıkardık.

Çevresel sürdürüle­bilirlik, su kaynaklarının ko­runması ve karbon emisyon­larının azaltılması ile yerel toplulukların yaşam kalitesi­ni artırmaya yönelik projele­rimizle de tarımsal kalkınma­yı topyekûn destekliyoruz. Big Tarım’ın 10 yıllık akademik bilgi birikimi ve saha tecrübe­siyle kaynakların verimli kul­lanılmasına odaklanıyoruz. Basınç ayarlı damla sulama sistemimiz de bunlardan biri. 5 kuyumuzdan çıkan su kayna­ğını, iki adet 25 bin ton kapa­siteye sahip sulama havuzu­muzda dinlendirerek gübreyle birlikte kullanıyoruz. Böylece üretimde kalite standartları­nın artırılmasına ve ürünlerin çeşitlendirilmesine katma de­ğer sağlıyoruz.”

Badem tıptan kozmetiğe kadar çok geniş alanda kullanılıyor

Bademin tıptan gıda ve kozmetiğe kadar oldukça geniş bir alanda kullanılan stratejik bir ürün olduğunu söyleyen Murat Kalsın, “Yıllık 170 bin ton badem üretimiyle dünyada 6. sırada yer alan Türkiye, ürettiği bademin yüzde 80’ini ihraç ediyor. Amerika ise yıllık 1,5 milyon üretimiyle dünya lideri konumunda bulunuyor. Üretim kalitesini artırmaya yönelik sürdürülebilir projeler ile dünyadaki konumumuzu daha yukarılara taşıyabiliriz

Türkiye’deki badem ağaçlarının oldukça yaygın bir dağılım gösteriyor. Ülkemizdeki badem ağaçları Anadolu’nun neredeyse tamamının doğal bitki örtüsünü oluşturuyor. Yağından, kırığına kadar her hali ile ekonomik katma değer sağlayan bademin milli üretim değerlerimizden biri olarak tanınırlığını artırmaya yönelik programlar ile Türkiye’nin bu alandaki konumunu pekiştirebiliriz. Big Tarım olarak tarımsal kalkınmaya yönelik kapsamlı faaliyetlerimizle bu konuda üzerimize düşeni yapmayı sürdüreceğiz” dedi.