Keçecilik tarihi ‘yeniden’ yazılacak

Başak Nur GÖKÇAM

Dünya, iklim değişikli­ği etkisiyle zorlu bir süreçten geçiyor. Ya­şanan krizin etkileri çevresel bozulmaya neden olurken, be­raberinde ekonomik riskler de barındırıyor. Bu noktada sür­dürülebilirlik; sosyal sermaye­yi artırma, ekonomik büyüme­yi canlandırma ve çevresel sür­dürülebilirliği güvence altına alma potansiyelini vurgulayan Kültürel Miras Eylem Çerçe­vesi’nin beş ayağından biri ol­ma özelliği ile ön plana çıkıyor.

Dünya Seyahat ve Turizm Konsey (WTCC) verilerine gö­re küresel sera gazı emisyon­larının yüzde 11’i turizm faa­liyetlerinden kaynaklanıyor. 2050 yılına gelindiğinde ise bu oranın iki katına çıkaca­ğı tahmin ediliyor. Fakat bir diğer yandan turizm sektörü, iklim değişikliğinin etkisiyle ekonomik anlamda zarara uğ­ruyor. Ülke ekonomilerinin en önemli girdilerinden biri olan turizm sektörünün canlanma­sı adına ise sürdürülebilir tu­rizm, hedeflere ulaşabilmek ve sahip olunan değerleri gelecek nesillere aktarmak adına bü­yük önem taşıyor. Hatta öyle ki bu konu COP29 Bakü’de de ilk kez devletler düzeyinde de resmi olarak tartışılan bir ko­nu haline geldi.

10 kişiden 7’si deneyimi günlük hayatına dahil ediyor

Önümüzdeki 12 ay içinde se­yahat edecek insanların dünya genelinde yüzde 75’inin artık sürdürülebilir turizm fırsat­larını ve imkanlarını araştıra­rak değerlendirmek istediği­ni belirten Anadolu Efes Grup Kurumsal İletişim ve İlişki­ler Direktörü (CCAO) Selda Susal Saatçi, “Her 10 kişiden 7’si, eğer ki bir sürdürülebilir turizmi deneyimlediyse bu­nu günlük hayatına da artık sürdürülebilirliği merkezine koymaya başlıyor. Dolayısıyla konuyla ilgili farkındalık ya­ratması adına da bu projeler çok önemli” dedi.

Bu farkındalık bilinciyle T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ve Anadolu Efes ortaklığında, 17 yıldır ‘Ge­lecek Turizmde’ programı ile yerel kalkınma modelleri oluş­turuluyor. Programın yeni ro­tası ise Fethiye-İncirköy oldu. Bölgede kurulan İncirköy Keçe ve Renkler Atölyesi ile kültü­rel mirasın korunmasına kat­kı sağlanırken, kadınlara ve gençlere de eğitim fırsatı su­nulacağını öğrendik. Ve Fethi­ye’deki turizm potansiyeli de­niz-kum-güneşin ötesine ge­çerek, dört mevsime yayılacak.

Belediye binası atölyeye dönüştü

Proje kapsamında Fethiye Belediyesi’ne ait bir bina atöl­yeye dönüştürüldü. Köylerde yaşayan en az 30 kadına kök boya üretimi, dastar kuma­şı dokuma ve keçe üretimi gi­bi alanlarda eğitimler verile­cek. Bu sayede kadınlar hem mesleki beceri kazanacak hem de ekonomik bağımsızlıkları­nı elde edecek. Projeyle ilgili bilgi veren Anadolu Efes Grup

 Kurumsal İletişim ve İlişkiler Direktörü Selda Susal Saatçi (CCAO), “Bu atölye ile bölge­nin kadim geleneği yaşatılır­ken, kadınların gelir elde et­mesini ve oluşturulan alterna­tif turizm rotasıyla potansiyel bir sürdürülebilir turizm des­tinasyonu oluşmasını hedef­liyoruz” dedi. Proje ile somut olmayan kültürel miras değer­leri turizm değerine dönüş­türülmesini ve deneyim tu­rizmiyle daha geniş kitlelerle buluşmasını hedeflediklerini belirten UNDP Türkiye Kap­sayıcı ve Sürdürülebilir Büyü­me Portföyü İletişim Uzma­nı Deniz Şililer Tapan da “Bu proje hem kırsalı bölgenin po­püler turizm alanlarıyla bir­leştirecek hem kadınların güç­lenmesine katkı sağlayacak hem de fırsat eşitliğini destek­leyecek” diye konuştu.

Fethiye Kadın Girişimi Üre­tim İşletme ve Kalkınma Koo­peratifi Başkanı Çiğdem Kara­ca da “Yörük kültürünün doğa ile uyum içindeki geleneksel bilgeliğini geleceğe taşımayı amaçlıyoruz. Bu proje ile eko­lojik dengenin korunması, ka­dınların güçlenmesi ve yerel ekonomik döngüye katılma­sını hedefliyoruz. Ayrıca, Fet­hiye turizmine sürdürülebilir alternatif kültür rotaları ekle­yerek, turizmi 12 aya yaymak istiyoruz” dedi.

Engelsiz ‘dokuma’

 Fethiye İncirköy’de hayata geçirilen projede dikkat çeken hikâyelerden biri de Ayşem Böce Gergerli’ye ait. Ayşem Hanım, bacaklarında protez olduğu için Dastarhane’deki pedallı dokuma tezgâhlarında dokuma yapamıyormuş. Fakat proje sürecinde pedalla çalışmaya engeli olunan kişiler için geliştirilen pedalsız dokuma tezgâhı ile artık İncirköy’deki Keçehane Atölyesi’nde dokuma yapabiliyor. Üstelik proje kapsamında geliştirilen bu özel tezgâhlar ile Tesi adlı ip makinesi girişimi bir şirket haline gelmiş. Projedeki memnuniyetini dile getiren Ayşem Hanım, “Dokuma yapmak bana iyi geliyor ve çok mutluyum. Artık protezim, dokuma yapmama engel değil” dedi.

 Atıklar geri dönüşecek

Atölyede üretilen el emeği ürünler, turizm sektöründe yeni bir deneyim rotasına dönüştürülerek ziyaretçilere sunulacak. Dokuma tezgâhlarında üretim deneyimini birebir yaşamak isteyen turistler, bölgenin kültürel değerlerini yakından tanıma fırsatı bulacak. Ayrıca, atölyede kırkılan koyun ve keçi yünleri kullanılarak atıkların geri dönüştürülmesi sağlanacak.