RK’dan zincir marketlere: 2 şube arasında mesafe olmalı

Kurum tarafından hazır­lanan "Türkiye Hızlı Tü­ketim Malları Peraken­deciliği Sektör İncelemesi Nihai Raporu"nda, sektörde alıcı gücü­nün kötüye kullanılmasının en­gellenmesi amacıyla bazı düzen­lemelerin hayata geçirilmesi ge­rektiği belirtildi.Bu çerçevede "Perakende Ticaretinin Düzen­lenmesi Hakkında Kanunda De­ğişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi Taslağı"nda yer alması ge­reken hükümlere ilişkin bazı öne­riler şöyle sıralandı:

"Kanun taslağında haksız ticari uygulamalara ilişkin olarak, bo­zulabilir tarımsal ürünler ve gı­da ürünleri bakımından 30 günü aşan ödeme vadelerinin, diğer ta­rımsal ürünler ve gıda ürünleri bakımından 60 günü aşan ödeme vadelerinin, bozulabilir gıdalar­da kısa sürede yapılan iptal bil­dirimlerinin, alıcının tek taraflı sözleşme değişikliklerinin, kayıp ve bozuk mal riskinin tedarikçiye transferinin yasaklanması gerek­tiği düşünülmektedir.

Aynı dü­zenleme kapsamında, satılmayan ürünlerin iadesinin, listeleme, raf ve stok bedellerini tedarikçinin ödemesinin, promosyon, pazar­lama ve reklam için tedarikçinin ödeme yapmasının yasaklanma­sına veya bu hususlarda peraken­decilerce ücret talep edilebilme­sinin ancak taraflar arasında bu yönde bir sözleşme bulunması durumunda söz konusu olabile­ceğine yönelik düzenleme yapıl­masına ihtiyaç vardır."

Raporda, zincir mağazaların mesafe şartına ilişkin ise şun­lar kaydedildi: "Mağaza açılışla­rına yönelik olarak, belirlenecek bir mesafe çapında aynı ekono­mik bütünlük içerisinde yer alan perakendecilerin ikinci bir şu­be açmalarının yasaklanabilece­ği ve yine bu teşebbüslerin aynı çap içerisinde bir devralma işle­mi yapmasının engellenebileceği değerlendirilmektedir. Nitekim belli bölgelerde birbirlerine çok yakın mesafelerde aynı gruba ait zincir mağazalar görülebilmek­te, bu durum o bölgeye yeni bir perakendecinin girişini önleyici sonuçlar doğurabilmektedir. Bu nedenle konuya ilişkin düzenle­menin pazarda rekabetçi anlam­da olumlu etkiler doğuracağı gö­rüşü taşınmaktadır."

İndirimli olacağının duyurul­duğu (geleneksel medya, sosyal medya veya sair duyuru ve rek­lamlarla) süre boyunca ürünün, mağazada bulunmasının ve bu süre boyunca ürünün duyuru­lan indirimli fiyattan satılması­nın sağlanmasının gerektiği vur­gulanan raporda, "Tüketiciler şikayetlerinde çoğu zaman ben­zer hususları gündeme getirmiş­ler, indirimli olacağı duyurulan ürünlerin perakendecilerde bu­lunamadığını belirtmişlerdir. Bu düzenlemenin hem tüketicinin, hem de rekabetin korunması adı­na fayda sağlayacağı değerlendi­rilmektedir" ifadesi kullanıldı.

Özel ambalajlı ürün uyarısı

Raporda, tedarikçilerin tek bir zincir market için özel gramajlı ürün üretmesine yönelik yapılan anlaşmaların engellenmesi ge­rektiğinin değerlendirildiği bildi­rilerek, şunlar kaydedildi:

"Bu uygulamalar sektörde yay­gınlaşmaktadır. Bu anlaşmaların, rekabeti olumsuz yönde etkileme ihtimali olduğu gibi bu anlaşma­lar tüketicilerde de çeşitli yanıl­samalara yol açabilmektedir. Bir düzenleme ile yasaklanabileceği düşünülmektedir."