Radyoaktif atıkların yönetimine ilişkin esaslar belirlendi

Nükleer Düzenleme Kurumunun Radyoaktif Atık ve Kullanılmış Yakıt Yönetimi Yönetmeliği, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Buna göre, radyoaktif atıkların ve kullanılmış yakıtların, çalışanlar, halk, çevre ve gelecek nesiller üzerindeki etkilerinin kabul edilebilen düzeylerden fazla olmaması için gerekli önlemler alınacak.

Ulusal radyoaktif atık ve kullanılmış yakıt envanteri, radyoaktif atıkların ve kullanılmış yakıtların miktarları, sınıfları ve radyoaktiviteleriyle ortaya çıkmalarına neden olan faaliyetleri içerecek şekilde Ulusal Radyoaktif Atık Yönetim Planı'nın hazırlanmasını temin etmek üzere Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) tarafından tutulacak.

TENMAK, sahipsiz radyoaktif maddelerin kontrol altına alınması için gerekli işlemleri belirleyecek, gerektiğinde ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yaparak gerekli önlemleri alacak veya aldıracak, bertaraf dahil gerekli iş ve işlemleri yürütecek.

Atıkların karakterizasyonu, işlenmesi, depolanması ve bertaraf edilmesi

Radyoaktif atıkların karakterizasyonu, atık yönetiminin planlanması ve gönderileceği radyoaktif atık tesisinin kabul kriterlerine ve taşıma gereklerine uygunluğunu kontrol etmek ve doğrulamak yetkilendirilen kişi tarafından yapılacak.

Radyoaktif atıklar, ortaya çıktıkları yerlerde tüm özelliklerine ve yapılacak muameleye bağlı olarak çeşitlerine göre ayrılarak toplanacak.

Radyoaktif atık ve kullanılmış yakıtlar depolama sürecinde geçici olarak tesisin içinde muhafaza altında tutulacak. Depolama sürecinde atıkların fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikleri dikkate alınacak. Radyoaktif atıklar ve kullanılmış yakıtlar depolanırken çoklu bariyer yaklaşımı uygulanarak çevreden yalıtımları sağlanacak.

Öte yandan, depolanacak radyoaktif atık ve kullanılmış yakıt paketlerine test, denetim, izleme ve inceleme yapılacak. Bu paketler çevresel aşınmaya dayanıklı, emniyetli ve korunaklı bir yapı içinde depolanacak.

Nükleer santrallerde ortaya çıkan kullanılmış yakıtlar, işletme ömrü boyunca nükleer santral sahasında yer alan depolama sistemlerinde ve diğer nükleer reaktörlerde tesisin özel depolama yapılarında nükleer tesis sahası dışına çıkarılmadan önce depolanacak.

Kullanılmış yakıtların depolandığı tesislerde de kritik altı durumun sürdürülmesi, artık ısının giderilmesi, radyoaktif maddelerin hapsedilmesi ve ışınlanmanın en aza indirilmesi için zırhlama, soğutma gibi yöntemler uygulanacak.

Radyoaktif atıkların bertarafı, bertaraf tesislerinde veya uygun yöntemle açılmış kuyularda yapılacak.