Petrol fiyatlarında yön ne olur?

Kaynak: dunya.com

Gösterge Brent tipi ham petrolü mart ayında Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesiyle varil başına 139 doların üzerine çıktı. Ardından alıcıların pandemi sırasında iki yıl boyunca rafinerilerin kapanmasının yarattığı darboğazı hesaba katmasıyla daha da yükseldi.

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ve dünyanın en büyük petrol üreticisi ülkeleri ve müttefiklerinin kısaca OPEC+’ın üretim kesintileri arzı daraltırken, seyahat için ulaşım yakıtlarına olan talebin geri dönmesiyle ham petrol vadeli işlemleri 2022 yılının büyük bir kısmını yükselişle geçirdi.

Yılın sonuna yaklaşırken, hem ABD hem de Brent ham petrol vadeli işlemleri yılın tüm kazançlarını geri verdi. İşte nedeni:

Akaryakıt talebinin azalması

Çin, ABD'den sonra dünyanın en büyük ham petrol ithalatçısı ve en çok petrol tüketen ikinci ülkesidir. Ancak 2022 yılında, koronavirüs vakalarını kontrol altına almak için hükümetin sıkı müdahalesi, endüstriyel ve ekonomik üretimin yanı sıra seyahat talebini de önemli ölçüde azalttı. Analistlerin tahminlerine göre, Çin'in aldığı önlemler petrol talebini %30 ila %40 oranında düşürdü.

Avrupa'da kışın ılıman geçmesi, elektrik üretimi ve evlerin ısıtılmasında kullanılan kalorifer yakıtı gibi damıtılmış yakıtlar da dahil olmak üzere farklı yakıtlara olan talebi azalttı.

Başta Çin olmak üzere ABD'de de genel ekonomik faaliyetler dünya genelinde geriledi.

Yüksek faiz ve dolar

Dünya genelinde yükselen enflasyonla mücadele etmek için merkez bankaları, ekonomiyi ve işgücü piyasasını soğutmayı amaçlayan bir dizi faiz artırımını yürürlüğe koydu.

Yükselen faiz oranları ABD dolarının değerini arttırmış, bu da güçlenen dolar, dolar cinsinden emtiayı diğer para birimi sahipleri için daha pahalı hale getirdiğinden petrol fiyatları üzerinde baskı yarattı.

Arz korkusu abartıldı

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve Rusya'nın da aralarında bulunduğu müttefiklerinden oluşan OPEC+, ekim ayında hedeflenen üretimini Kasım ayından 2023 sonuna kadar günlük 2 milyon varil (bpd) ya da dünya talebinin yaklaşık %2'si kadar azaltmayı kabul ettiğinde ABD ve diğer Batılı ülkeleri kızdırdı.

OPEC+ daha zayıf bir ekonomik görünüm nedeniyle üretimi azalttığını söyledi, ancak bu hamle fiyatları desteklemedi. OPEC'in kesintisinin yaklaşık yarısı sadece kağıt üzerindeydi, çünkü üretici grup rutin olarak hedeflerinin gerisinde kalıyordu.

Bu arada ABD'nin üretimi de arttı. Yurtiçi üretim yavaş yavaş arttı, ancak son zamanlarda günlük 12,2 milyon varile ulaştı ve Mart 2020'deki koronavirüs pandemisinin ilk dalgasından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.

Piyasadaki yükseliş kısmen, Avrupa ülkeleri ve ABD tarafından Rusya'ya uygulanan bir dizi yaptırımın bu ülkenin arzını kısacağı korkusu üzerine inşa edildi. Rusya'da üretim azalmış olsa da, beklendiği kadar hızlı düşmedi.

Bu hafta başında G7 ülkeleri ve Avustralya, Rusya'nın Ukrayna'daki askeri saldırıyı finanse etme kabiliyetini engellemek için deniz yoluyla taşınan Rus ham petrolüne varil başına 60 dolarlık bir fiyat sınırı getirdi.

 Petrol ve Gaz rusya opec amerika birleşik devletleri ukrayna petrol ihraç eden ülkeler örgütü avrupa çin brent avustralya Ancak Rus petrolü hâlihazırda indirimli işlem görüyor ve bu da hamlenin piyasaları bozma ihtimalini azaltıyor.

Spekülatörler kaçıyor

Hedge fonları ve diğer para yöneticileri, Moskova'nın işgalinin ardından ham petrol kontratlarında büyük pozisyonlar oluşturdu, ancak hızla piyasadan çıkarak petrolün rallisine olan desteğin bir kısmını ortadan kaldırdı.

ABD verileri, hedge fonların Brent ham petrol kontratlarındaki net uzun pozisyonunun son 10 yılın en düşük seviyesine yakın olduğunu ve uzun pozisyonların kısa pozisyonlara oranının Kasım 2020'den bu yana en düşük seviyede olduğunu gösteriyor.