Malatya’nın çöpü çiçek açtı
Mimsan Grup, Malatya’da dünyada ilk kez, aynı anda beş farklı yöntemle şehir çöplerini enerjiye çeviren bir tesis kurdu. Atık ısının da tesislerdeki çiçek serasında kullanılacağını belirten Şirket CEO’su Ahmet İlhan, “Böylece Malatya’nın çöpü çiçek açtı” dedi.
Mehmet KARA
MALATYA - Türkiye’de son yıllarda yerel yönetimler ve ekonomik aktörler, atık bertarafı konusunda giderek artan yükümlülüklerle karşı karşıya. Bu yükümlülükler, Türkiye’nin yerli enerji kaynaklarını devreye alma ihtiyacıyla bir araya gelince eskiden bir külfet olarak görülen çöpler, ekonomik değere dönüşmüş durumda. Bunu sağlayan faktörlerden biri de biyokütleye dayalı elektrik üretim yatırımlarının teşvik edilmesi oldu.
Halen Türkiye’de 50’den fazla yerleşim biriminde şehir çöplerine dayalı biyokütle santrali devreye alınmış durumda. Bunların büyük çoğunluğu atık sahalarındaki çöplerdeki metan gazına dayalı biyogaz tesisleri oluşturuyor. Bazı tesisler atık yakma, bazıları hem biyogaz hem de atık yakma üzerine tasarlanıp hayata geçirilmiş şekilde faaliyet gösteriyor.
Malatya Büyükşehir Belediyesi ise bundan üç yıl önce açtığı bir proje ihalesiyle, şehir çöplerini değere dönüştürme konusunda bir fark yaratılmasını sağlamış durumda. Türkiye’nin önde gelen endüstriyel kazan ve enerji ekipmanları üreticisi Mimsan Grup’un da içinde yer aldığı konsorsiyum, sunduğu projeyi hayata geçirme konusunda Belediye yönetimini ikna etmeyi başardı.
Mimsan Grup CEO’su Hacı Ahmet İlhan, belediye yönetiminin projeyi başlatmak için başlangıçta kendileriyle çok sıkı pazarlıklar yürüttüğünü belirtti. Belediyenin, yap işlet devret (15 yıllık) modeliyle hayata geçirip, üretilecek elektriğin satış gelirinden de yüzde 7 pay verme şartıyla projenin hayata geçirilmesini kabul ettiğini anlatan Ahmet İlhan “Böylesi bir tesis bizim için hem Ar-Ge faaliyetlerimizi sürdürme imkanı tanıyacak, hem de gerek Türkiye’deki gerekse yurt dışındaki yerel yöneticilere gösterebileceğimiz örnek bir model olacaktı. O yüzden ilk bakışta çok cazip bir yatırım gibi görünmese de projeyi kuruluma başlayıp sonuçlandırdık” dedi.
Gereksiz imha ve verimsiz yakma yok
Mimsan CEO’su Ahmet İlhan, tesislere gelen şehir çöplerinin önce ayrıştırmaya tabi tutulduğunu anlattı. Bu sayede geri kazanılabilir nitelikteki atıkların yakma veya başka bir imha işlemine tabi tutulmadan tekrar kullanıma sunulabildiğini anlatan İlhan, böylece sadece enerjisinden yararlanılabilecek atıkların işlem görmesiyle verimli bir üretim gerçekleştiğini vurguladı. Ayrıştırma işlemleri aynı zamanda zararlı atıkların da zararsız hale getirilip izole edilmesine imkan veriyor.
Biyokütlede dünyada bir ilk: 5+1
Mimsan CEO’su Hacı Ahmet İlhan, Malatya’daki tesislerin şehir çöpünden 5 farklı yöntemle enerji elde edilen dünyadaki ilk tesis niteliğini taşıdığının altını çizdi. Çöplerin geri kazanılabilir ve enerjisi alınamayacak kısımları ayrıştırıldıktan sonra kalan yakılabilir ya da enerjiye dönüştürülebilir kısmı ise yakma, termal gazlaştırma, biyogaz, çöp gaz ve atık ısı (sera ve konut ısıtması) yöntemlerinin tümü birden kullanılarak enerji üretimi maksimize ediliyor.
Santral 18 MW güce sahip olacak
Mimsan CEO’su Ahmet İlhan, başlangıçta 12.4 MW’lik kurulu güce sahip olacak tesislerin, yaklaşık 40 bin konutun elektrik ihtiyacını karşılayacak miktarda elektrik ürettiğini anlattı. Ahmet İlhan, önümüzdeki dönemde yapılacak ilave yatırımlarla santralin kurulu gücünün 18 MW düzeyine çıkacağını da söyledi.
Parklardaki çiçeğe de enerji
Hacı Ahmet İlhan, tesislerde dört proses esnasında oluşan muhtelif ısıların atmosfere atılma yerine enerjiye dönüştürülmesi ve kazanılması adına, oluşan ısı ile konut ve sera ısıtılması yapıldığını söyledi. İhlan “Malatya Belediyesi’nin peyzaj düzenlemelerinde kullanacağı çiçeklerin bir bölümünün, bu yolla ısıtılacak serada yetiştirilmesi planlanıyor. Böylece bir anlamda, Malatya’nın çöpü çiçek açmış olacaktır” dedi.
Çöpü enerjiye çevirme yöntemleri
Yakma:Dünyada 100 yıllık bir yöntem. Ama Mimsan karpuz kabuğunu tahtayla birlikte kazana atmıyor. Kolay ve zararsız yanabilir malzemeyi ayırıp yakıyor.
Termal gazlaştırma:Yakılması halinde atmosfere zarar verecek malzeme, yakılmadan yüksek ısıya maruz bırakılıp içindeki hidrokarbon alınarak enerjiye dönüştürülüyor.
Biyogaz:Yakılması zor nemli saf organik materyallerden biyolojik fermantasyon yolu ile biyogaz açığa çıkarılıyor, bu gaz yakılarak elektrik üretiliyor, kalan posa şehir peyzajında gübre yerine kullanılıyor.
Metanizasyon:Organik ve yanabilecek katı maddelerden geriye kalan, zararsız, tanımsız (inört) materyallerin depolandığı yerde oluşan çöp gaz (metan); gaz motorları marifeti ile elektriğe dönüştürülüyor.
Şehir/bina/sera ısıtma:Malatya Çöpten Enerji tesislerindeki atık ısı, tesis içine kurulan seranın ısıtılmasında kullanılıyor. Atık ısının yakın mesafedeki 3 bin kişilik Yurt-Kur’a bağlı öğrenci yurduna da verilmesi hedefleniyor.