EPİAŞ'a ortak olmak için sıraya girdiler

MEHMET KARA

Borsa İstanbul bünyesinde faaliyet gösterecek Enerji Borsası’nı işletecek şirkete ortak olmak için büyük ölçekli özel sektör firmaları daha iştahlı. Pekçok şirket alt sınır olan 50 bin TL’lik sermaye koyarak ortak olmak isterken, Aksa Enerji ve Limak gibi özellikle üretimdeki en güçlü oyuncular, yüzde 4’lük üst limitten hisse talebinde bulunacak. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK), Borsa İstanbul bünyesinde faaliyet gösterecek enerji borsasını işletmek üzere kurulacak Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi’ne (EPİ- AŞ) ortaklık için özel sektör şirketlerine tanıdığı başvuru süresi yaklaşık 10 gün sonra, 30 Ağustos 2014’te doluyor. 

Başvurular başladı 

EPİAŞ’ın yüzde 40’lık hissesi özel sektör oyuncularına tahsis edilmiş durumda. Bu yüzde 40’lık bölümünden hisse almak isteyen özel sektör oyuncularından bazıları başvurularını yapmış durumda. Pek çok şirket de başvuru hazırlıklarını devam ettiriyor. 

Kim kendine ne rol biçiyor? 

Peki hangi oyuncu EPİAŞ’ta, daha doğrusu önümüzdeki yıllarda daha çok öne çıkması kaçınılmaz görünen enerji borsasında, yani piyasada kendisine nasıl bir rol biçiyor? Bu sorunun cevabını vermek için, şirketlerin EPİAŞ’a ortak olup olmayacakları ve daha da önemlisi yüzde kaçlık pay alarak ortak olacakları önemli... 

İlk resmi açıklama Zorlu’dan 

EPİAŞ’a ortaklık başvurusu konusunda sektörden ilk resmi açıklama Zorlu Enerji’den geldi. Şirketten yapılan açıklamada, EPİAŞ’tan yüzde 0.4’lük hisse almak üzere EPDK’ya başvuru yapıldığı duyuruldu. Bu oran, özel sektör şirketlerine tanınan 50 bin TL’lik alt limitin yaklaşık beş katına karşılık geliyor. Yani Zorlu Enerji, EPİAŞ’tan talep ettiği hisseler karşılığında 246 bin 291 liralık sermaye koymayı taahhüt etmiş durumda. 

Büyükler üst limitten 

Limak ve Kazancı grupları, Enerji Borsası’na ortaklık için en iştahlı görünen gruplar arasında yer alıyor. Şirket kaynaklarından aldığımız bilgilere göre Limak Grubu, EPİAŞ’tan kendisine tanınan yüzde 4’lük üst limitten hisse alma talebiyle EPDK’ya başvuru yapacak. 

Aynı şekilde Kazancı Grubu da, EPİAŞ’ta üst limitten, yani yüzde 4’lük payla ortak olma talebiyle başvurusunu yapmaya hazırlanıyor. Edinilen bilgilere göre Kazancı Grubu bu hisseleri, Aksa Enerji ve Aksa Doğalgaz başta olmak üzere, grup içindeki enerji şirketleri arasında pay edecek. 

Enerjisa etkin olmak istiyor 

Türkiye’de elektrik sektörünün dağıtım, satış ve üretim ayaklarındaki en büyük oyuncularından biri konumundaki Enerjisa da EPİAŞ’a ortak olacak. Yüzde 50 Sabancı Grubu, yüzde 50 Alman E.ON ortaklığındaki Enerjisa EPİAŞ’a ortaklık için çalışmalarını sürdürüyor ve başvurusunu da önümüzdeki günlerde yapacak. Enerjisa’nın da Limak ve Kazancı grupları gibi üst limitten hisse talebinde bulunması şaşırtıcı olmayacak. Enerjisa yetkililerinin şu ifadesi de bunu ortaya koyuyor: “Türkiye elektrik piyasasının önde gelen oyuncusu olarak EPİAŞ içerisinde aktif olarak yer almayı hedefliyor ve çalışmalara katkı sağlıyoruz.” 

Sembolik hisseyi yeterli bulanlar 

Genelde büyük devasa şirketler dışında enerji oyuncularının EPİ- AŞ’a en düşük hisseyle ortaklığa eğilimli oldukları dikkat çekiyor. Bunun en iyi örneklerinden biri Zorlu Grubu. Bu konuda ilk resmi duyuruyu yapan Zorlu Enerji, alt limitten olmasa da, bunun beş katına yakın, ama üst limite oldukça uzak bir miktardan hisse talebiyle başvuru yapmış durumda. 

Turcas da alt limitten hisse istiyor 

Turcas Grubu da EPİAŞ’a ortaklık için başvurdu. Şirketten edinilen bilgiye göre, bu grup, EPİAŞ’a Turcas Elektrik Toptan Satış AŞ (TETSAŞ) üzerinden ve 50 bin TL’lik alt limitten hisse alarak ortak olmayı talep etti. Sembolik olarak hisse isteyen bir başka oyuncu da Alman semayeli RWE Grubu. RWE Enerji Toptan Satış AŞ, DÜNYA’ya yaptığı açıklamada, EPİAŞ’ta azami 50 bin adetlik C grup hisse (toplam itibari değeri 50 bin TL) satın alınması için teklif verdiğini bildirdi. 

Başvurular nasıl sonuçlanır? 

EPİAŞ’a ortaklık başvuruları için tanınan son tarih olan 30 Ağustos’tan itibaren, hangi şirketin ne kadarlık hisseyle ortak olacağı netleşecek. Özel sektöre ayrılan C Grubu hisselerin başvuruları karşılamaması halinde, eldeki hisseler ortaklığa talip şirketler arasında adil şekilde dağıtılacak. Talebin yetersiz kalması halinde ise kalan hisseler Borsa İstanbul’a verilecek.

Birol Ergüven: Kurulacak şirket kâr amacı gütmemeli

Limak Enerji Genel Müdürü Birol Ergüven, EPİAŞ Yönetim Kurulu’nun iki TEİAŞ, iki Borsa İstanbul, iki bağımsız ve iki de özel sektör temsilcisinden oluşacağını hatırlattı. Özel sektörden kim ne kadar hisse alırsa alsın, yönetim kurulu adaylarının belirlenmesinde direkt etkili olmayacağını vurgulayan Ergüven, “Sektörün uzlaşıyla iki kişiyi seçmesi lazım. Beklenti, üretim grubu ile tedarik grubunun, yönetim kurulunda birer üye ile temsil edilmesi. Hem dağıtımdan ayrılan perakendecileri hem de toptan satış şirketlerini temsil eden bir üye olması mantıklı. Diğeri de üretim şirketlerini temsil eder” dedi. EPİAŞ’ın kâr amacı gütmemesi gerektiğini vurgulayan Birol Ergüven “EPİAŞ’ın ana amacı, kendisinin kâr etmesi değil elektrik piyasasının gelişmesine hizmet etmek olmalı. Yapacağı işlemlerden alacağı komisyon EPİAŞ’ın yaşaması, gelişmesi için gereken paranın üzerinde olmamalı. Daha fazla komisyon alınarak bu işten para kazanılmaya çalışılması sektörü olumsuz etkiler” diye konuştu.

Enerjisa: EPİAŞ fiyatları öngörülebilir kılacak

Enerjisa’dan DÜNYA’ya yapılan açıklamada, Türkiye elektrik piyasasısının rekabetçi bir yapıya ulaştırılmasına yönelik çok olumlu adımlar atıldığına dikkat çekildi. Açıklamada EPİAŞ’ın elektrik sektöründe rekabetin gelişmesi ve derinleşmesi için çok önemli bir işleve sahip olacağı vurgulanırken şöyle denildi: “EPİAŞ’ın yönetiminin, özel sektör oyuncularının da temsil edildiği, diğer enerji piyasalarındaki iyi uygulama örneklerini hayata geçirecek şekilde kurgulanıyor olmasını olumlu değerlendiriyoruz. EPİAŞ, piyasada hep spot hem de ileriye yönelik olarak sağlıklı fiyat sinyalleri oluşturacak. Böylelikle yeni yatırımların fizibilitelerinde öngörülebilirlik artacak, rekabetin ve likiditenin artması hem tedarikçiler hem de tüketiciler için önemli kazanımlar getirecektir.”