Avrupa enerji piyasasında ABD LNG'sinin "kurtarıcı rolü" güçleniyor
Uzmanlar, Rusya-Ukrayna Savaşı sonrasında Moskova'nın Avrupa'ya gönderdiği doğalgaz miktarındaki azalışın ardından ABD'nin sıvılaştırılmış doğal gazının (LNG) bölgede öneminin arttığına dikkati çekti.
Columbia Üniversitesi Küresel Enerji Politikası Merkezi Araştırma Görevlisi Adrian Duhalt, Avrupa'nın gaz talebinin ekonomik durum ve hava koşullarından etkilenme eğiliminde olduğunu söyledi. Kış mevsiminin Avrupa'da gaz tüketimini ne derece etkileyeceğinin gözlemleneceğine işaret eden Duhalt, "Geçen yıla kıyasla kıtanın, yüksek gaz depolama seviyeleri ve ABD'nin Avrupa pazarlarına daha fazla LNG sevk etmesi sayesinde kış aylarını atlatmaya daha hazırlıklı olduğu görülüyor" ifadesini kullandı.
Rusya-Ukrayna Savaşı'nın ardından Avrupa'da gaz sıkıntısı yaşandığını anımsatan Duhalt, "Avrupa, gaz arzını güvence altına almak için ABD'ye daha fazla yöneldi. Şimdi Avrupa, ABD'de gelişen LNG endüstrisi için ana ihracat pazarı konumunda bulunuyor. Jeopolitik bir olayın ABD'yi Avrupa'nın enerji güvenliğinde nasıl önemli bir oyuncu haline getirdiğini görmek çarpıcı" değerlendirmesinde bulundu.
Enerji uzmanı Danila Bochkarev de Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin doğal gaz depolarındaki doluluğun geçen yıla göre daha fazla olduğunu ve bunun bir rahatlama getirdiğini anlattı. Başta ABD olmak üzere yeni sıvılaştırma kapasitelerinin faaliyete geçmesinin AB'yi rahatlattığını vurgulayan Bochkarev, "S&P Global Commodity, 2024 sonundan önce Kuzey Amerika'da yaklaşık yıllık 8,4 milyon ton yeni LNG kapasitesinin faaliyete geçeceğini tahmin ediyor. ABD'de 2025 başında LNG kapasitesi yıllık 18 milyon tona ulaşabilir" diye konuştu.
Asya'da artan talebinin doğalgaz piyasasında fiyatları yukarı çekmediğine işaret eden Bochkarev, şunları kaydetti: "Kpler verilerine göre, Asya'nın LNG ithalatı Aralık 2023'te Kasım 2023'e kıyasla neredeyse yüzde 13 arttı. Ancak bunun fiyatlar üzerinde çok az etkisi oldu. Bununla birlikte, küresel LNG piyasası jeopolitik gerilimlere ve doğal afetlere karşı hassas ve değişken olmaya devam ediyor. Bu nedenle, orta vadeli gelecekte arz maliyetini tahmin etmek zor."
Rusya'dan boru hatlarıyla alınan gazın kısıtlanması Avrupa'da 2021'in ikinci yarısında gaz ve elektrik fiyatlarında dramatik bir artışa yol açtı. Rusya-Ukrayna Savaşı nedeniyle Şubat 2022'den bu yana piyasada zorluklar yaşanmaya başlandı. Avrupa LNG ithalatı 2022'de yüzde 60 artarken, ABD LNG'si bu talebin büyük kısmını karşıladı. Daha önce ABD LNG ihracatının ana varış noktası Asya iken son iki yılda kargoların üçte ikisi Avrupa'ya ulaştı.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA) verilerine göre, 2022'de ABD'nin Avrupa'ya gönderdiği LNG miktarı bir önceki yıla göre yüzde 141 arttı. Rusya'dan gelen boru gazının da son 40 yılın en düşük seviyesine gerilemesinin ardından Avrupa'nın ABD LNG sepetindeki payı yüzde 64'e kadar yükseldi.
Uluslararası araştırma kuruluşları henüz kesin verileri paylaşmasa da tahminlere göre 2023'ün en çok LNG ihraç eden küresel oyuncusunun ABD olması bekleniyor. Energy Outlook Advisors tarafından derlenen gemi takip verileri, küresel LNG talebinin 2023'te tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşarak 2022'deki 390 milyon tondan 401 milyon tona yükseldiğini ve yıllık bazda yüzde 2.8'lik büyüme kaydettiğini gösteriyor.