TMB: Sürdürülebilir büyümeye dönüş yakın zamanda zor
TMB'nin 2022 son çeyrek raporuna göre yurtiçinde daralan inşaat sektörü zor dönemden geçiyor. Raporda Körfez'deki potansiyel vurgulanıyor.
Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB), ekonomi çevreleri ve sektör tarafından ilgiyle takip edilen İnşaat Sektörü Analizi Raporu’nun Ocak 2023 sayısını yayınladı.
Küresel ve ulusal ekonomi ile inşaat sektörüne ilişkin verilerin değerlendirildiği ‘Küresel Ekonomi Daralıyor, Enflasyon Tartışmalarına Resesyon Eklendi’ başlıklı analizde, inşaat sektöründe son 5 çeyrek dönemdir artan oranlarda yaşanan aralıksız daralmanın 2022 yılının üçüncü çeyrek döneminde de devam ettiği, inşaat faaliyetlerinde yakın zamanda sürdürülebilir büyümeye dönüş olasılığının gözükmediği belirtildi. Sektörel yatırımlarda 2021 yılının ikinci çeyrek döneminde moral olan artışın, sonraki çeyreklerde yerini yeniden gerilemeye bıraktığı da ifade edilerek, büyümeye dönüş için yatırımlarda canlanmaya ve kronikleşen girdi maliyetlerindeki artış sorununun çözümüne ihtiyaç duyulduğu vurgulandı.
Konut üretiminde artış destekleniyor
Raporda, inşaat sektörü güçlendirilmeden başta deprem riskinin kaçınılmaz kıldığı kentsel dönüşüm süreci olmak üzere kalkınma hedeflerinin sürdürülmesinin mümkün gözükmediği ifade edilerek, 2023 yılında gerek kamu müteahhitlerinin gerek konut sektörünün sorunlarını çözecek ilave adımların beklendiği vurgulandı. Diğer taraftan analizde hükümetin konut sektöründe üretimi destekleyen son kampanyalarının olumlu olduğu değerlendirildi. Raporda ayrıca, önceki yıllarda yurt içinde yaşanan sorunların, büyük müteahhitlik firmaları tarafından uluslararası projelerle telafi edilmeye çalışıldığı hatırlatılarak, bu dönemde hem savaş ve ekonomik kriz içindeki dünyada hem de bölgedeki geleneksel pazarlarda yaşanan güvenlik sorunlarının bunu pek mümkün kılmadığı değerlendirmesi yapıldı. “Yatırımcıların enflasyondan korunma amacıyla 2021’in son çeyreğinde gayrimenkul alımına yönelmesinin de etkisiyle bir süre hızlı bir yükseliş sergileyen konut satışları, 2022 yazında yavaşlamaya ve ardından gerilemeye başlamıştır. Yeni inşaat başlangıçlarında süren gerileme de sektördeki sorunlara işaret etmekte olup, gerçekleştirilen desteklerin sektörün bu alanında kısmi bir rahatlama sağlayabileceği değerlendirilmektedir. Konut kredisi faiz oranlarını psikolojik sınır olan yüzde 1’in altına düşürecek ‘Yeni Evim’ kampanyasının sektöre etkilerinin olumlu olması beklenmektedir. Özellikle Anadolu’da büyük kentlerin çeperlerinde yeni konut üretimiyle sektörde hareketlilik sağlanabilecektir.”
Körfez’e yönelik çalışmalar hız kazandı
Raporda, Rus işgali altındaki Ukrayna’nın yeninden imarı için çalışmalar başlatıldığı, Körfez Bölgesi ülkeleriyle yaşanan diplomatik gelişimin inşaat sektörüne de olumlu yaşanacağı, önümüzdeki 10 yıl içinde hayata geçirilmesi öngörülen yaklaşık 3,3 trilyon dolarlık alt ve üst yapı yatırımları ile Körfez’de öne çıkan ülkede Saudi 2030 ve Gigaproject gibi programlardan Türk müteahhitlerin pay almasının önemi vurgulandı.
Raporda Avrupa Yeşil Mutabakat kapsamında enerji yatırımları ile renovasyon projelerinden inşaat sektörü için yeni fırsatlar oluşacağı vurgulanırken, Ukrayna Savaşı’nın da etkisiyle potansiyel projeler için finansman ihtiyacını artırdığı, başta Türk Eximbank olmak üzere EBRD ve Danimarka Eximbank’ı gibi uluslararası bankaları ve ihracat kredi kuruluşları ile yakın temaslar yürütüldüğü kaydedildi.
