Müteahhitlik yetki belgesi iptali ortaklıklara uzanıyor

İBRAHİM EKİNCİ

İmar Kanunu’nda (3194) değişiklik öngören tasarıda, “yetki belgesi iptali” gerektiren haller kapsamına “ölümlü iş kazaları” da eklendi. Belgesi iptal olan şirketin sahibinin ortak olduğu bütün şirketlerinin yetki belgeleri de iptal edilmiş sayılacak. İş ortaklığında kişilerin diğer ortaklıklarında de belge iptali olacak. İşin konsorsiyum şeklinde yapılıyor olması durumunda ise “sorumlu konsorsiyum ortağının” yetki belgesi iptal edilecek. Türkiye’de gündem oluşturan iş kazaları etkisini gösterdi. İmar Kanunu’nda (3194) değişiklik öngören tasarıda, “yetki belgesi iptali” gerektiren haller kapsamına “ölümlü iş kazaları” da eklendi. Yetki belgesi iptalinin etkisi ağırlaştırıldı. Belgesi iptal olan şirketin sahibinin ortak olduğu bütün şirketlerinin yetki belgeleri de iptali edilmiş sayılacak.

Dahası iş ortaklığı halinde bütün ortakların diğer ortaklıklarında de belge iptali olacak. İşin konsorsiyum şeklinde yapılıyor olması durumunda ise “sorumlu konsorsiyum ortağının” yetki belgesi iptal edilecek.

Kapsam genişliyor

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın hazırladığı, bu ay içinde Meclis’e sevk edilmesi beklenen “3194 sayılı İmar Kanunu İle Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” kusurlu hallerde müteahhitlik yetki belgesinin iptalinde kapsamı genişletiyor. Eski yasada yetki belgesi iptalini gerektiren haller içinde ‘ölümlü iş kazaları’ yoktu. Tasarıda ise yetki belgesi “ölümle sonuçlanan iş kazaları nedeniyle, 6331 sayılı Kanun kapsamında hakkında idari yaptırım kararı verilmesi halinde bir yıldan üç yıla kadar süreyle iptal edilir” hükmü getiriliyor.

Tasarı yasalaşırsa, getireceği önemli yeniliklerden biri de yetki belgesi iptalinin etkileri yönünden olacak. Belgesi iptal edilen şirketin ortak olduğu diğer müteahhitlik şirketlerinin belgeleri de iptal edilmiş olacak. Dahası, iş ortaklığı halinde bütün ortakların, ortak oldukları diğer şirketlerin belgeleri de aynı süreyle iptal olacak.

14’üncü maddede düzenleniyor

Tasarının 14’üncü maddesinde getirilmek istenen düzenleme şu ifadelerle yer alıyor:

“(10) Yapı müteahhidinin yetki belgesi;

a) Yapım işinin ruhsata ve ruhsat eki etüt ve projelere aykırı olarak gerçekleştirilmesi ve 32’nci maddeye göre verilen süre içinde aykırılığın giderilmemesi halinde üç yıldan beş yıla kadar,
b) Yapım işinde ruhsat eki etüt ve projelere aykırı olarak gerçekleştirilen imalatın can ve mal güvenliğini tehdit etmesi halinde beş yıldan on yıla kadar,
c) Ölümle sonuçlanan iş kazaları nedeniyle, 6331 sayılı Kanun kapsamında hakkında idari yaptırım kararı verilmesi halinde bir yıldan üç yıla kadar süreyle iptal edilir. (…)

“(11) Haklarında belge iptali kararı verilen şirket sahip, ortak veya ortaklarının; ortağı olduğu şahıs şirketleri ile sermayesinin yarısından fazlasına sahip olduğu sermaye şirketlerinin de yetki belgesi aynı süreyle iptal edilir. Hakkında belge iptali kararı bulunan şahsın başka bir şirkete ortak olması halinde, ortak hakkında verilmiş olan iptal kararı devam ettiği süre içinde yapı müteahhitliği üstlenemez. Belge iptaline konu olan yapının müteahhitliğinin, iş ortaklığı olarak üstlenilmesi durumunda, iş ortakların tamamının yetki belgesi iptal edilir ve iptal süresince adlarına yetki belgesi düzenlenmez.”

Tasarıda, yetki belgesi iptali yönünden getirilen tek istisna ‘konsorsiyum’larda. İş ortaklığında bütün ortakların, ortak olduğu bütün şirketlerde yetki belgesi iptali olurken, konsorsiyumlar için sadece ‘sorumlu şirketin’ belgesi iptal olacak. Tasarıda şöyle deniliyor:

“Belge iptaline konu olan yapının müteahhitliğinin, konsorsiyum olarak üstlenilmesi durumunda, idari yaptırıma konu olan uygulamadan sorumlu olan konsorsiyum ortağının yetki belgesi iptal edilir ve iptal süresince adlarına yetki belgesi düzenlenmez.”

İptal sürelerinde şirketler lehine değişiklik

Tasarıda iptallerle ile ilgili süre düzenlemesinde de değişiklik var. Eski yasa gereği 5 yıl iptal öngören haller için “3 yıl” alt sınırı, 10 yıl iptal öngören haller için “5 yıl” alt sınırı getiriliyor. Para cezası öngören hallerde bir değişiklik yok. Bununla birlikte güncelleme yapılarak artırımlar öngörülüyor.