Kiralara 'dönüşüm' ve 'Suriyeli' dopingi

İSTANBUL - Son dönemde İstanbul'da kiralık ev fiyatlarında yaşanan artışı değerlendiren İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa, Suriyeliler başta olmak üzere yabancıların İstanbul'da kiralık evlere yoğun bir ilgi göstermeye başladığını ifade ederek, talebin bu kadar artmasının belli semtlerde fiyatları yukarı çektiğini söyledi.  

Aşa, daha önce bin liraya kiralanabilecek evin kirasının bu semtlerde bin 500 liraya kadar çıktığını ifade ederek, "Üstelik vasıflı ev de çok fazla kalmadı. Ya orta ve kötü evler ya da lüks olarak tanımlayabileceğiniz evler var. Orta sınıfın tutabileceği bin ile 2 bin lira arasındaki evler kolay bulunmuyor. Tabii bu durum merkezdeki evler için geçerli. Eskiden kiranın 500-600 lira olduğu semtlerde şu an fiyatlar 800-900 liraya kadar çıktı" dedi.  

Merkeze daha uzak semtlerde de kiraların göreceli olarak arttığına vurgu yapan Aşa, özellikle kentsel dönüşümün yoğun olduğu bazı ilçelerde kira artışlarının yoğun şekilde hissedildiğini dile getirdi.  

 Öğrenciler gelecek kiralar artacak

Aşa, Anadolu yakasında Kartal, Kadıköy ve Maltepe'de kentsel dönüşüm hızla ilerlediği için kiralık evlere talebin oldukça arttığına vurgu yaparak, "Evi kentsel dönüşüme maruz kalan vatandaşlar geçici olarak taşınacak olsalar bile uzağa gitmek istemiyor. Kentsel dönüşümün üzerine bir de eylül, ekim gibi öğrenci sezonu başlayacak. Buna yönelik de bir beklenti söz konusu. Bu da kiraları artırıyor" şeklinde konuştu. 

İstanbul'da bir yanda satılık konut stoku oluşurken, diğer bir yandan da kiralık ev bulmada sıkıntı yaşandığını belirten Aşa, şunları kaydetti:  

"Burada çözüm, satılamayan konutların kiralık konutlara dönmesinde yatıyor. Satılamayan konutların kiralık konutlara döneceğine inanıyorum. Kiralık evlere talep ve kiraların yükselmesi hep böyle devam etmeyecek. Kentsel dönüşüm sonrası bir konut fazlası oluşacak. Zira ev sahibi 3 katlı konutunu müteahhitte veriyor o da 3 katlı binayı 5-6 kat yapıyor. Kiralık konut stokunun artmasıyla ilk etapta 2-3 yıl, daha sonra da 5 yıl içinde kiralık evlere talep azalacak. Şu an kiralık ev bulmaktaki ana sorun kentsel dönüşümün çok başında olmamız. İnsanlar ne yapacaklarını pek bilmiyor. Bir taraftan Suriyeliler akın akın geliyor. İstanbul'un hemen hemen her semtinde varlar, ama ağırlıklı olarak Bağcılar, Güngören, Aksaray, Esenler ve Fatih'te bulunuyorlar. Çünkü bu semtler hem merkeze daha yakın, hem de göreceli olarak daha ucuz. 7-8 ay önce bu semtlerde 600 lira olan dairelerin kiraları şimdi 900 liraya kadar çıkıyor." 

Aşa, şu an İstanbul'da kiralık daire bulmakta en zorlanılan semtlerin başında Beşiktaş, Kadıköy, Bakırköy, Fatih ve Zeytinburnu'nun geldiğini belirterek, eylüldeki öğrenci dalgasının bu semtlerdeki kiralık daire fiyatlarını daha da artacağını kaydetti. 

"Orta gelire hitap eden fiyatlarda ev yok" 

İstanbul'da ağırlıklı olarak kiralık konut bulma konusunda gelecek 5 yıl içinde bir sorun yaşanacağına dikkati çeken Aşa, "İstanbul'da satılık evlere pek talep yok. Zira talep doyma noktasına doğru gidiyor, çok fazla inşaat yapılıyor, hepsi çok lüks ve fiyatlar çok pahalı. 2B uygulamasından dolayı yeni stoklar oluşuyor. Gerçek alıcıya yani orta gelir gurubuna hitap eden fiyatlarda ev yok. O yüzden mevcut projeler talep görmüyor. Üstelik bu konutlar çok uzakta ve insanlar o semtlere gitmek istemiyor. Zaten, merkezde ve merkeze yakın yerlerde kira fiyatları da bu nedenle yükseldi" değerlendirmesinde bulundu.  

Son dönemde konut kredilerinin düşmesinin konut sektörüne yansımasına da değinen Aşa, şunları aktardı: 

 "Konut kredilerindeki faizlerin düşmesi konut satışlarını artırmıyor, zira fiyatlar çok yüksek. Kredi faizinin yüksek olması bir şey ifade etmiyor. Çünkü krediyi yeniden yapılandırmak mümkün. Ancak uygun fiyata ev bulunamıyor. Önemli olan kredi faizinin düşük olması değil ev fiyatlarının uygun olması. Merkezlerde metrekare fiyatları 5-6 bin hatta 10 bine kadar çıkıyor ki bu fiyatlar normal. Ama İstanbul'a 50-60 kilometre uzakta insanların günün 3 saatini yolda geçirdiği bir projelerde sırf bir havuz koyuldu diye metrekaresi 4-5 bin liradan satılıyor. Onun gerçek fiyatı 2 bin-2 bin 500 lira. Yani iki kat fiyat isteniyor. Sosyal donatı, havuz, kapalı otopark, sosyal tesisleri satıyor. Sonra da kendi mülkünü kullanman için senden aidat alıyor."