Araplar konut alımında Avrupalıyı geçiyor

Leyla İLHAN

Yabancılara mülk satışın önünü açan Mütekabiliyet Yasası markalı firmaların işine yaradı. 2012’de Ağustos ayında çıkan yasa, bugüne kadar satış yapılamayan Ortadoğu ve Asyalılara satış imkanı sağladı. Bugüne kadar sadece Avrupalılara yazlık konut satan firmaların pazarı, mütekabiliyetle genişlerken, İstanbul yabancılar için önemli yatırım merkezi haline geldi. Özellikle İstanbul’da birçok proje hayata geçiren markalı konut firmalarına Ortadoğu pazarından yoğun ilgi var. Mütekabiliyetle birlikte yabancılara yapılan satışların oranı yüzde 2’den 6,5’lara yükselirken, gerçekleşen satışların yüzde 50’sinin Ortadoğu  ve Türk Cumhuriyetleri’nden geldiği belirtiliyor. Sektör temsilcileri özellikle ciro bazında yapılan alımlarda Ortadoğuluların yakın zamanda Avrupalıların önüne geçeceğini belirtiyor.

Ortadoğulunun payı artıyor

Gayrimenkul alımında Arapların önde oladuklarını düşünmeye başladığını aktaran GYODER Başkanı Aziz Torun, “Araplar ağırlıkla blok alımı ve bireysel alımlar yapıyor. Bunlarda henüz teslim edilmeyen projeler olduğu için şu an satışlarda görülmüyor. Ön satış olarak görülüyor. Avrupalılar ise daha ziyade Akdeniz ve Ege’de bitmiş projeler alıyor. Onlarda satışlara yansımış oluyor. Belki 1 yıl sonra bakacağız ki Ortadoğuluların alımları öne çıkmış olacak” dedi. Mütekabiliyetle yabancı alımların arttığını kaydeden Torun, “Yüzde 2’lerde yüzde 6.5’lara geldi.  Bunun yüzde 50’si  Kuveyt, Suudi Arabistan başta olmak üzere Ortadoğu pazarından. Bazı projelerde yabancıların alımları yüzde 20’lere kadar çıktı” diye konuştu.

İhracatçı gibi hareket edecekler

Arap Ülkeleri ve Türk Cumhuriyetleri Gayrimenkul Derneği Başkanı Abdullah Çiftçi, Ruslar’ın Antalya’dan, İngilizlerin Fethiye’den, Almanların Alanya’dan yazlık konut alımı yaptığını belirtti. Ancak markalı konut sektörü denildiğinde İstanbul’un akla geldiğini kaydeden Çiftçi, bu nedenle ağırlıklı İstanbul’da çalışan markalı şirketler için Avrupa ülklerinden çok İstanbul’dan alım yapan Ortadoğu’nun önemli olduğunu söyledi. Konut piyasasının İstanbul’da olmasından dolayı Arapların çok fazla gündeme geldiğini aktaran Çiftçi, “Bundan dolayı Ortadoğu’da yapılan fuarlara yazlıkçı firmalardan çok markalı firmalar gidiyor” dedi.

Markalı projelerin artan sayısıyla birlikte Avrupa’nın biraz daha gerileyip Arap coğrafyasının yakın zaman içinde ciro anlamında öne çıkacağını söyleyen Çiftçi, Mütekabiliyetin henüz Arap coğrafyasındaki bireyler tarafından tam olarak bilinmediğini bugüne kadar alanların daha çok Türkiye’ye bilip gelen zengin Arapların olduğunu belirtti. Abdullah Çiftçi, Mütekebiliyetten sonra Suudi Arabistan, Kuveyt, Dubai gibi pazarlarda yüzlerce kişinin Türk konut pazarının satış temsilcisi olarak çalışmaya başladığına işaret etti. “Önümüzdeki süreçte bu artar” diyen Çiftçi, “Artık Türk konut firmaları bu işe daha fazla öne vermeye başladı ve 2014 yılından itibaren bu ülkelerdeki tanıtımlara ciddi bütçe ayırmaya başlayacaklar. Reklam ve tanıtım faliyetlerinin yanı sıra burada satış ofisi açacaklar” diye konuştu.

Firmaların ihracatçı gibi hareket etmeye başladığını anlatan Çiftçi, “Konut sektörüde artık ne kadarını yurtiçine ne kadarını yurtdışına satacağını planlamaya başlayacak. Böylece içerde bir sorun olursa dış pazar, içerde bir sorun olursa dışarıya açılarak ayakta kalacaklar. Devletin de konutta bir strateji hazırlayarak firmaların  yurtdışı reklam ve tanıtımlarda destek sağlayacağını düşünüyorum” dedi. 

Yabancılar Türkiye’de konut kredisi kullanmalı

Yabancıların Türkiye’de oturum sürelerinin uzatılması ve Türkiye’deki alımlarda konut kredisi kullanabilmesinin önünün açılması gerektiğine dikkat çeken Yeşil GYO Genel Müdürü Işık Gökkaya, “Dubai’de gayrimenkul alana direk 2 yıl oturum izni veriliyor” dedi. Bu yıl yabancıya  2.5-3 milyar doların  satış yapıldığını bunun ağırlıkla Almanya, Hollanda, Fransa, İngiltere gibi kıta Avrupa’sından geldiğini söyleyen Gökkaya, henüz yeni bir uygulama olan mütekabiliyetin süreç içinde bilinirliğinin artmasıyla Arap coğrafyasına olan satışların artacağını kaydetti.

Timur Gayrimenkul Yönetim Kurulu Üyesi Erden Timur ise, sektörün güvende bir hata yapmadığı taktirde Ortadoğulu alıcının Avrupalı alıcının  önüne geçeceğini kaydetti. Bu işin çarpan etkisiyle büyüdüğünü anlatan Timur, “Alıcı tanıdıkça geliyor. Almanlar için, Belçikalılar için, Avrupalı içinde böyle oldu. Önce az az başladı, sonra arttı. Sektör olarak güven anlamında bir yanlış yapmasak Doğu’nun alımları artacaktır” dedi. İklim açısından Türkiye’nin  Araplar çok uygun olduğunu aktaran Nurol GYO Genel Müdürü Musa Aykaç’da, “Araplar potansiyel teşkil ediyor. Ancak bizim projelerimize Türk cumhuriyetlerinde çok fazla talep geldi” dedi. Torunlar olarak 35 farklı ülkeye satış yaptıklarını anlatan Torunlar GYO Yönetim Kurulu Üyesi Emre Torun, Antalya’daki satışlardan dolayı şu anda Avrupa ülkelerinin önde gözükse de ilerleyen dönemde teslimlerle birlikte bunun değişeceğini kaydetti.

Türkiye artık yatırımcıyı karşılama ofisi açmalı

Dubai gibi ülkelerde yatırımcıyı karşılama ofisi açıldığını söyleyen Abdullah Çiftçi, “Oradan mülk alan 24 saat içinde bütün işlemlerini hal edebiliyor. Türkiye’de de konut almaya gelen bireysel yatırımcı için ayrı bir birim kurulmalı. Hatta bireysel yatırımcıyı tanımlayan onun özel hisetmesini sağlayan bir kart verilebilir” önerisinde bulundu. Bu konuda devletin yatırım ajanslarının devreye girmesi gerektiğini aktaran, “Alıcılar artık komisyoncularla gel-git yapmamalı. Tapu dairesinde yada yatırım ajanslarında bu ofisler kurulabilir. Böylece merkezi bir sistemle bireysel yatırımcının ne aldığıda takip edilebilir” dedi. Çiftçi, dernek olarak bu konudaki önerilerini Başbakanlığa sunduklarını iletti.  

Alımlarda Suudi Arabistan ilk sırada yer alıyor

• Mütekabiliyet Yasası’nın ardından Araplar’ın Türkiye’den gayrimenkul alımları arttı.

• Türkiye’de yılın 10 ayında yaklaşık 15 bin yabancı, toplam 21 bin 691 mülk aldı.

• Suudi Arabistan 773 taşınmazla Arap ülkeleri arasında ilk sırada yer aldı.

• Irak vatandaşları 770, Kuveytliler 725, Birleşik Arap Emirlikleri vatandaşları 250, Ürdünlüler de 179 mülk aldı.