15 milyon konut yenilenmeyi bekliyor

İSTANBUL - Ekonomist Dr. Can Fuat Gürlesel Türkiye’deki toplam 19 milyon konuttan 10 milyonunun yapı ruhsatı bulunmadığını, ruhsatı bulunan 50 yaş üstündeki 5 milyon konutun da kullanım ömrünü tamamladığını bildirdi. Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Av. Ali Güvenç Kiraz ise İtalya eski Başbakanı Berlusconi’nin Sicilya’da yaptığı ve ülkeye 12 milyar dolara mal olan hataların İstanbul’da tekrarlanmaması gerektiğini söyledi. 

Genç Yönetici ve İşadamları Derneği’nin (GYİAD) düzenlediği “Sektörel Toplantılar”ın ilkinde gayrimenkul sektörü ve kentsel dönüşüm masaya yatırılarak, bu alanda dünyadaki örnekler ve Türkiye’deki uygulamalarda yaşanan sıkıntılar ele alındı.

Toplantıda konuşan GYİAD Ekonomi Danışmanı Dr. Can Fuat Gürlesel, ilk üç çeyrekte toplam 850 bin konut satıldığını belirterek, bunun 450 bininde konut kredisi kullanıldığını bildirdi.  Türkiye’deki 19 milyon konutun sadece yarısının yapı ruhsatı bulunduğunu vurgulayan Dr. Gürlesel, şunları söyledi:

“Yapı ruhsatı bulunmayan yaklaşık 10 milyon konut ciddi bir risk oluşturuyor. Ancak risk bununla sınırlı değil. Yapı ruhsatı bulunan  9-9.5 milyon konutun en az yarısı 1960-1970’li yıllarda yapıldı. 50 yaşına gelen bu binalar ömürlerini doldurdular. Bir başka ifadeyle 14-15 milyon konutun yenilenmesi gerekiyor. Bu iş oldukça uzun bir zaman alacak.”

İnşaat, gayrimenkul ve mimarlık sektörlerinin son iki yıldır potansiyellerinin altında büyüdüğüne dikkat çeken Dr. Gürlesel, yine de sektörün gelişimini sürdürdüğünü ifade etti. Dr. Can Fuat Gürlesel, 2013 yılında derinlik kazanmaya başlayan sektörün 2014 yılına da yine potansiyelin altında bir büyüme beklentisiyle gireceğini bildirerek, yenilikçi işler ve niş alanlardaki gelişme beklentileriyle yeni yıldan umutlu olduklarını kaydetti.

GYİAD üyesi ve Gayrimenkul Hukuku Derneği (GHD) Başkanı Av. Ali Güvenç Kiraz ise İstanbul’daki kentsel dönüşüm ile ilgili sürecin Bağdat Caddesi Beşiktaş, Beyoğlu, Üsküdar gibi “rantın” olduğu bölgelerde son derece hızlı ilerlerken, kalitesiz inşaat nedeniyle deprem riskinin çok daha yüksek olduğu ilçelerde ise son derece yavaş yürüdüğünü söyledi.

Aradan geçen bunca zamanda Ümraniye’de sadece 60 bina için yıkım kararı verilebildiğinin altını çizen Av. Ali Güvenç Kiraz,  şöyle devam etti:

Sicilya hatası İtalya'ya 12 milyar dolara mal oldu

“Türkiye’de yasalar genellikle bir trajedinin ardından çok da üzerinde düşünülüp taşınılmadan bir oldu bitti ile hazırlanıyor. Kentsel dönüşüm yasası da Van depreminin ardından üniversiteler, barolar, belediyelerden görüş alınmadan çok hızlı bir şekilde çıkarıldı. Aslında bu yasa, kentsel dönüşüm değil kentsel yenilenme planı. Yasayla 2/3’ü elinde bulunduran hak sahiplerinin her istediği olurken, 1/3 oranında paya sahip olanların hakları göz ardı ediliyor. Anayasal bir güvence olan mülkiyet edinme hakkı ihlal ediliyor.  Bu yasanın yarattığı sorunlar nedeniyle aynı apartmandaki komşuların yüzde 80’i birbiriyle konuşmuyor. 40 yıldır dost olan komşular 3-5 m2 yüzünden birbirlerine düşman oldular.”

Konuşmasında İtalya eski Başbakanı  Berlusconi’nin Sicilya’da uygulamaya çalıştığı kentsel dönüşüm sürecini hatırlatan Av. Ali Güvenç Kiraz,  “Bu işi planlı yapmayan İtalyan Hükümeti Sicilya’da önemli bir kentsel dönüşüm hamlesi başlattı ve kamulaştırma yapmak istedi. Sürece itiraz eden vatandaşlar, mahkemelerde açtıkları davalardan İtalyan Hükümeti’nin baskısı nedeniyle sonuç alamadılar. Konuyu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne taşındılar. Sonuçta İtalya Hükümeti ciddi tazminatlar ödemek zorunda kaldı. Sicilya’daki hatalar zinciri İtalya’ya 12 milyar dolara mal oldu.”

Av. Kiraz, Bitirme ve Tapu Sigortalarının mutlaka hayata geçirilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.