Elektronik atığın Türkiye’ye yıllık faturası 1 milyar euro
Günlük hayatta halihazırda kullanılan cihazlar kadar, ömrünü tamamladığı için çöpe atılan elektronik atıkların da büyük bir siber güvenlik riski taşıdığı ortaya çıktı.
Nagihan KALSIN
Gerekli önlemler alınmadan çöpe atılan telefon, tablet ve bilgisayarların büyük güvenlik riskleri taşıdığını anlatan Atık Yönetimi ve Atıktan Enerji Üreticileri Derneği (TAYED) Genel Başkanı Ali Rıza Öner, “Türkiye’de her yıl 700 bin ton elektronik atık çöpe atılıyor. Ülke ekonomisi yıllık 1 milyar euroluk kayba uğruyor. Bunların yüzde 15’ini bilgisayar ve tabletler, yüzde 9’unu cep telefonları oluşturuyor.
Bunlar, gerekli önlemler alınmadan çöpe atıldığında kişisel veya hassas bilgilerin kötü niyetli kişilerin eline geçmesi kaçınılmaz oluyor” dedi. TAYED Başkanı Öner, kullanılmadığı için çöpe atılan elektronik atıkların dijital mezarlık olarak anıldığını ifade ederek, şunları söyledi: “Biz tüketiciler tüm verileri güvenli bir şekilde silmek için kolay erişime ve bilgiye sahip olmadığımızdan; çöpe attığımız bir elektronik eşya, büyük felaketlere yol açabilir.
Açık kalmış sosyal medya hesapları, e-postalar, galerideki özel resimler, kişisel bilgiler gibi tüm hayati verilerimiz bu yolla kötü niyetli kişilerin eline geçebilir. Bu sebeple yapılacak en iyi şey, cihazınızı bir yenileyiciye satmaktır. Bu yenileyici, tüm verileri özel araçlarla silecek, cihazı fabrika ayarlarına sıfırlayacak ve sonra yenilenmiş ürün olarak satacaktır.”
Türkiye elektronik atıkta dünyada 17. Sırada
Dünyada en fazla elektronik atık üreten ülkeler sıralamasında yıllık 7 milyon ton ile ABD başı çekiyor. TAYED Başkanı Ali Rıza Öner, ABD'nin arkasından 6 milyon ton ile Çin’in, 2.5 milyon ton atıkla Japonya’nın geldiğini belirtti. Türkiye’nin yıllık 700 bin ton elektronik atık ile dünya sıralamasında 17’nci sırada olduğunu kaydeden Öner, “Türkiye’de e-atıkların yüzde 20’si büyük ev eşyaları, yüzde 37’si elektrik süpürgesi, tost makinesi gibi küçük ev eşyaları, yüzde 17’si ısıtıcılar, yüzde 15’i laptop, bilgisayar ve notebook’lardan, yüzde 9’u cep telefonları, yüzde 2’si aydınlatma ürünlerinden oluşuyor” dedi. Öner, Türkiye’de elektronik atıkta geri dönüşüm oranının ise yüzde 10’lar seviyesinde olduğunu söyledi.