Denizcilik sektörü 2024 yılından itibaren toparlanacak

Özlem SARSIN

İzmir Deniz Nakliyecileri Derneği’nin ilk kadın Yönetim Kurulu Başkanı Şükriye Vardar, dünya ve Türkiye'de deniz taşımacılığına ilişkin DÜNYA'ya açıklamalarda bulundu. Dünya mal ticaretinin yaklaşık yüzde 90’ının denizyolu ile yapıldığını ifade eden Şükriye Vardar, deniz taşımacılığı sektörünün küresel ekonomideki öneminin her geçen yıl arttığına dikkat çekti.

Pandemi döneminde tedarik zincirlerindeki bozulma nedeniyle 2020 yılında yüzde 3.8 küçülen deniz taşımacılığının ertelenmiş tüketici talebinde rekor seviyede artışın olduğu 2021 yılında yüzde 3.2 büyüme gösterdiğine dikkat çeken Vardar, “Dünya kargo ticareti 11 milyar tonun üzerine çıktı. 2022 yılında ise yüksek enflasyonun getirdiği zayıf tüketici talebi ve perakende stokların eritilememesi nedeniyle deniz taşımacılığı yüzde 2’nin altında büyüdü, 2023 yılı için de düşük büyüme beklentisi var” dedi.

Gelişmiş ekonomilerde resesyon beklentisi, küresel imalat sektörünün belkemiği Çin’in beklentilerin altında büyümesi, Rusya ve Ukrayna savaşı gibi gelişmelerin deniz taşımacılığında 2023 yılı için düşük büyüme beklentisine yol açtığına işaret eden Vardar, denizcilik piyasalarının 2024 yılından itibaren yeniden toparlanacağının tahmin edildiğini vurguladı.

Türkiye cazibe merkezi

Asya ile Avrupa arasında doğal köprü özelliği ile öne çıkan Türkiye’nin ise deniz taşımacılığında önemli bir kavşak noktasında yer aldığına dikkat çeken Vardar, “Avrupa’nın önemli bir üretim üssü olan Türkiye, 600 milyar doları aşan dış ticaret hacmi ile stratejik önemi yüksek bir lojistik merkezdir. Sayısı 180’e yaklaşan Türk limanlarında her yıl elleçlenen konteyner miktarı 12 milyon TEU’nun üzerinde bulunuyor.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Denizcilik Genel Müdürlüğü istatistiklerine göre, Ocak-Mayıs 2023 tarihlerinde ülkemiz limanlarında 4 milyon 993 bin TEU konteyner elleçlenirken, İzmir Aliağa Limanları’nda 649 bin 860 TEU, TCDD İzmir Alsancak Limanı’nda 125 bin 159 TEU konteyner olmak üzere toplam 775 bin TEU konteyner elleçlendi. İlk 5 ayda İzmir Limanları’na 3 bin 968 adet gemi uğrak yaptı. Elleçlenen toplam yük ise 37 milyon tona ulaştı.

Kruvaziyer turizmi 279 gemi ile 299 binden fazla yolcuya ulaştı. İzmir Limanı’na 6, Dikili’ye 9 ve Çeşme’ye 20 gemi yanaştı. Kruvaziyer turizminde 124 gemi ile Kuşadası Egeport Limanı birinci sırada yer alıyor. 2023 yılında 1000 gemi ve 1.5 milyon yolcu bekleniyor. Türk bayraklı ve Türk sahipli gemi filomuz büyümeye devam ediyor.

Modern ekipmanlara sahip limanlarımız ve rekabetçi lojistik sektörümüz, Türk imalat sektörünü güçlü kıldığı gibi, uluslararası yatırımcılar için de ülkemizi cazibe merkezi yapıyor.” Pandemi döneminde kapanan Çin nedeniyle Türkiye’nin Avrupa’nın güçlü bir tedarikçisi olduğunu belirten Vardar, “Ülkemiz, bunu kalıcı hale getirebilmelidir. Ticaret savaşları ve pandemi ile beraber değişen üretim ve tüketim bölgeleri yelpazesini değerlendirmek durumundayız. Bu noktada Ege Bölgesi ve İzmir, Türkiye’de öne çıkabilir.

Aliağa limanlarının koordinasyon halinde çalışması, İzmir Limanı’nın yatırım ihtiyacının karşılanması, Kuzey Ege Çandarlı Limanı Projesi ve Kemalpaşa Lojistik Merkezi Projesi gibi projelerin tamamlanması, İzmir’i yatırımcılar için çekim merkezi yapacaktır” dedi.

“İzmir’de denizciliğin 48 alt sektörü var”

İzmir’de denizciliğin 48 alt sektörünün faaliyet gösterdiğine de dikkat çeken Vardar, “Dünyada varlığını limanına borçlu olan çok az şehir var. Onlardan biri de İzmir’dir. Aliağa bölgesinde bulunan sıvı ve dökme yüklere hizmet veren limanlar ile üç adet konteyner limanı, İzmir’in doğal bir liman ve deniz şehri olma kimliğini pekiştiriyor. Dolayısıyla bölgemiz Türk denizcilik sektörünün en önemli kümelenmelerinden birine sahiptir.

Dış ticarete konu olan ürünlerin ağırlıklı olarak denizyolu ile taşındığı ve bölge limanlarında işlem gördüğü düşünüldüğünde İzmir için ihracatın yıldızı demek yanlış olmaz diye düşünüyorum. İzmir Alsancak Limanı’nın özellikle konteynerde önemli bir ana liman olmaya devam edeceğini söyleyebiliriz. Kruvaziyer turizminde de İzmir Limanı son derece önemli bir konumda. Yaklaşık 6-7 yıldır özlediğimiz tabiri caizse “yüzer otelleri” İzmir körfezinde süzülürken görmek çok mutluluk verici” dedi.