Beyaz eşyada büyüme için gözler ikinci yarıda

Nurdoğan ARSLAN ERGÜN

Türkiye’de beyaz eşya ve küçük ev aletleri sektörünün yüzde 90’ını temsil eden Arçelik, BSH, Dyson, Electrolux, Haier Europe, Miele, SEB, Silverline ve Vestel markalarının üyesi bulunduğu Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği’nin (TÜRKBESD) araştırmasına göre, 2023’ün ilk yarısında 6 ana üründe yurt içi satışlar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18 arttı. İhracatları ise bu dönemde yüzde 13 oranında düşüş gösterdi. Konut satışlarındaki düşüşün yanı sıra, KDV düzenlemesi ve kredi kartı taksit sınırlandırmalarının etkisiyle ikinci yarıda iç satışlarda da gerileme bekleniyor.

Dış piyasalardaki daralmanın ihracat üzerindeki olumsuz etkilerinin sürdüğünü söyleyen TÜRKBESD Başkanı Gökhan Sığın, bu düşüşü iç satışların haziran sonuna kadar dengelediğini kaydetti. “Üretim ve istihdam yapımızı bugüne dek bu sayede koruyabildik” diyen Sığın, bundan sonrasında da iç piyasadaki olumlu seyrin devamının önemine dikkat çekti.

Sığın, “33 milyon adetlik üretimimizle ve 26 milyon adetlik ihracat performansımızla beyaz eşya sektörü, sadece üretim ve satış ağı ile değil, temas halinde olduğu tüm diğer üretim ve hizmet sektörleri ile büyük bir ekosistem oluşturarak ekonomimizin büyümesinde itici güç konumunda. Yılın ikinci yarısında stokları ve kapasiteyi dengelemezsek operasyonel plan yapmak zorunda kalabiliriz” dedi.

Sektörün 60 bin doğrudan, 600 bin dolaylı istihdamla ulusal ekonomiye katkı sağladığını dile getiren Sığın, şunları söyledi: “2023’ün ilk 6 ayı hem küresel ölçekte zorlu ekonomik etkileri hissettiğimiz hem de ülke olarak deprem felaketiyle sarsıldığımız bir dönem oldu. Tüm bu gelişmelerin üretim ve istihdam üzerine negatif etki etmesini iç satışlarımızda büyüme sağlayarak büyük ölçüde engelledik. Üretim seviyemizi yüzde 2’lik bir daralmayla geçtiğimiz yıl ile hemen hemen aynı seviyelerde tutmayı başardık.”

Yılın ilk 6 ayında TÜRKBESD üyesi firmalarının ihracat ve yurt içi satışlardan oluşan toplam satışlarının yüzde 6 oranında gerilediğine dikkat çeken Sığın, “İç piyasada oluşan dinamizmi riske atabilecek; kredi kartı taksit sayılarının azaltılması, kredi faiz ve komisyonlarının artırılması veya vergi düzenlemelerinin gündeme alınması gibi gelişmelerin, üretim ve istihdam yapımızı zorlamasından endişe ediyoruz.

Türkiye beyaz eşya sektörü pandemi dönemi dahil olmak üzere yaşanan tüm iç ve dış şoklarda istihdam ve üretim kapasitesine sahip çıkmış ve yeni yatırımlarla bu gücünü artırmaya gayret etmiştir. Üretim ve istihdamımızı olumsuz etkileyebilecek konjonktürel düzenlemeleri dikkatle izlemek durumundayız” dedi.

Karbon nötr ve dijital dönüşüme hazırlık

Öte yandan TÜRKBESD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Fatih Özkadı, ekim ayı itibariyle raporlama dönemi başlayacak AB sınırda karbon düzenlemesi kapsamdaki ürünlerin kullanıcısı bir endüstri olarak, uygulamanın tedarik operasyonlarını etkileme potansiyeli taşıdığını belirterek, süreci yakından takip ettiklerinin altını çizdi. Özkadı, “AB’nin Net-Sıfır Sanayi inisiyatifini de dikkate aldığımızda tüm değer zinciri boyunca sürdürülebilirlik odaklı işbirlikleri giderek daha da önem kazanıyor.

Hem ülkemizin coğrafi konumunu güçlendirmesi hem de küresel ısınma ile ilgili alınması gereken acil önlemler gereği demiryolu taşımacılığının geliştirmesi stratejik bir adım olacak” dedi. TÜRKBESD Yönetim Kurulu Üyesi Semir Kuseyri ise, “Sektör olarak en büyük ihracat pazarımız olan Avrupa Birliği’ndeki ikiz dönüşüm kaynaklı mevzuat gelişmelerini yakinen takip ediyoruz.

Ülkemizde bu mevzuatların uyumlaştırılması konularında ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile güçlü iş birlikteliği içindeyiz. Bu kapsamda, ülkemizde yapay zekâ, siber güvenlik, kişisel veriler ve ticari sırrın korunmasına yönelik mevzuatların AB ile tam uyumlu hale getirilmesini sektörümüz açısından son derece önemli” diye konuştu.

“Gümrük vergisi kaldırılsın”

Beyaz eşya sektörünün maliyetlerinin önemli bir kısmını yassı çeliğin oluşturduğunu söyleyen TÜRKBESD Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Yavuz, küresel gelişmeler kaynaklı arz ve talep dengesizliklerinin yassı çelik ürünlerinde fiyat artışlarına neden olabildiğini belirtti. Yavuz, “Fiyat dalgalanmaları ve teslim sürelerindeki belirsizliğe karşı üretimde sürdürülebilirliğin sağlanması için beyaz eşya sektöründe faaliyet gösteren şirketlerimizin farklı kaynaklardan yüksek koruma oranları ile ithalat yapması gerekiyor. Yassı çelik özelindeki politikaların gözden geçirilerek çelikteki gümrük vergileri kaldırılmalı” dedi.