Ayakkabı sektörü yatırım iştahını kaybetti
Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) temmuz ayı meclis toplantısında konuşan Ayakkabı Sanayi Meslek Komitesi Üyesi Ertan Yasakçılar, enflasyon, kur ve desteklerin yetersiz olmasından kaynaklı olarak ayakkabı üreticilerinin 5 yıldır yatırım yapmadıklarını, sektörün büyümediğini ve yatırım iştahını kaybettiğini söyledi.
Özlem SARSIN
Sektörünün yıllar içinde dünya çapında ayakkabı ihraç eden önemli bir küresel oyuncu haline geldiğini söyleyen Yasakçılar, ancak gelinen noktada sektörün hem pazar hem de kan kaybettiğini vurguladı.
Türkiye’de yaklaşık 16 bin firmanın 300 bin istihdam ile yılda 582 milyon çift üretim yaptığını kaydeden Yasakçılar, üretimin yaklaşık 330 milyon çiftinin ihraç edildiğini söyledi.
“Firmalar Çin’e Vietnam’a gider”
Türkiye'nin ayakkabı üretiminde dünya genelinde yüzde 2.4’lük bir paya sahip olduğunu belirten Yasakçılar, "Dünyanın 6. büyük ayakkabı üreticisiyiz. 6 milyar dolarlık sektör büyüklüğünün 2030 yılına kadar yüzde 7 büyüme beklentisi var.
Türkiye’nin ayakkabı ihracatı i se 2023 yılında 1.1 milyar dolardır. "dedi Türkiye geneli ayakkabı ihracatında ilk 5 ülkenin Irak, Almanya, Rusya, İtalya ve Birleşik Krallık olduğunu ifade eden Yasakçılar, “İhracatımızda sadece Irak'ta yüzde 16.4'lük artış var. Almanya'da yüzde 20.9, Rusya'da 71.8, İtalya'da yüzde 20.1, Birleşik Krallık'ta ise yüzde 13.2'lik düşüş yaşandı. Ege bölgesi ayakkabı ihracatı sıralamasında ise Almanya, Birleşik Krallık, Rusya, Romanya ve Polonya yer alıyor. 2023-2024’te Almanya’da yüzde 10.9’luk bir azalış, Birleşik Krallık’ta yüzde 2.1’lik artış, Rusya’da yüzde 54.4, Romanya’da 35.8, Polonya’da ise 3.3’lük bir azalış yaşandı.
Maliyet artışları ve kur dengesizliği nedeni ile sıkıntılar yaşıyoruz. İşletme genel giderlerindeki maliyet artışlarımız yüzde 62’ye ulaştı. 2024 yılında kurdaki değişim enflasyon oranında olmazsa sektördeki firmaların büyük bir kısmı kapanacak ve artık Çin ve Vietnam’da üretim yapacaklardır” diye konuştu. Kurların enflasyon ile doğru orantılı yükselmemesi durumunda Türk üreticilerin bu trendi yakalayamayacağına ve fiyat artışına gidemeyeceğine işaret eden Yasakçılar, “Türkiye’de deri ve deri mamullerindeki ithalat 2019 yılından bu yana yüzde 172 arttı.
Artan üretim maliyetleri, enflasyon, ücret zamları ve öngörülemeyen kur nedeni ile üreticilerimiz gelecek için oldukça endişelidir. Çözüm olarak Avrupa Merkez Bankası faiz indirimi yaparsa ve sektör oyuncularımız kaliteli markaları getirebilirse sektör canlanabilir. Devlet nezdinde korumacı ve teşviklendirici önlemler gerekmektedir. Önümüzdeki 5 yılı kurtaracak hamleler gerekmekte" dedi.
"Sektörde üstünlük Suriyelilere geçti”
Türkiye’deki mülteci sorununa değinen EBSO Başkan Yardımcısı Hakan Ürün de , “Geçen hafta Gaziantep Ticaret Odası Yönetim Kurulu, Yönetim Kurulumuzu ziyaret etti. Orada Sayın Başkan, "ayakkabı sektörünü kaybettik, üstünlük onlarda. Konfeksiyon sektöründe ise çekişiyoruz" dedi. Bu işin ticari boyutuna küçük bir örnek" açıklamasını yaptı.