3.5 milyon ‘bekar anne’ mevzuatta ‘tanım’ istiyor
Dünyada ve Türkiye’de sayıları her geçen gün artan bekar anneler, bakanlık mevzuatına tanım olarak girmeyi talep ediyor. Böylece ekonomik ve sosyal desteklere ulaşmayı bekleyen annelerin yüzde 70’inin destek alacağı herhangi bir yakını bulunmuyor. Annelerde nafaka alma oranı ise sadece yüzde 33.
Nurdoğan A. ERGÜN
Türkiye’de sayıları 3.5 milyonu bulan ve toplam 7 milyon çocuğu yetiştiren bekar anneler, tanım olarak Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı mevzuatında yer almak istiyor. Bekar anneler böylece, sosyal ve hukuksal haklar, çocuk bakımı gibi konularda yeterli desteğe ulaşacaklarını düşünüyor.
Bu grupta yer alan annelerin başta yoksulluk olmak üzere barınma, eğitim, sağlık, ev içi emek, sosyal, hukuksal ve ekonomik haklar gibi konularda desteklenmesi ve güçlendirilmesi hedefiyle kurulan Bekar Anneler Derneği de konuya dikkat çekerek, Türkiye’de ve dünyada sayıları her geçen gün artan bekar annelerin sorunlarını gündeme taşıyor. Derneğin Mart 2024’te kurulduğunu belirten Bekar Anneler Derneği Başkanı Serap Yelkenci, “Dernek kurulur kurulmaz, 21 Mart’ta Bekar Anneler Konferansı’nı gerçekleştirerek bekar annelik kavramına ve annelerimizin ihtiyaç duyduğu konulara değindik.
Hemen akabinde AB Sivil Düşün’den aldığımız destekle, Türkiye’nin farklı illerinde yer alan bekar annelerimizin merak ettikleri konularda uzmanlar ağırlayarak 24 bölümlük postcast serisine başladık” dedi. Milli Eğitim Bakanlığı ile “PDR ve Sınıf Öğrenmenleri için Bekar Ebeveyn Çocukları Farkındalığı Seminerleri” görüşmeleri gerçekleştirdiklerini aktaran Yelkenci, “İBB ile mahalle evlerinin kullanımı ve bekar anneler için seminer/ eğitim alanı sağlanması konusunda çalışmalara başladık.
Hem sosyal medyada hem de web sitemizde aktif olarak annelere ulaşmaya ve topluluğumuzu büyütmeye devam ediyoruz. Bu aşamadan sonra hedefimiz kurumların da çalışanları arasındaki bekar anneleri tespit edip, çalışan bağlılığı politikalarına bekar anneleri de dahil etmeleri, İK politikalarında yer vermeleri, derneğimizle işbirliği yaparak istihdam ve mesleki gelişim anlamında destek olmaları” diye konuştu.
‘Dul’ değil ‘bekar anne’ tanımı
Dünyada da benzer problemler yaşayan bekar annelerin, politika yapıcıları nezdinde sadece “dul” kapsamında tanımlandığını söyleyen Yelkenci, “Oysaki bekar anne tanımı, ‘bakmakla yükümlü olduğu çocuğu veya çocukları olan, dul, boşanmış veya evli olmayan bir anne’ olarak geçmektedir. Öncelikle toplumsal anlamda bekar anne tanımını netleştirmek buna bağlı olarak politika yapıcıları nezdinde haklar tanımlanmasını sağlamak, bekar anneleri her alanda güçlendirmek için yola çıktık” dedi. Yelkenci, firma ve iş dünyasında da ‘bekar anne’ farkındalığı oluşturmak için çalıştıklarını kaydederek, bu anlamda her türlü kurum ve kuruluşla iş birliği hedeflediklerini belirtti.
Ekonomik daralmadan en fazla bekar anneler etkileniyor
Dernekten alınan verilere göre, 2022’den 2024’e geçerken, tek ebeveynli çocuklardan oluşan çekirdek ailenin oranı yüzde 7.6’dan yüzde 10.3’e çıktı. 5 haneden 1’i eşin vefatı, 5 haneden 1’i boşanma sebebiyle tek ebeveynli çocuklu haneye dönüştü. 10 haneden 1’i ise eşleri ile evlerini ayırma sürecinde. Kadınlarda nafaka alma oranı yalnızca yüzde 33. Alınan nafaka ise, giderlerin yalnızca bir bölümünü karşılamaya yetiyor.
Bekar annelerin yüzde 70’inin destek alabileceği herhangi bir kimseleri yok. Tek ebeveynli hanelerin yüzde 50’si kiracı konumda. Türkiye’de 3.5 milyon bekar anne ve onların toplamda 7 milyon yetiştirdiği çocuk var. İstanbul, Ankara, Antalya, İzmir, Bursa, Adana’da bekar anne sayıları daha yüksek. Verilere göre bekar anneler, iklim krizi kadar pandemi de ve ekonomik daralmada en fazla etkilenen grup arasında yer alıyor.