Kayseri Kalesi kapılarını kültür turizmine açacak

MAHMUT SABAH

KAYSERİ - Türkiye'nin ayakta kalabilen tek 'sitedal' kalesi olarak bilinen tarihi Kayseri Kalesi, zeminde sanatçılar sokağı, zeminin 3 metre altında ise arkeoloji müzesinin yer aldığı kültür sanat merkezine dönüşüyor. Projesi geniş kapsamlı bir yarışma ile hazırlanan Kayseri 2. Arkeoloji Müzesi, dikdörtgen yamuk tekniğine göre inşa edilmiş kalenin içinde yer alıyor. Müzede, Kültepe kazılarında çıkan Asur ticaret kolonilerine ait çivi yazılı tabletler ile Kaniş - Karum'dan Romalılara, yörede bulunan birçok uygarlığa ait arkeolojik eserler sergilenecek.

Projeyi, tarihsel dokuya zarar vermeden hayata geçirmeye odaklanan belediye, kalede başlatılan yeni düzenleme ve imar çalışmaları öncesi, tarihi yapıyla çelişen dükkanları ortadan kaldırdı. Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Çelik, projenin sağlıklı şekilde hayata geçirilebilmesi için yoğun çaba harcadıklarını belirterek, "Kaleiçi Kültür Sanat Merkezi Projesi ile Kayseri turizm sektöründe atak yapmaya hazırlanıyor. Şehirde son birkaç yılda gerek sportif, gerekse sosyal alanda turizme katma değer getirecek çok sayıda proje gerçekleştirildi. Nitekim şu sıralar kültür turizminin ufkunu açmaya yönelik yeni projeleri devreye sokabilmenin gayreti içindeyiz. Şehirde daha önce turizme açılan Kayseri Arkeoloji, Kayseri Kent ve Ahi Evran-ı Veli müzeleri vardı. Bunlara sonra Selçuklu Müzesi ile Milli Mücadele Müzesi eklendi. Şimdi de,sırada, Kayseri 2. Arkeoloji Müzesi ile Türk Tıp Tarihi Müzesi var" diye konuştu.

Sanatçılar sokağı

Kayseri'de turizme açılan Atatürk Evi, Kayseri Evi ve Güpgüpoğlu Konağı gibi sivil mimarinin karakteristk özelliklerini taşıyan mekanlara Kayseri Mahallesi'nde restoresi tamamlanan 9 konak daha eklendiğini kaydeden Çelik, "Böylelikle turizm sektörüne sunulan konak sayısı 12'ye çıkmış oldu. Sırada restorasyonu devam eden 6 konak daha var. Müzelerle, eski konaklar hemen her gün ziyaretçi akınına uğruyor. Eski arkeoloji müzesi gerek konum alanı gerekse yapı olarak ihtiyaca cevap vermekten çok uzak. Bu eksiklik dikkate alınarak, yeni proje uyarınca kale içinde zeminden 3 metre aşağı inildi. Kısacası yeraltında, beğenileceğini umduğumuz mükemmel bir arkeoloji müzesi inşa edildi" dedi.

Başkan Çelik, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile yapılan anlaşma uyarınca, Kaniş-Karum kazılarından (Kültepe) çıkan arkeolojik eserlerlerin, çivi yazılı tabletlerin, ticari belgelerin, kısacası müzedeki tüm eserlerin kale içinde kurulan yeni arkeoloji müzesine taşınacağını söyledi. Çelik, "Böylece yer darlığı nedeniyle, mevcut müzede sergilenemeyen ve depolarda bekletilen çok sayıda eser, kale içindeki yeni müzede yerini alacak ve burada sergilenecek. Zeminde ise proje uyarınca her türlü sanatsal aktivitenin kolaylıkla yapılabileceği 'sanatçılar sokağı' oluşuyor. Bu bölümde, gerek Türk- İslam, gerekse diğer el sanatlarının, modern sanatla iç içe icra edileceği mekanlar yer alıyor. Özenli bir çalışma ile dizayn edilen sanatçılar sokağında sohbet, okuma ve müzik dinleti salonları ile yeme içme alanları olacak. Bunlar yapılırken de, 2 bin yıllık geçmişe sahip bu anıtsal dokuya zarar verecek, ya da tarihi özelliğine gölge düşürecek hiçbir tasarrufta bulunulmayacak"şeklinde konuştu.

'Kayseri Kültür Yolu Projesi'nin başlangıç noktalarından birini oluşturan Kaleiçi Kültür ve Sanat Merkezi'nin hayata geçtiğinde, kentte sosyal ve kültürel hayatın canlılık kazanacağına dikkat çeken Çelik, "Tarihi Kayseri Kalesi bu proje ile adeta yeniden doğarak farklı bir kimliğe bürünmüş olacak" dedi.

Kentteki müze sayısı gelecek yıl 7'ye çıkıyor

Turizm sektöründe atağa hazırlanan Kayseri, 2017 yılı sonuna kadar kentteki müze sayısını 7'ye, kültür evi ve konak sayısını 18'e çıkarıyor. Edinilen bilgiye göre, kültür turizmine odaklı proje uygulamaları, dünyanın ilk tıp mektebi olarak bilinen 810 yıllık Şifaiye - Gıyasiye medreselerinde devam edecek. Selçuklu Müzesi, gıyasiye yani tarihi yapının fakülte bölümünde açıldı. Türk Tıp Tarihi Müzesi ise hastane bölümü şifaiye'de devreye girecek. Eski kültürlerin yaşanacağı Kayseri Mahallesi'nde ise 15 tarihi evden 9'nun restoresi bitti. 6'sında çalışmalar devam ediyor. Konaklar 100 -150 yıl öncesinin kent yaşantısını, kendine özgü tarihsel doku ve otantik kültürel değerleri ile günümüze taşıyacak.

Geçmişte sebze-meyve pazarı olarak kullanıldı

Romalılar döneminde inşa edilen Kayseri Kalesi 2 bin yıllık bir geçmişe sahip. Bazı surlarıyla burçlarında, Bizans ve Selçuklu dönemine ait restorasyon izlerine rastlanan kale, şehrin ortasında yaklaşık 13 bin metrekarelik bir alan üzerinde oturuyor. Kale, bunca yıllık geçmişine rağmen fazla hasar görmeden günümüze kadar ayakta kalabilen Türkiye'nin tek 'sitedal kalesi' olarak gösteriliyor. Asur Ticaret Kolonilerinin Başkenti Kaniş - Karum ve İpek Yolu gibi önemli ticari kavşaklar üzerinde bulunan kenti, koruma görevi üstlenen kale, 1950 ile 1982 yılları arasında sebze-meyve pazarı olarak kullanıldı. Sonraki yıllarda, sur diplerine tek tip dükkan ve işyerleri inşa edilerek, hazır giyim ticareti yapan esnafa kiraya verildi. Yaklaşık 60 yıl şehrin ticari hayatına alışveriş yeri olarak renk katan Kayseri Kalesi, şimdi de gelecek yıl kapılarını dört başı bütün bir kültür ve sanat merkezi kimliğiyle turizme açmaya hazırlanıyor.