“İngiltere’den çöp değil atık plastik alıyoruz”
Son dönemde kamuoyunda İngiltere’den çöp ithal edildiğine dair çıkan söylentilere cevap veren TÜDAM Başkanı Vedat Kılıç, “Bu bilgi kesinlikle doğru değil. Türkiye bu ülkeden çevre mevzuatları doğrultusunda plastik atık ithal ediyor” dedi.
Zehra ORUÇ
BURSA-Türkiye’de yapılan atık ithalatının çevre mevzuatına göre dizayn edildiğini ve bir kontrole tabii tutulduğunun altını çizen Değerlendirilebilir Atık Malzemeler Sanayiciler Derneği (TÜDAM) Yönetim Kurulu Başkanı Vedat Kılıç, “Baktığımızda bunlar çöp değil, sanayinin kullandığı ara hammadde. Bunlar plastik üretim firesi ya da toplanmış, ayrıştırılmış olan plastik malzeme. Plastik malzemeler, geri dönüşüm endüstrisi tarafından işlenerek, ana sanayide kullanılan hammadde haline getirilir. Dolayısıyla çöp ithalatı söz konusu değil” ifadelerini kullandı.
Bununla beraber kimi ülkelerin çöp ithal edip, bunu enerjiye çevirdiğini anlatan Kılıç, “Çöpleri bile alıp, işleyip elektrik enerjisine çeviren bir İsveç örneğimiz var. İngiltere’nin de çöpünü ithal edip, üstüne para alıp, bunu da enerjiye çeviriyor. Bizim ithal ettiğimiz ise çöp değil, sadece plastik” diye konuştu.
“Atık geri kazanılmaz ise ithalata izin verilmiyor”
İngiltere Çevre Bakanlığı’nın başka ülkelere atık ihracatı gerçekleştirildiğinde o atıkların geri kazanım tesislerine gittiğini ilgili evraklarla kanıtlanmasını şart koştuğunun altını çizen Vedat Kılıç, “Türkiye’den yapılan atık ithalatları da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan geri dönüşüm, geri kazanım lisansı almış işletmelerce yapılıyor. Yetkisiz ya da merdiven altı işletmelerin bu atıkları ithal etme şansı yok. Dolayısıyla burada bir kontrolsüzlük söz konusu değil” şeklinde bilgi verdi.
Türkiye’de atıkların yönetilmesi ile ilgili pek çok çevre mevzuatı ve yönetmeliğin bulunduğunu anımsatan Vedat Kılıç, “Özellikle bugün Türkiye’nin bulunduğu alanda geri dönüşüm pastasının yüksek olması sebebiyle Türkiye hammadde özelliği taşıyan malzemeleri ithal etmek suretiyle kayda değer bir endüstriyel gelişim sağlayabilir. Bu atıkların hammaddeye çevrilmesi, kendi ülkemizin ana sanayisinde kullanılması veya ihraç edilerek ülkeye döviz getirilmesi ile ilgili ciddi bir fırsatı yakalayabiliriz. Buna ekonomik olarak böyle bakmak gerekiyor” önerisinde bulundu.
“Piyasayı rahatsız edecek seviyede ithalat yapmıyoruz”
Ocak-Ağustos aylarında İngiltere’den yapılan plastik atık ithalatının 50 bin tonu bulduğunu kaydeden Vedat Kılıç, “Türkiye’nin plastik üretim kapasitesi yıllık 9,5 milyon ton. Bu kapasiteyle dünyada altıncı, Avrupa’da da Almanya’nın ardından ikinci konumdayız. Dolayısıyla Türkiye’de plastik geri dönüşüm sektörünün net bir şekilde Türkiye plastik sanayisine paralel olarak gelişme gösterdiğini söyleyebiliriz. Türkiye’nin ithal ettiği plastik atık, yıllık plastik üretiminin yüzde 4’ünü karşılıyor. İşin atık tarafı bir yana bırakıldığında; plastik hammadde kullanımı özelinde Türkiye zaten net ithalatçı konumunda. Türkiye’de üretilen plastik malzemelerin hammaddesinin yüzde 85’i yurtdışından ithal edilen orijinal hammaddelerden karşılanıyor. Buna karşılık plastik ürün özelinde ise Türkiye net ihracatçı konumunda. Dolayısıyla ithalat rakamı piyasayı rahatsız edecek, arz talep dengesini bozacak düzeyde değil. Kaldı ki ay ay dağılıma baktığımızda, azalarak devam ettiğini görüyoruz. Ocak ayında 5 bin 900 ton ithalat var, şubat 10 bin 728 ton, mart ayında 10 bin ton ithalat varken, temmuz ve ağustos aylarında 3 bin 900, 4 bin ton civarına geriledi” dedi. Türkiye’de değerlendirilen plastik atığın yalnızca yüzde 5 ila 10’unun ithal edildiği bilgisini veren Kılıç, “İngiltere’nin yanı sıra uzun yıllardır Almanya’dan plastik atık ithalatı yapıyoruz. Türkiye Avrupa, Amerika ve Ortadoğu’dan (Irak, Almanya, Hollanda, Romanya) dönem dönem hammadde açığı için ithalat yapıyor. Bunlara çöp demek sadece bilgisizlik anlamına geliyor” dedi.
Türkiye’nin yılda 333 bin 258 ton plastik ithalatı yaptığını, bunun altıda birinin İngiltere’den getirildiğini dile getiren Vedat Kılıç, “Plastik atık, aslında ucuz bir hammadde. Eğer bu hammaddeyi kendi endüstrinize kazandıramazsanız, orijinal malzeme kullanmak zorunda kalacaksınız. Bu da ciddi anlamda hem kaynak israfı hem de plastiğin hammaddesi olan petrol kaynağında Türkiye’nin dışa bağımlı olduğunu düşünürsek, plastik atık ithalatı doğru bir hamle” değerlendirmesini yaptı. Türkiye’nin yıllık plastik üretim kapasitesi
9,5 milyon ton iken Türkiye’nin yıllık plastik ithalatı ise 333 bin 258 ton. Yıllık plastik atık ithalatının, toplam plastik üretimine oranı yüzde 4 olup, İthal edilen orijinal hammadde oranı ise yüzde 85.