Bursa ipekçiliği savunma ve sağlık sektörlerine açılıyor

ZEHRA ORUÇ 

BURSA - Bursa İpekböceği Araştırma Enstitüsü’nün, 1800’lü yıllarda Japonya, Çin, Özbekistan, Orta Asya, İran ve Brezilya’dan topladığı kozalarla oluşturulan melez ırk ipekböceği, Bursa’da yeniden canlanıyor. Bursa’nın, ipeğin özel kullanım alanlarından savunma sanayi ve sağlık sektörlerinde de kendine yer edinmesi için çalışmalara başlandı. Uludağ Üniversitesi işbirliğinde TÜBİTAK destekli hazırlanan bir proje kapsamında Ar- Ge laboratuarında ipeğin ameliyat ipine dönüştürülmesi üzerine çalışılıyor. Bu proje ile Türkiye’ye ameliyat ipi üretim fabrikası kazandırılması hedefleniyor. Bursa Beyazı olarak da bilinen Bursa ipeğinin halı dokumada kullanılması için de teşvikler başlatıldı. İpek halılarla Bursa’nın ‘Hereke’ gibi bir marka olması hedefleniyor. 

Bursa ipeği, Bursa Büyükşehir Belediyesi önderliğinde Bursa Koza Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (KOZABİRLİK) işbirliğiyle geçen yıl restore edilen Muradiye İpek Fabrikası’nda yeniden can buluyor. Fabrikası yetkilisi Mehmet Ünal, Bursa’nın 1800’lü yıllarda edindiği bu değeri, katma değerli ürün olarak piyasaya sunacaklarını söyledi. Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin açtığı meslek edindirme kurslarında ipekten halı dokuma eğitimlerinin verildiğini belirten Ünal, “Köylerdeki kurslarda 180 tezgahtan 100’ü devreye alındı. Orhaneli, Büyükorhan, Harmancık, Keles, Umurbey’de halı dokuma kursları var. Hedef 10 kursa ulaşmak. Ülke genelinde yıllık 80 ton kuru koza rezervi bulunuyor. Bu rezervden yaklaşık 26 ton 660 kilo ipek çıkar. Bu ipeğin tümü halı dokumada kullanılsa, 4 bin 848 halı üretilir. İhraç edilirse 14 milyon euroluk bir değer oluşur" diye konuştu.. İpeğin Amerika'da kurşun geçirmez yelek, şemsiye gibi ürünlerde kullanıldığını kaydeden Ünal, "Uzay teknolojisinde, araç uydularının kablolarında kullanılıyor. Tıp sanayinde de absorbe olmayan ameliyat iplikleri ipekten yapılıyor. Uludağ Üniversitesi işbirliğinde TÜBİTAK destekli bir proje hazırlandı. Ar-Ge ile ipek ameliyat ipine dönüştürülecek. Fizibilite raporunu bekliyoruz. Proje için 2017 sonu hedefleniyor. Bölgeye ameliyat ipi üretim fabrikası kazandırılması hedefleniyor” dedi

180 Roman genç kıza halıcıkta istihdam edilecek

İpek üretim, dokuma ve ürün tasarımlarının Kozabirlik yönetiminde iki lokasyonda gerçekleştirildiğinden bahseden Mehmet Ünal, ipekböceği yetiştiriciliğinde de devlet teşviklerinin bulunduğuna değindi. Ünal, “Devlet, köylüye kilo başına 30 liralık hibe veriyor. 5 lira da Kozabirlik veriyor. Yetiştirdiği kozaların kilosunu 35 liraya satıyor. Yetiştiricilikte herhangi bir kota yok. Köylü ne kadar üretirse o kadarı satın alınıyor. Bursa’da mayıs sonu-haziran sonu koza bakımı yapılıyor. Kozaları Bursa dışından Alanya, Diyarbakır, Ödemiş, Edirne’den de alıyoruz” dedi. Fabrikada, 30 kişilik istihdamın tamamen romanlardan oluştuğunu söyleyen Ünal, “İpeği 1800’lü yıllarda romanlar yaparmış. Biz de romanları istihdam ediyoruz. Romanlar ipeğe aşkla bağlılar. Bölgede 2 bin 500 roman vatandaşımız yaşıyor. 2 bin civarı işsiz. Şu an 30 kişi çalışıyor. Büyükşehir Belediyesi roman istihdamına pozitif ayrımcılık şeklinde Avrupa Birliği’ne bir proje hazırladı. Proje AB’den geçti. Projeyi hayata geçirdiğimizde mevcut tesisimiz içine halı kursu açacağız. 180 Roman genç kıza halı dokumayı öğreteceğiz. Öğrenenlere halı dokuma tezgahı hediye edip, çalışmalarını sağlayacağız. Proje başarıyla uygulanırsa Demirkapı, Hereke olacak” diye konuştu. Mehmet Ünal, kurdukları Bursa İpekçiliğini Geliştirme Derneği tarafından İpek Festivali gerçekleştirildiğini de anımsattı. Ünal, Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin Bursa ipeğinin marka değeri olarak coğrafi işaretinin tescili için resmi çalışmalar da başlattıklarının bilgisini verdi.