Bursa, 5'e ilave 20 ürüne daha coğrafi işaret bekliyor

ZEHRA ORUÇ

BURSA - Ülke genelinde tescilli coğrafi işaret almış 210 ürün bulunurken, 397 ürün de coğrafi işaret bekliyor. Yerel ekonominin güçlenmesi ve Türkiye'ye ait ürünlerin dünya çapında markalaşmasını sağlayan coğrafi işaret çalışmalarında Bursa ise, İnegöl Köfte, İznik Çinisi, Gemlik Zeytini, Orhangazi Gedelek Turşusu, Gemlik Atının coğrafi işaretine sahip. Sahip olduğu verimli toprakları ile Türk tarımında kayda değer bir payı bulunan Bursa'nın Bursa Siyahı İnciri, Aksu Pembesi (Ahududu), Baharatlık Acı Biber, Kaypa Biber, Deveci Armudu, Müşküle Üzümü, Böğürtlen, Bursa Kestanesi, Uludağ Çileği, Karacabey Soğanı, Bursa Şeftalisi ve Cantık, Pideli Köfte, Kestane Şekeri, İskender Kebap, Hurma Tatlısı, Kemalpaşa Tatlısı, Bursa İpeği, Bursa Bıçağı, Bursa Havlusu ürünleri için de coğrafi işaret çalışmaları devam ediyor.

Coğrafi işaret alarak marka haline gelen ürünler hem üretici gelirine hem kırsal turizme katkı sağlıyor. Ürün duyuldukça ve yaygınlaştıkça o bölgenin ziyaretçi sayısı artarken, bölgenin doğal kaynak gibi güçlü yönleri de keşfedilip değerlendiriliyor. Bunların yanı sıra isim hakkını almış o özel ürün eş değerine kıyasla 2 katı civarında daha pahalıya satılıyor. Yerelin özel ürünlerinin markalaşması demek katma değerinin artması demek. Üretici, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın bu konudaki teşvik ve desteklerini artırmasını istiyor.

İnegöl Köftesi, Resmi Gazete tarifine uygun yapılıyor

İnegöl ile bütünleşen köftenin, 2002 yılında 'İnegöl Köftesi' olarak coğrafi işareti alınırken, İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası, 2012'de marka tesciline müracaat ederek, ilçenin tescilli markası yaptı. Türkiye sınırları içinde olan bu tescili yurtdışına da yaymak isteyen İnegöl, Avrupa Birliği'ne üye 28 ülkede İnegöl Köftesi Coğrafi İşaretini korumak amacıyla tescil müracaatında bulundu. İnegöl TSO, İnegöl Köftesini aslına yani Resmi Gazetede yayımlanan tarifine uygun üretilmesi için bünyesinde İnegöl Köftesini Tanıtma ve Koruma Komisyonu da kurmuştu.

Çini UNESCO listesinde

Türk Patent ve Marka Kurumu'nca coğrafi işaretle korunan İznik Çinisi, UNESCO tarafından da kültürel değer olarak gösterildi. UNESCO'nun İznik Çinisi'ni somut olmayan kültürel değerler kategorisine alıp seramik ile aynı kefeye koyması ise ilçedeki çini ve seramik sanatçılarından tepki almıştı.

Orhangazi'nin değeri turşu

Orhangazi Ticaret ve Sanayi Odası'nın çalışmalarıyla, 2014 yılında saha çalışmaları başlanıp, bu yıl Nisan ayında Orhangazi Gedelek Turşusuna coğrafi işaret belgesi kazandırma süreci olumlu sonuçlandı. Türk Patent ve Marka Kurumu coğrafi işaret dosyasını onayladı.

Coğrafi işaret belgesine sahip tek zeytin

Gemlik Zeytini, coğrafi işaret belgesine sahip tek zeytin türü olup, üreticileri bu değere logolu, barkotlu ve hologramlı etiketleri ile sahip çıkıyor. Coğrafi tescil işaretini alarak kalitesini kanıtlayan Gemlik tipi zeytin, Gemlik'in yanı sıra yalnızca İznik ve Orhangazi sınırları içerisinde yetiştirilebilmektedir.

'Ev Tipi Gedelek Turşusu' da tescil yolunda

GÜLAY SOYDAN PEHLEVAN

BURSA - Coğrafi işaret alan Orhangazi'nin meşhur Gedelek Turşusu'nda farklı lezzetler geliyor. Bu kapsamda doğal fermantasyon yoluyla 'ev tipi' turşu üretimi yapılıp, raf ömrü ve tatları keşfediliyor. Hedefte 'Ev Tipi Gedelek Turşusu' adıyla tescil almak var. Amaçlarının geleneksel yöntemle turşu üretimi ve elde edilecek ürünlerin raflara indirilmesi olduğunu söyleyen Orhangazi Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkanı Erol Hatırlı, “Bursa Gıda Laboratuvarı ile ortak bir çalışma yürütüyoruz. Doğal fermantasyon yoluyla ev tipi turşu üretimi yapmaya başladık. Raf ömrünü planlıyoruz. Şu an turşular kurulup raf ömürleri ve tatları bulunuyor. Hedefimizde Ev Tipi Gedelek Turşusu adıyla tescil almak var” dedi. Öte yandan coğrafi işaret alınan Gedelek Turşusu'nda belgelendirme sürecinin devam ettiğini anlatan Hatırlı, “Türkiye'de artık turşu denilince akla Gedelek geliyor. Bu kapsamda Orhangazi Gedelek Turşu Festivali'nin bu yıl dördüncüsünü yaptık. Türkiye'nin turşu tüketiminin yüzde 35'ini Gedelek üretiyor” şeklinde konuştu. Gedelek mahallesinde herkesin turşu üretimi yaptığının altını çizen Hatırlı, şunları kaydetti: “Üretimi Gedelek'te yapıp İstanbul'daki butik mağazalarda pazarlıyorlar. Öte yandan Gedelek Turşusu, fast food zincirlerinin menüsüne de girdi. Böylece tedarik zincirleri oluştu. Hedefimizde Orhangazi'de kurulacak Gıda İhtisas OSB'de turşucular için ayrı bir bölüm açmak da var.” Gedelek'te yılda yaklaşık 40 bin ton, 50 çeşit farklı turşu üretiliyor. Mahallede 60 adet turşu imalathanesi bulunuyor. Yıllık 120 milyon TL'lik bir ekonomik hacme sahip. Özellikle kadınların istihdam edildiği mahallede turşu kurum zamanında yaklaşık 2 bin kişi çalışıyor.

Bursa Siyah İnciri için coğrafi işaret girişimi

Bursa Siyah İncirinin coğrafi işaretli ürün olarak kayıt altına alınması için Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ile BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) desteğiyle çalışmalar yapılıyor. Bursa'da yetişen bu değerlerin hem yurt içinde her yurt dışında daha fazla tanınması için yürütülen çalışmalarla üreticilerin gelirlerinin arttırılması ve sürdürülebilir, kapsayıcı gıda sistemlerinin kurulması hedefleniyor.

Muhafız Alayları'nda görevlendirilen atlar dünya markası

Gemlik Askeri Veteriner Okulu Eğitim Merkez Komutanlığı bünyesinde yetiştirilen atlar için Türk Patent Enstitüsü'nden coğrafi işaret belgesi alındı. Yıllardır Gemlik'te yetişen atlar Harp Okulu ve Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayları'nda görevlendiriliyor. Coğrafi işaret belgesi ile özenle yetiştirilen seçkin atların anavatanı artık Gemlik. Gemlik, zeytinden sonra atlarıyla da dünya markası.