Uzmanlardan "sabah erken yola çıkmayın" uyarısı

Türkiye Uyku Tıbbı Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Banu Salepçi, ölümcül trafik kazalarının yüzde 21'inin sürücünün uykuya dalmasından kaynaklandığını belirterek, "Uzun yola çıkmayı planlayan sürücülerin özellikle uyku yoksunluğunun en fazla hissedildiği sabahın erken saatlerinde yola çıkmamaları gerekmektedir." dedi.

Salepçi, yaptığı açıklamada, uykunun insan vücudunun dengesini sağlayan, fizyolojik ve davranışsal süreçlerin kompleks karışımından oluşan en önemli işlevlerden birisi olduğunu vurguladı.

Erişkinlerde gerekli uyku süresinin kişiye göre değiştiğini ancak günde ortalama 7-8 saat uyumak gerektiğini belirten Salepçi, sağlıklı bir yaşam için tüm uyku evrelerinin tamamlanmasının zorunlu olduğunun altını çizdi. Salepçi, uyku yoksunluğu olduğunda, ertesi gün aşırı uyku hali, halsizlik, yorgunluk, dikkat eksikliği, konsantrasyon azalması, duygu durum bozukluğu gibi birçok şikayetin ortaya çıktığını dile getirdi.

Amerika'da uykusuzluk üzerine yapılan bir araştırmaya değinen Salepçi, buna göre tüm trafik kazalarının yüzde 7'sinin uykusuzluktan kaynaklandığını aktardı.

Salepçi, şöyle devam etti:

"Uyku yoksunluğu, uykusuzluk ve uyku apne hastalığı gibi pek çok uyku hastalığına bağlı olarak ortaya çıkabileceği gibi günlük yaşam akışında zor çalışma koşulları, geceye kadar uzayan çalışma saatleri, vardiyalı çalışma gibi durumlarda da ortaya çıkmaktadır. Gündüz aşırı uykulu durumun yol açtığı en önemli sonuçlardan birisi de sürücünün uykuya dalmasıyla ortaya çıkan trafik kazalarıdır."

"Uyku apnesi olanlar bayramda araç kullanmasın"

Salepçi, şöyle devam etti:

"Amerika'daki araştırmaya göre hastane yatışlarına sebep olan trafik kazalarının yüzde 13'üne, ölümcül trafik kazalarının ise yüzde 21'ine sürücünün uykuya dalmasının sebep olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmada, 5 saatten daha az uyuyanların 11,5 kat daha fazla kaza yaptığı ve bu kişilerin kazadan önceki dönemde normal uyku sürelerinin 7 saat veya daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Amerika dışında diğer ülkelerde de gündüz aşırı uykululuk nedeniyle yüzde 36'lara varan oranlarda ölümcül trafik kazaları bildirilmiştir. Bu konuda yapılan başka çalışmalarda da trafik kazalarının uyku yoksunluğunun en fazla hissedildiği sabah erken saatlerde ortaya çıktığı gösterilmiştir. Uyku apne hastalığı olanlarda da gündüz aşırı uykululuk sebebi ile kaza yapma riskinin 2,5 kat arttığı ve bu hastalar 5 saatten daha az uyuduklarında bu riskin daha da arttığı gösterilmiştir."

Uykusuzluk ve vardiyalı çalışma gibi gündüz uykuya yol açan diğer uyku bozukluklarında da kaza yapma riskinin yüksek olduğunu dile getiren Salepçi, bayram tatili boyunca trafikte yoğunluk olacağına işaret etti.

"Uzun yola çıkmayı planlayan sürücülerin yola çıkmadan önce normal uyku sürelerini uyumaları ve özellikle uyku yoksunluğunun en fazla hissedildiği sabahın erken saatlerinde yola çıkmamaları gerekmektedir." uyarısında bulunan Salepçi, uykusuzluk ve uyku apne hastalığı olanların, vardiyalı çalışanların da mümkün olduğunca trafiğin çok yoğun olduğu bayram boyunca araba kullanmaktan kaçınmaları gerektiğini kaydetti.