Unutkanlığın sebebi mutlaka araştırılmalı!
Çoğu zaman üzerinde durmadığımız unutkanlık, bazen ciddi hastalıkların habercisi olabiliyor... Unutkanlığın nedenlerini doğru tespit etmek ve ardında yatanları araştırmak oldukça önemli. Peki, unutkanlığı en aza indirmek için ne yapmalı?
Prof. Dr. ASLI ÇURGUNLU - İç Hastalıkları ve Geriatri Uzmanı
Günümüzde aktif yaşamın içinde bulunan her birey iletişim ve bilgi bombardımanı altında kalıyor. Birim zamanda beynin işleyip kayıt edebildiği bilgi miktarı ise sınırlı. Bu durumda herkes önceliklerine bağlı olarak bilgi kayıt işleminde bazı öncelikler yaratıyor. Dolayısıyla önceliğimizde olmayan konuları kayıt etmekte tembelleşiyoruz ve yeterince edemiyoruz. Bu nedenle hatırlayamadığımız her bilgi parçacığı aslında unuttuğumuz değil, kayıt etmediğimiz bilgilerden oluşuyor. Aslında bu bir hastalık belirtisi değil ama unutkanlık kimi zaman ciddi hastalıkların habercisi de olabiliyor...
Hepsi aynı değil!
Neden olan faktörler
- Damar sertliği (Ateroskleroz)
- Yaşla beraber beynin glukoz metabolizmasının bozulması. (Metabolik sendrom)
- Depresyon
- Obezite
- Sakin ve durağan yaşam
- Kontrolsüz hipertansiyon
- Hormonal etkiler (Erken menopoz, tiroid hastalıkları)
- Sigara ve alkol tüketimi
Belleği güçlendirmek mümkün mü?
Belleği güçlendirmek ve maksimum seviyede verimli bir şekilde kullanmak mümkündür. Kan dolaşımı, çevresel faktörler, yaşam biçimi bunu sağlamada çok önemli. Ayrıca şunları da yapabiliriz:
- Düzenli olarak zihni çalıştıran aktiviteler yapın: Bulmaca, sudoku çözme; satranç oynama gibi...
- Yaptığınız iş haricinde okumalar yapın.
- Günde 1 saat yürüyüş yapın.
- Uykunuza ve beslenmenize dikkat edin.
- Hipertansiyon, diyabet ve kalp hastalıklarından korunun.
- Sosyal olun, sevdiklerinizle vakit geçirin.
- Toksik maddelerden uzak durun.
- Kendinize bir hobi bulun.
- Stresten uzak durun.
Kimler doktora başvurmalı?
Her unutuyorum diyen kişi bellek için bir check-up’tan geçmelidir. İnsanın kendisinin veya yakınlarının dikkatini çeken derecede unutkanlık olduğunda bunun bir nedeni vardır. Unutkanlık bir alarmdır. Bazen metabolik bir alarmdır. Bazen de beynin yapısal olarak bozulduğunu gösteren bir alarmdır. Genç ve orta yaşta alacağımız basit tedbirler ile beynimizi bugün için değil ileri yaşlar için hazırladığımızı unutmamalıyız. Özellikle genç yaşlarda unutkanlığın giderek yaygınlaşması beraberinde ileri yaşlarında bunama yapan hastalıklara yakalanma korkusunu getiriyor.
Oysa genç yaşlarda genelde unutkanlık sebebi hormonal hastalıklar, vitamin yetersizlikleri veya aşırı yoğunluk olabiliyor. Bu check-up’ta unutkanlık yakınmasının tıbbi bir sorun olup olmadığının araştırılması yapılıyor.