Temel Reis'e kandık, tek faydası demirdir sandık
Ispanak, Temel Reis'in bellettiği gibi kaslarınızı şişirmez. Onun asıl yaradığı organ bağırsaklar. Yoksa içeriğinde herhangi bir yeşil yapraklı bitkiden daha fazla demir bulunmuyor. Kalın bağırsaklarda uzun süre kalıp mayalanma mucizesini sağlayan ıspanak, diyet listelerinin etkili üyelerinden.
YAVUZ DİZDAR
Beslenmemizin temeli sadece vücudumuz için kaynak almak değil, sindirim sistemi de doğrudan bu içerikle güçleniyor. Dolayısıyla yenilen gıdanın içeriği özellikle kalın bağırsak mayalanma sistemini desteklemeye uygun olmalı. Bu sistem doğrudan mikroorganizmalar aracılığıyla çalışıyor. Mikroorganizmalar bağırsak sümüksü tabakasının (mukoza) içerisine gömülü halde. Daha önce söylemiştim, aslında bilginin kaynağı geviş getiren hayvanların sindirim sistemi. Bu sistem yenilen bitkisel kaynaklardan bütirik asit gibi tereyağı türevlerini sentezliyor. Bu maddeler de doğrudan bağırsakları içeriden besliyor. Siz eğer aşırı saf endüstriyel gıda yerseniz, içerik ince bağırsaklardan emileceğinden kalın bağırsaklara bir şey kalmaz. Oysa gıda, sindirim sisteminin en uzun sürecini kalın bağırsakta geçirir, burada mayalanma hayati önem taşır.
Mayalanmada rolü büyük
Evet, ıspanağın asıl rolü mayalanmada. Ispanak kalın bağırsağa kadar çok fazla işlenmeden geçer, içeriği de özellikle kalın bağırsak için gereklidir, mikroorganizmalar aksi takdirde kaynak bulamaz. Dolayısıyla ıspanak sindirimimiz açısından ideale yakın bir besin kaynağı. Yeşil içerik zaten klorofilden yana zengin olduğundan enerji dönüşüm işlemleri için gereken bütün mineral ve vitaminler bulunuyor. Çiğ hali daha yararlı olduğundan salata biçiminde tüketirseniz ideal olur. Klasik ıspanak yemeği bir tarafa, böreği bile layıkıyla faydalıdır ıspanağın. Ne var ki klorofil içeriği oksidasyona açıktır, bu reaksiyon limon ile ortam asitleştirilerek durdurulur. Dolayısıyla doğal yeşile yakın ıspanak yemeği isteniyorsa limon kullanılır ki, içeriği daha da zenginleştirir.
Demir deposu olduğu doğru mu?
Hayır, bu bize bir yerde Temel Reis’ten belletilmiş bir pazarlama politikası. Demir yeşil bitkilerin hemen hepsinde zaten yeterince var. Ispanak için de özellikle bir maddeden zengin olduğunu söylemek mümkün değil. Ne var ki yukarıda anlattığımız mekanizma farklı. Ispanak vücudun beslenmesini dolaylı olarak da destekliyor. Üstelik bu durum beraberinde bir metabolizma artışı ile de ilişkili. Yani bağırsak metabolizmasının artması kilo vermeyi kolaylaştırıyor.
Nitekim ıspanakta neredeyse hiç kalori yok ama alınan diğer gıdaların metabolizmasını güçlendirerek kilo kaybını kolaylaştırır. Kalın bağırsak düzgün çalışırsa zaten gıdadan alınan enerjinin beşte birini yakar.
En bol çeşit türk mutfağında…
batı mutfak kültürü ıspanağı ana yemek olarak görmez. Oysa bizde yemeğinden, yumurtalısını, böreğinden, kavurmasına kadar çok fazla türde pişirilir bu bitki. Burada dikkat edilmesi gereken esas unsur ıspanağın taze olmasıdır. Bir diğer akıldan çıkarılmaması gereken nokta da kırmızı kök kısımlarının mutlaka kullanılmasıdır. Zira bitkinin tüm marifetleri burada toplanmış durumda. İnternet sitelerinde ıspanak için belirtilen faydalar daha çok bu kırmızı kısımlar için geçerli. Zira bunlar bitkinin kök meristemini meydana getiriyor. Her kökte olduğu gibi yoğun içerikleri var. Kökler, “bitkinin karaciğeridir” desek hiç yanlış olmaz.
Ambalajlı ıspanak!
Önceden yıkanıp torbalanmış ıspanaklar ne yazık ki aynı performansı vermiyor. Bir kere mutlaka evde de yıkamak gerek. Madem yıkanacak tazesini almak daha mantıklı. Bence ıspanak “tembelliğe” gelmeyecek kadar önemli bir gıda. Bize öğretilmiş bir son vurgu; ıspanak taze pişirilip tüketilmeli, yemek ertesi günlere saklanmamalı!