Sağlıkta 2. tedbir paketi

Mehmet KAYA

ANKARA - Sağlık harcamalarındaki düzenli artış ve artışın kontrol edilmekte zorlanması üzerine başlatılan çalışmalarda, kamu tarafından karşılanan sağlık hizmetlerinin kapsamının daraltılması gündeme geldi. SGK'nın bu konuda başlattığı çalışmanın yanında, özel ve kamu sağlık hizmet sunucularına yönelik olarak da bir tedbir paketini gündeme getirdiği öğrenildi. SGK, geçtiğimiz ay yapılan Ekonomi Koordinasyon Kurulu toplantısında görüşülen konular üzerine bir çalışma başlattı.
SGK, üniversite ve kamu sağlık kuruluşlarının genel sağlık sigortası sistemi içinde hizmet bedeli almasına, kamu kuruluşu olmaları nedeniyle bütçe kaynaklarını da kullanıyor olmalarından kaynaklı bedeller de eklendiğinde maliyetlerinin özel sağlık kuruluşlarını dahi geçtiği görüşünde. Performans uygulaması da harcamaları artırıcı etki yapıyor. SGK bu konuda yeniden düzenleme talep ederken, üniversite hastaneleriyle geçmiş dönemlerden daha katı bir global bütçe uygulanması için görüşmelere başladığı öğrenildi.
DÜNYA'nın edindiği bilgilere göre, SGK, Ekonomi Koordinasyon Kurulu toplantısı sonrası 5 ayrı başlıkta çalışmaları başlattı. Harcamaların rasyonelleştirilmesi ve tasarruf amacına yönelik çalışmaların siyasi onaya sunulacağı kaydedildi.
SGK, özel sağlık kuruluşlarında uygulamaya başlanan avuç içi damar izi taramasıyla provizyon verilmesiyle sağlanacak tasarrufun tatmin edici olması halinde, Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) ile belirlenen ödeme tutarlarında bir miktar iyileştirme yapılmasını gündeme aldı. Avuç içi taramanın özel sağlık kuruluşlarının ardından orta vadede önce üniversite, ardından da kamu sağlık hizmet sunucularında yaygınlaştırılması da alternatifler arasına alındı.
SGK'nın gündeme aldığı diğer konu ise kamu sağlık kuruluşları oldu.  2'nci basamak kamu hastanelerinde ortalama maliyetler ile özel sektörden alınan hizmetlerin ortalama maliyetleri arasındaki makasın daraldığı, 3'üncü basamak (eğitim ve araştırma hastaneleri) hastanelerinde ise ortalama maliyetlerin özel sağlık kuruluşlarını yüksek miktarda aşması üzerine bu olgu da incelemeye alındı. SGK yetkilileri, hem bütçe kaynağı kullanan hem de GSS çerçevesinde bedel tahsil eden hastanelerin toplam kamuya yükünün özel hastanelerin çok üzerinde seyretmesini tartışmaya açtılar. Bu kapsamda, kamu hastanelerinden alınan hizmetler ile GSS ve bütçeden alınan kaynaklar arasında bir bağ kurulmasına yönelik çalışma başlatıldı.
Kamu hastanelerindeki bir başka araştırma ise performans sistemi oldu. Performans sisteminin hastaneleri daha fazla harcamaya özendirdiği, bu sistem dahilinde toplanan verilerin analizindeki yetersizliklere bağlı olarak objektif dağıtılamaması gibi sorunlar bulunduğu belirtildi. Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen sistemin de gözden geçirme kapsamına alındığı vurgulandı.
SGK'nın maliyet kontrolü için gündeme aldığı bir diğer konu ise denetim faaliyetleri oldu. Risk odaklı denetim modeline geçen SGK'nın ilaçta ve hastane hizmetlerinde geniş veri üreten bilgisayar sistemlerini etkinleştirmesinin ardından ödeme sistemlerini de sayısallaştırması sonrası risk analizinin kapsamının genişlediği, kişi ve kurum bazlı analizler yapılabildiği belirtildi. Kapasitesi ile uyumlu olmayan miktarlarda fatura gönderen hastaneler, çok yazılan ilaçlar, çok fazla reçete üreten doktorlar gibi inceleme alanlarının gündeme geleceği belirtildi.
SGK'nın, global bütçe uygulamasında da katılaştırma yönünde girişim başlattığı öğrenildi. İlaç için halen sektör ile birlikte çalışmalar sürerken, global bütçe uygulanan üniversite hastanelerine yönelik olarak da daha katı bir global bütçenin hazırlandığı ve görüşmelerin devam ettiği belirtildi.
SGK, kapsamı çok geniş olan teminat paketinin de incelemeye başlandığını, tamamlayıcı sigortaların devreye alınmasıyla birlikte ana teminat paketinde kapsam daraltılmasına yönelik bir girişimin olmasını da gündeme getirmişti.
Kısa vadeli önlemler arasında ise ilaçta ve hastanelerde hastaların ödediği katkı paylarının artırılmasına yönelik çalışma da tamamlama aşamasına geldi. Yatan hastaların katkı paylarının artırılması ile öğretim üyesi doktorlara yaptırılan muayenelerde ek bedelin uygulanmasına yönelik bir plan olduğu kamuoyuna yansımıştı.