Sağlığın kodları ilk 1000 günde atılıyor

YASEMİN SALİH

Bir bebeğin anne karnına düşmesinden iki yaşın sonuna kadar geçen dönemini kapsayan ”İlk 1000 Gün” anne ve bebek sağlığı açısından son derece önemli. Bebeğin bedensel ve zihinsel gelişiminin yüzde 85’ini tamamladığı bu dönemde attığı ilk adımlar, sonraki yaşamını da yakından ilgilendiriyor. Bu dönemde bebeğin beslenmesinden uyku düzenine, ebeveynleri ve çevresinden gördüğü davranışlardan ruh sağlığına kadar her detay gelişim sürecini birebir etkiliyor. Bu da 30 yaşına geldiğinde obezite, böbrek hastalıkları, diyabet, kanser gibi hastalıklara maruz kalma riskini belirliyor.

İlk 1000 günün önemine dikkat çekmek için Geleceğin Ayak İzleri Platformu üçüncü kez bir zirve düzenliyor. 11 Nisan’da İstanbul Balmumcu’daki Point Hotel’de düzenlenecek İlk 1000 Gün Zirvesi’nin fikir babası olan Nutricia Türkiye Genel Müdürü Dr. Yalım Üner ile Türkiye’de bu döneme ilişkin mevcut durumu konuştuk.

Üner’in bebek bakımındaki düsturu, “Eğer en doğru birinci şeyi yapamıyorsak, yanlışa devam etmeyelim, ikinci en doğruyu uygulayalım.” İlk 1000 günün içinde anne karnındaki süreç de olduğu için öncelikle sağlıklı anne adayları ile yola çıkmak gerekiyor.

Türkiye’de her ailede 2.4 çocuk olduğunu söyleyen Üner, öncelikle normal doğuma dikkat çekiyor ve diyor ki, “Dünya Sağlık Örgütü sezeryanla doğum oranını yüzde 15 olarak öneriyor ama Türkiye’de yüzde 54’lerde. Bunun nedeni üniversite hastanelerinde her hangi bir komplikasyon olur korkusuyla normal doğuma yönelinmemesi. Yani akademik eğitimde çok pratiği yapılmıyor. Normal doğumda bağırsak fl orası için önemli olan enzimler anneden bebeğe geçiyor. Bu da gelecekteki sağlık için önemli. Ancak bence bu konuda anneyi değil hekimleri bilinçlendirmek gerek.”

Anne sütü şart

Yalım Üner, sağlık için sadece genlerin önemli olmadığını söylüyor. “O genlere iyi muamelede bulunmak lazım, bunun için de en etkili dönem ilk 1000 gün” diyen Üner, anne sütünün önemine dikkat çekiyor. Dünyanın en büyük mama şirketlerinin bile 100 yılı aşkın süredir laboratuvarlarında anne sütünü taklit edemediğini aktaran Üner, şu bilgileri veriyor:

“Araştırmalar anne sütü alanların almayanlara göre daha zeki olduğunu kanıtladı. Bu çocukların eğitim hayatları daha uzun sürüyor ve finansal olarak da daha zengin oldukları ortaya çıktı. Ayrıca yine araştırmalar gösteriyor ki bu bebekler gelecekte daha mutlu evlilikler yapıyor.”

Anne sütünün bebek beslenmesinde birinci en doğru olduğunu vurgulayan Üner, eğer annenin sütü yoksa ya da bir şekilde ulaşılamıyorsa beslenmede yanlışlarla yola devam etmenin çok riskli olduğunu ifade ediyor. Bu konuda Türk annelerinin aşırı uçlarda yaşadığını söyleyen Üner, “Sabahları doğum evlerine gidin çaya ekmek bandırıp bebeklere veren anneler göreceksiniz. Çünkü annesi de o anneye ben seni böyle besledim bak öğretmen oldun demiş. Oysa bebeğin gelecekteki sağlığı için büyük tehlike söz konusu” diyor.

'Farkındalığı artırıyoruz'

Bu yıl üçüncüsü yapılacak Geleceğin Ayak İzleri İlk 1000 Gün Zirvesi, annelere bebek bakımı ve beslenmesiyle ilgili kritik mesajları vermeyi hedefliyor. Zirve Başkanı Şebnem Öğredik Çavuşoğlu, “Geleceğin sağlıklı nesilleri için herkese sorumluluk düşüyor. Her geçen yıl çok daha yoğun bir katılımla gerçekleşen zirvemizde bu yıl da katılım rekoru bekliyoruz” diyor. İlk yılında 7.5 milyon kişiye ulaşan zirve kapsamında canlı yayınlarla 27 bin, direkt olarak da 700 anneye dokunulmuş. Çavuşoğlu, “Birinci yılımızda ilk 1000 gün ile ilgili farkındalık yüzde 25’ ti, ikinci yılda yüzde 35’e çıktı. Bu yıl daha da artmasını bekliyoruz” sözleriyle beklentilerini dile getiriyor. Zirve, GSK Türkiye, Nutricia, Hipp, Lansinoh Türkiye, Mustela, Mamaped ve Melissima sponsorluğunda gerçekleştiriliyor. AÇEV ise “İlgili Babalık“ projesiyle yer alacak.