Mutfakta mikroplara geçit vermeyin!

Prof. Dr. ASLI ÇURGUNLU - İç Hastalıkları ve Geriatri Uzmanı

“Evde hijyen” denildiğinde dikkatin yoğunlaşması gereken en önemli yerlerden biri hiç kuşkusuz mutfak. Mutfak temizliği, özellikle et hazırlanması sırasında ortaya çıkabilecek sağlık riskleri açısından dikkatle izlenmeli. Örneğin çiğ et, sağlık için tehlike oluşturacak mikroorganizmalarla yüklü olarak evimize girebilir. Onun hazırlanması sırasında temas içinde bulunduğu el, alet ve zeminler mikrop arındırıcı yöntemlerle özenle temizlenmeli. Aynı şey çiğ yumurta ve yeşil sebze hazırlamasında da geçerli. Doğru olan, her temas sonrasında el temizliğinin kurallarıyla yerine getirilmesi. Kullanılacak temizlik malzemeleriyle ortamdaki yağı suda çözünür hâle getirip hem mekanik temizliğe yardımcı olmalı hem de mikropların birlikte uzaklaşması sağlanmalı. Temiz görünüyor... Peki hijyenik mi?

Haftada bir kurallarına uyularak yapılan genel temizlik yeterlidir. Ancak mutfak temizliği gün aksatmadan her gün tekrarlanmalı. Evinizdeki herhangi bir yüzey oldukça temiz görünebilir ama bu hijyenik olduğu anlamına gelmez. Hastalık yapan mikroorganizmalar çok küçüktür. Bu yüzden temiz göründükleri yerlerde de hastalık etkenlerini barındırabilirler. Bakteriler okullarda, parklarda, oyun alanlarında yani özellikle çocuklar arasında çok daha kolay bulaşır. Onlar da eve geldiklerinde anne ve babalarına bulaştırırlar. Bakteriler evde çok fazla yayıldığı için ev temizliği yapmak şart! Ancak hastalıktan korunacağım derken temizliği de takıntı haline getirmemek gerekir. Evlerde en çok mikrop barındıran yerler mutfaklar. Özellikle lavabo ve bulaşık süngeri çok fazla mikrop taşıyor. Bu yüzden bununla ilgili dikkatli olmak gerekiyor. Ayrıca evde çöp varsa kesinlikle bekletilmemeli. Eğer evde havyan besliyorsanız hijyen konusunda daha dikkatli olmanız gerekir. Çünkü dışarıdan eve giren bir köpek ya da kedi eve mikrop taşıyabilir, böylece evin, özellikle de mutfağın hijyenini bozabilir. Temizlik maddeleri seçerken çevreye en az zarar vereni kullanmak da geleceğimizi teminat altına almak açısından önemlidir.

Gıda zehirlenmesinin nedenleri biliyor musunuz?

Gıda zehirlenmesinin en sık görülen nedenleri şöyle sıralanabilir:

- Yemeğin önceden hazırlanıp uzun süre dışarıda bekletilmesi...
- Buzdolabına konmadan önceki soğutma süresinin çok uzun tutulması...
- Yemeği tekrar ısıtırken gıdanın yeterli sıcaklığa çıkartılmaması...
- Mikroplu ürünlerden yiyecek hazırlanması. Örneğin bozuk sütten dondurma yapılması...
- Az pişirme...
- Çiğ gıdalardan pişmiş gıdalara mikrop bulaşması...
- Mikrop taşıyan insanların yemek hazırlaması...
- Artık gıdaların tekrar yenmesi...

Mikrop açısından yüksek riskli gıdalar hangisi?

- Et, tavuk ve balık
- Et suyu, tavuk suyu ya da benzeri ürünler
- Süt, krema, süt ürünleri
- Yumurta ve yumurtadan yapılanlar
- Midye ve deniz ürünleri

Mikroplar nereden bukaşır?

- Ellerden...
- Elbise ve araçlardan...
- Elle temas eden yüzeylerden...
- Gıdayla temas eden çeşitli yüzeylerden...