Kupada gelir sponsorlukta düşüyor, toplamda artıyor
Rusya'da düzenlenen FIFA 2018 Dünya Kupası'nda sponsor sayısı ve gelirlerinde bu yıl düşüş var. Ancak FIFA'nın kupadan elde edeceği gelirde artış bekleniyor. Bir önceki organizasyonda 2.4 milyar dolar getiren kupanın, bu kez 3 milyar dolarlık hasılata ulaşacağı tahmin ediliyor.
İmam GÜNEŞ
Dünya Kupası, kuşkusuz sporda gerçekleştirilen en büyük organizasyon. Fédération Internationale de Football Association (FIFA) yani Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği'nin dört yılda bir düzenlediği futbol organizasyonu tribünde milyonları, ekranlarda milyarları buluşturuyor. Rusya'da düzenlenen turnuvayı 3 milyar kişinin izlemesi bekleniyor. Bu denli büyük kitlelere ulaşan Dünya Kupası'na yapılan yatırımlar, sponsorluk, ülke ekonomisine katkı ve elde edilen gelir de milyar dolarları buluyor elbette. Tüm ülkeler gerek tek başına gerekse bir araya gelerek bu organizasyona ev sahipliği yapmaya talip oluyor. 2024'te yapılacak organizasyon için Katar hükümeti, birkaç yıl önce şehir altyapılarına, stadlara ve reklamlara ağırlık verdi. Başka bir deyişle organizasyonu kazanan ülke de yukarı yönlü bir değişimin içinde buluyor kendisini. Yatırımlar artıyor, istihdam ve üretim yükselişe geçiyor. Kupanın gelirleri de her geçen yıl artıyor. Türkiye olarak elbette aklımız ve kalbimiz 2002 Dünya Kupası'nda hâlâ.
Güney Kore-Japonya ortaklığında düzenlenen turnuvada Türkiye Dünya üçüncüsü olmuştu.
Turnuva sonunda FIFA'nın elde ettiği gelir 1.2 milyar dolardı. Bu rakam 2006'da 1.4 milyar dolara, 2010'da yaklaşık yüzde 71'lik artışla 2.4 milyara çıkmıştı. 2014'teki turnuvanın gelirleri bir öncekiyle aynı oldu ancak bu yıl beklentiler öyle değil. 2018 Dünya Kupası'nın yaklaşık 3 milyar dolarlık gelir getirmesi bekleniyor.
Sponsorluk gelirlerinde yüzde 12.4'lük kayıp var
Dünya Kupası'nda gelir artışı bekleyen FIFA'nın sponsorluk gelirlerinin düşmesi ise ilgi çekici bir detay. Brezilya'da düzenlenen son Dünya Kupası'nda altı markayla işbirliği yapan FIFA, sekiz global, altı da ulusal sponsorla çalışmıştı. Bu Dünya Kupası'nda ortak sayısı 7'ye çıktı ancak global ve ulusal sponsorlarda düşüş var. Bu yıl hem global Dünya Kupası hem de ulusalda beşer sponsorla anlaşma yapıldı.
FIFA'nın ana sponsorlarını; Adidas, Coca-Cola, Wanda Group, Gazprom, Hyundai-Kia, Qatar Airways, Visa oluşturuyor. Dünya Kupası sponsorları ise; Budweiser, Hisense, McDonald's, Mengniu, Vivo olurken ulusal sponsorlar Alrosa, Russian Railways, Rostelecom, Alfa-Bank.
2002'de sponsorluk gelirleri 631 milyon dolar olan FIFA, tarihi rekorunu 1.63 milyar dolar ile 2014 Dünya Kupası sonunda gördü. Rusya'da devam eden 2018 Dünya Kupası sonunda ise beklenen sponsorluk gelirleri 1.45 milyar dolar. Yani, bir önceki organizasyona göre yüzde 12.4'lük bir kayıp söz konusu. FIFA'nın ortaklık yaptığı partnerler birliğin düzenlediği tüm organizasyonların ana sponsoru şeklinde lanse ediliyor. Bu şekilde lanse edilmenin yıllık bedeli 25-50 milyon dolar arasında değişiyor. Bir önceki organizasyonda yer alan Emirates ve Sony'nin sponsorluktan çekilmeleri gelirlerin düşmesinde önemli bir etken olarak görülüyor.
Forma üretiminde Adidas ve Nike başı çekiyor
Dünya Kupası'nda mücadele eden 32 takımın formalarını 9 marka sağlıyor. Bu 32 takımın 22'sinin forması Adidas ve Nike tarafından üretiliyor. Adidas 12, Nike ise 10 ülkeye forma üretirken, Puma 2, New Balance 2, Umbro 2, Erea 1, Romai 1, Hummel 1, Uhlsports 1 ülkenin formalarına imza attı.